W związku z atakiem Rosji na Ukrainę w mediach społecznościowych pojawił się ogromny szum informacyjny, w którym informacje prawdziwe mieszają się z dezinformacją. Obserwujemy również towarzyszący tym wydarzeniom nagły wzrost ilości nieprawdziwych informacji i narracji prorosyjskiej w przestrzeni internetowej. Ze względu na zaistniałą sytuację postanowiliśmy zebrać w tym miejscu nasze posty z mediów społecznościowych związane z konfliktem rosyjsko-ukraińskim.

19.06.2022

Nie, Polska nie będzie zatrzymywać ukraińskich obywateli w wieku poborowym

17 czerwca na prorosyjskim kanale Mash na Telegramie pojawił się post z dokumentami sugerującymi, że w wyniku porozumienia władz Polski i Ukrainy na terenie naszego kraju będą prowadzone zatrzymania ukraińskich obywateli płci męskiej w wieku od 18 do 60 lat, którzy unikają służby w Siłach Zbrojnych Ukrainy. Jeszcze tego samego dnia pojawiło się oficjalne dementi z urzędów obu państw. Więcej w artykule.

Nie, Polska nie będzie zatrzymywać ukraińskich obywateli w wieku poborowym

13.06.2022

Nie, Mychajło Duda, dowódca UPA, nie jest krewnym prezydenta Andrzeja Dudy

Mychajło Duda nie ma nic wspólnego z rodziną prezydenta Andrzeja Dudy. Zbieżność ich nazwisk jest czysto przypadkowa, mimo to od lat wykorzystuje się ją w rosyjskiej propagandzie, polegającej na konsekwentnym podsycaniu nastrojów antyukraińskich w Polsce. Więcej w artykule.

Nie, Mychajło Duda, dowódca UPA, nie jest krewnym prezydenta Andrzeja Dudy

07.06.2022

To nie jest “przesłanie” Władimira Putina

“Przesłanie Władimira Putina do świata” nie pojawia się w żadnych oficjalnych kanałach i nie posiada potwierdzenia w doniesieniach żadnej wiarygodnej agencji prasowej. Dodatkowo, język używany w tekście nie jest spójny ze strategią propagandową obraną przez Rosję. Tekst należy więc uznać za fałszywą informację, stworzoną najprawdopodobniej przez środowiska spiskowe. Więcej w artykule.

To nie jest “przesłanie” Władimira Putina

19.05.2022

Adrien Bocquet o rzekomych ukraińskich zbrodniach wojennych. Analiza

W wypowiedzi Adriena Bocqueta, byłego weterana wojennego i wolontariusza w Ukrainie, jest wiele sprzeczności. Nie zgadzają się daty jego wizyty w Buczy z faktami dotyczącymi ruchu wojsk rosyjskich i ukraińskich na terenie miasta oraz oficjalnymi danymi zdobytymi przez ukraińską ambasadę. Oceniając brak dowodów oraz liczne niezgodności w wypowiedzi Francuza należy stwierdzić, że relacje Bocqueta dotyczące rzekomych ukraińskich zbrodni wojennych na rosyjskich więźniach nie są wiarygodne. Więcej w artykule.

Adrien Bocquet o rzekomych ukraińskich zbrodniach wojennych. Analiza

06.05.2022

Burger Bandera w McDonald’s? Nie ma nic wspólnego ze Stepanem Banderą

Bandera to po hiszpańsku “flaga”. Nazwa burgera odnosi się do salsy Pico de Gallo, której składniki kojarzą się z barwami flagi Meksyku i nie ma nic wspólnego ze Stepanem Banderą. Więcej w artykule.

Burger Bandera w McDonald’s? Nie ma nic wspólnego ze Stepanem Banderą

05.05.2022

Putin uratował 35 tys. dzieci w trakcie agresji na Ukrainę? Brak dowodów

Nie ma żadnych dowodów potwierdzających handel i niewolnictwo dzieci w Ukrainie, zorganizowanych grup przestępczych podejmujących ten proceder na tak wielką skalę, ani tym bardziej zaangażowanie w niego prezydenta Wołodymyra Zełeńskiego. Więcej w artykule.

Putin uratował 35 tys. dzieci w trakcie agresji na Ukrainę? Brak dowodów

04.05.2022

Ukraińcy wykorzystują Romów jako żywe tarcze? Nie, to rosyjska propaganda

Teza mówiąca o wykorzystywaniu Romów jako żywych tarcz podczas wojny w Ukrainie była dezinformacją, mającą na celu ukazanie Ukraińców jako rasistów i romofobów o wręcz nazistowskich zapędach, tj. zdolnych do skazania na śmierć ze względu na kolor skóry, tym samym potwierdzić “proces denazyfikacji” i usprawiedliwiać inwazję Rosji na Ukrainę. Więcej w artykule.

Ukraińcy wykorzystują Romów jako żywe tarcze? Nie, to rosyjska propaganda

25.04.2022

Zełenski i kokaina. Fałszywe kremlowskie narracje o narkomanach rządzących Ukrainą

Rosyjska propaganda posługuje się wieloma sposobami na dyskredytację Wołodymyra Zełenskiego. Kreml wykorzystuje szeroki wachlarz dezinformacji od wyspecjalizowanych przeróbek techniką deepfake, po prymitywne manipulacje złą jakością materiału wideo. Więcej w artykule.

Zełenski i kokaina. Fałszywe kremlowskie narracje o narkomanach rządzących Ukrainą

19.04.2022

Holandia nie zamknie swoich portów dla rosyjskich statków? To fake news

Nie jest prawdą, że holenderskie porty wyłamały się z unijnych sankcji zabraniających obsługi rosyjskich statków. Unijne przepisy weszły w życie we wszystkich holenderskich portach 17 kwietnia o północy. Wyjątki, którym podlegają rosyjskie statki są jasno sprecyzowane w unijnym zarządzeniu. Dodatkowo Królestwo Niderlandów zobowiązało się do nie wpuszczania rosyjskich statków, które zmieniły banderę po 24 lutego. Więcej w artykule.

Holandia nie zamknie swoich portów dla rosyjskich statków? To fake news

Nie, Google nie wprowadziło żadnych zmian w swoich zdjęciach satelitarnych z Rosji

Google przestało ukrywać tajne obiekty w Rosji? To #fakenews. W rzeczywistości Google nie wprowadziło żadnych zmian w swoich zdjęciach satelitarnych w #Rosja, a wszystkie obiekty, których zdjęcia pojawiają się w związku z tą fałszywą informacją, były widoczne już wcześniej. https://t.co/3PfuPBAl4N pic.twitter.com/evEzN5qQuM

— Fakenews.pl 🇵🇱 (@fakenews_pl) April 19, 2022

17.04.2022

Nie, te filmy nie przedstawiają trafienia i zatopienia krążownika Moskwa

Wieczorem 13 kwietnia ukraińskie media poinformowały o trafieniu rakietami Neptun w symbol rosyjskiej floty czarnomorskiej, krążownik Moskwa. Kilka godzin później informację o pożarze na statku opublikowała rosyjska agencja prasowa RIA Novosti, jednak za przyczynę podała wybuch składowanej amunicji. Wieczorem 14 kwietnia ta sama agencja potwierdziła, że rosyjski krążownik Moskwa zatonął.

Rzeczni prasowy Pentagonu, John Kirby, w wywiadzie dla CNN powiedział, okręt operował z kilkoma innymi rosyjskimi statkami około 60 mil (około 96 kilometrów) na południe od Odessy. Nic więc dziwnego, że brakuje dobrych ujęć wideo z tego zdarzenia. Rosjanie również nie nagrali zatonięcia Moskwy, ponieważ jak możemy wywnioskować, taki materiał nie poprawiłby i tak już mocno nadszarpniętego rosyjskiego morale.

Do akcji wkroczyli internauci, którzy zaczęli prześcigać się w zamieszczaniu nagrań, rzekomo przedstawiających krążownik Moskwa w trakcie ataku oraz jego zatonięcia. W artykule wyjaśniamy skąd pochodzą, oraz co przedstawiają naprawdę te filmy.

Nie, te filmy nie przedstawiają trafienia i zatopienia krążownika Moskwa

13.04.2022

Fałszywa narracja Rosjan w sprawie bombardowania w Kramatorsku

8 kwietnia Rosja dokonała kolejnej zbrodni wojennej. Tym razem zbombardowano dworzec kolejowy w Kramatorsku, miejscowości na wschodzie Ukrainy, oddalonej o kilkadziesiąt kilometrów od Doniecka i Ługańska. W tym czasie na dworcu znajdował się tłum ludzi, którzy chcieli uciec z miasta.

Jak czytamy w komunikacie Donieckiej Obwodowej Administracji Państwowej, w wyniku ataku na miejscu zginęło 38 osób, a kolejnych 12 zmarło w szpitalu z powodu ciężkich obrażeń. Wśród zabitych było pięcioro dzieci. Do szpitali trafiło 98 rannych, w tym 16 dzieci, 46 kobiet i 36 mężczyzn.

Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej wydało komunikat, w którym stwierdziło, że rosyjskie wojsko nie przeprowadziło ataku rakietowego na stację kolejową w ukraińskim mieście Kramatorsk, nazywając go ukraińską prowokacją. Więcej w naszym artykule.

Fałszywa narracja Rosjan w sprawie bombardowania w Kramatorsku

11.04.2022

Nie, manekin na nagraniu nie służył do przygotowania ukraińskiej prowokacji

6 kwietnia na koncie Ukr_G_M, które od początku wojny kolportuje rosyjską propagandę, pojawił się film przedstawiający dwóch mężczyzn, którzy na chodniku przed blokiem okręcają taśmą klejącą manekina. Post na Telegramie został wyświetlony 8,5 tysiąc razy. Następnego dnia państwowy kanał informacyjny Rossija 24 wyemitował ten sam materiał, przez co niszowy film przedostał się do dużo szerszego spektrum rosyjskiej opinii publicznej. W artykule wyjaśniamy toporność rosyjskiej propagandy i skąd naprawdę pochodzi scena z manekinem.

Nie, manekin na nagraniu nie służył do przygotowania ukraińskiej prowokacji

08.04.2022

Nie, spalenie Wieży Babel w rejonie Kaługi nie jest wyrazem poparcia Putina

14 marca na facebookowym profilu „Arek Wiśniewski. Blog osobisty” pojawiło się nagranie przedstawiające palącą się drewnianą wieżę. Nagranie zostało wyświetlone ponad 32 tys. razy, co w zestawieniu z ilością stałych odbiorców profilu (1871 użytkowników polubiło, a 6691 obserwuje profil) jest dobrym wynikiem oglądalności. Nagranie to, z podobnym komentarzem, znajdziemy także na innych facebookowych profilach jak i na rozmaitych platformach społecznościowych. Więcej w artykule.

Nie, spalenie Wieży Babel w rejonie Kaługi nie jest wyrazem poparcia Putina

06.04.2022

Nie, emblemat „Z” na BMW jeżdżącym po ulicach Krakowa nie oznacza poparcia dla rosyjskiej armii

Nie, emblemat "Z" na BMW jeżdżącym po ulicach Krakowa nie oznacza poparcia dla rosyjskiej armii, jak sugeruje redaktor @czuchnowski.
Skontaktowaliśmy się z właścicielem auta, litera "Z" pochodzi od imienia jego żony, Zuzanny. #fakenews pic.twitter.com/GszdOhKvZ2

— Fakenews.pl 🇵🇱 (@fakenews_pl) April 6, 2022

05.04.2022

Zdjęcia satelitarne podważają rosyjską propagandę

Rosyjskie władze twierdzą iż #Rosja wycofała się z Buczy 30 marca, a zbrodnię ujawniono dopiero 3 kwietnia, dwa dni po zajęciu miejscowości przez siły ukraińskie. Cała sprawa ma być prowokacją #Ukraina. Zdjęcia satelitarne Maxar Technologies obnażają jednak kłamstwa Rosjan. pic.twitter.com/MS4RmOdUqb

— Fakenews.pl 🇵🇱 (@fakenews_pl) April 5, 2022

04.04.2022

Nie, rosyjskie zbrodnie wojenne w Buczy to nie inscenizacja

W ostatnich dniach rosyjskie wojska wycofały się z obwodu kijowskiego. W związku z tym, pojawiły się pierwsze relacje z ziem odzyskanych przez Ukrainę.

W miejscowości Bucza pod Kijowem, ukraińskim żołnierzom podczas patrolu towarzyszyli dziennikarze CNN, którzy w relacji wideo przedstawili skalę zbrodni wojennych dokonanych przez Rosjan. Ministerstwo Obrony Ukrainy nazwało masakrę mieszkańców Buczy “Nową Srebrenicą”. Odkryto między innymi masowy grób, w którym znaleziono ok. 300 zwłok ludności cywilnej, a wzdłuż ulicy, którą jechał patrol, widać było leżące przy drodze ciała zamordowanych cywilów.

Nawet tak dobrze udokumentowany fakt zbrodni wojennych popełnionych przez Rosjan, prorosyjskie trolle próbowały zdyskredytować prymitywną manipulacją. Więcej w artykule.

Nie, rosyjskie zbrodnie wojenne w Buczy to nie inscenizacja

01.04.2022

Fabrykowanie fake newsów przez rosyjskie trolle. Analiza

W związku z wojną rosyjsko-ukraińską, obserwujemy prawdziwy zalew fake newsów. Większość z nich oczywiście powstaje po to, aby siać dezinformację. Jednak część z nich ma zupełnie inne, do tej pory niezmiernie rzadko spotykane zadanie. Powstają wyłącznie po to, by zostać “zweryfikowane” przez swoich autorów i zdementowane z fałszywego konta. Później ich autorstwo przypisuje się drugiej stronie, by niszczyć jej wiarygodność, bądź wykorzystuje je do promowania pożądanych narracji dzięki zaangażowaniu serwisów fact-checkingowych. W artykule prezentujemy przykłady tzw. sfabrykowanych fake newsów. Więcej w artykule.

Fabrykowanie fake newsów przez rosyjskie trolle. Analiza

31.03.2022

Zdjęcie francuskiego dziennikarza Bernarda-Henri Lévy’ego w studio to fotomontaż

W związku z rosyjską agresją na Ukrainę mamy do czynienia z szeroko zakrojoną akcją dezinformacyjną. Obejmuje ona cały świat i nie omija naszego kraju. Jednym z jej celów jest osłabienie wiarygodności dziennikarzy, którzy relacjonują wojnę, robiąc to nierzadko z pierwszej linii frontu. Ostatnio opisywaliśmy przykład takiej dezinformacji w artykule o relacji telewizji CNN ze zbombardowanego Lwowa. Tym razem opiszemy starszy fotomontaż, który przeżywa aktualnie swoją drugą młodość w mediach społecznościowych. Więcej w artykule.

Zdjęcie francuskiego dziennikarza Bernarda-Henri Lévy’ego w studio to fotomontaż

29.03.2022

CNN pokazało wybuch w Edmonton, zamiast ataku we Lwowie? To teoria spiskowa

26 marca, w drugim dniu swojej wizyty w Polsce, Joe Biden wygłosił ważne przemówienie na Placu Zamkowym. W tym samym czasie we Lwowie, oddalonym od polskiej granicy o 70 km, nastąpiły dwa ataki rakietowe. Maksym Kozycki, szef lwowskiej administracji wojskowej, potwierdził, że celem był skład paliw oraz fabryka, a rannych zostało pięć osób. Sytuacja ta była szeroko relacjonowana dzięki obecności wielu międzynarodowych stacji telewizyjnych. Mimo to, jedna ze scen, w której widać strażaka w odzieży ochronnej z napisem “Edmonton” stała się przyczynkiem do teorii spiskowej, jakoby miejsce bombardowania nie znajdowało się tak naprawdę we Lwowie. Więcej w artykule.

CNN pokazało wybuch w Edmonton, zamiast ataku we Lwowie? To teoria spiskowa

24.03.2022

Nagranie przedstawia zestrzelenie czterech śmigłowców Ka-52? Nie, film pochodzi z gry komputerowej ARMA3

Popularne wideo, które krąży dziś w sieci przedstawiające zestrzelenie czterech śmigłowców Ka-52, nie pokazuje walki w Ukrainie.
Film pochodzi z gry komputerowej ARMA3, wojskowego symulatora, który nie pierwszy raz odbierany jest mylnie jako realne działania w wojnie rosyjsko-ukraińskiej. Wideo w fałszywym kontekście umieściła m.in. La Stampa.
Oryginał: https://www.youtube.com/watch?v=Y6oLOdrQNRc

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

Post udostępniony przez Fakenews.pl (@fakenews_pl)

Słynny kanadyjski snajper “Wali” zabity przez Rosjan w Ukrainie? To rosyjska propaganda

Od kilku dni w mediach społecznościowych krążą informacje jakoby kanadyjski snajper znany jako Wali, zginął w trakcie walk w Ukrainie. Jak twierdziło wiele prorosyjskich kont, jego śmierć nastąpiła zaledwie 20 minut po wejściu do walki. Rosyjskie jednostki specjalne miały go obserwować i zlikwidować, gdy tylko pojawił się na froncie w Mariupolu. Twierdzenia te nie mają nic wspólnego z rzeczywistością, gdzyż kanadyjski żołnierz żyje i ma się dobrze. Wszystko wskazuje na to, że to kolejny element kremlowskiej propagandy ukierunkowanej na osłabienie morale ukraińskiej armii. Więcej w naszym artykule.

Słynny kanadyjski snajper “Wali” zabity przez Rosjan w Ukrainie? To rosyjska propaganda

19.03.2022

Stare nagrania wykorzystywane propagandowo przez rosyjską telewizję

Jak zauważył portal @nexta_tv, we wczorajszej transmisji "na żywo" z koncertu na moskiewskich Łużnikach z okazji rocznicy aneksji Krymu wykorzystano ujęcia z ubiegłego roku. pic.twitter.com/ZmcJSlnffQ

— Fakenews.pl 🇵🇱 (@fakenews_pl) March 19, 2022

18.03.2022

Nie, numer PESEL nie upoważnia obywateli Ukrainy do udziału w wyborach

W ostatnich dniach, w związku z ustawą o pomocy obywatelom Ukrainy, w sieci pojawiły się fałszywe informacje, jakoby przyznawanie numeru PESEL naszym sąsiadom zza wschodniej granicy było podstawą do nadania im praw wyborczych w Polsce. Plotki te rozpowszechniane są w mediach społecznościowych głównie przez konta, które wcześniej prowadziły dezinformację antyszczepionkową. Aktualnie powielają one narrację antyukraińską. W obu przypadkach swoimi działaniami wpisują się w propagandę Kremla. Więcej w artykule.

Nie, numer PESEL nie upoważnia obywateli Ukrainy do udziału w wyborach

17.03.2022

Wołodymyr Zełenski nie odwiedził szpitala z rannymi żołnierzami? To rosyjska dezinformacja

Rosyjska propaganda stara się jak może umniejszyć pozycję prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, zarówno na arenie międzynarodowej, jak i w postrzeganiu jego osoby w oczach rodaków. Prokremlowska narracja rozpowszechniana jest z różnym skutkiem przez putinowskie satelity również na polskojęzycznych kontach w mediach społecznościowych. W poniższym artykule przedstawiamy przykład rosyjskiej dezinformacji związany z odwiedzinami rannych żołnierzy w szpitalu przez prezydenta Zełenskiego.

Wołodymyr Zełenski nie odwiedził szpitala z rannymi żołnierzami? To rosyjska dezinformacja

16.03.2022

Śmierć z nieba. Użycie dronów przez Siły Powietrzne Ukrainy. Analiza

Niespodziewana niemoc rosyjskiej armii do przeprowadzenia skutecznych działań ofensywnych wprawiła w osłupienie zachodnich specjalistów. Analizy wskazują jednak na doskonale zaplanowane działania ze strony ukraińskiej. Uderzenia na szlaki zaopatrzeniowe przeciwnika i likwidowanie pojazdów kwatermistrzostwa, okazały się bardzo skuteczną taktyką w spowalnianiu ataku przeciwnika. Szczególną rolę w tej działalności odegrały bezzałogowe statki powietrzne, przede wszystkim produkcji tureckiej. Poniżej pokrótce opisujemy w jaki sposób są one wykorzystywane przez Siły Powietrzne Ukrainy. Więcej w naszym artykule.

Śmierć z nieba. Użycie dronów przez Siły Zbrojne Ukrainy. Analiza

15.03.2022

Film przedstawia ukrzyżowanie separatysty przez żołnierzy Pułku “Azow”?

Od kilku dni w Internecie ponownie krąży film ze sceną ukrzyżowania pojmanego prorosyjskiego separatysty, którego mieliby się dopuścić żołnierze Pułku “Azow”, paramilitarnego, skrajnie nacjonalistycznego oddziału ukraińskich ochotników. Zbrodnia miała zostać popełniona w pobliżu wsi Shirokino w obwodzie donieckim. Film pochodzi z kwietnia 2015 roku, jednak z powodu aktualnej rosyjskiej agresji na Ukrainę został ponownie wprowadzony do obiegu w sieci. W artykule przedstawiamy nasze wątpliwości dotyczące tego poruszającego materiału.

Film przedstawia ukrzyżowanie separatysty przez żołnierzy Pułku “Azow”? Sprawdzamy

14.03.2022

Nie, to nagranie nie przedstawia ataku Ukraińców na rosyjski pojazd

To fragment rozgrywki airsoftowej (gra terenowa). Oryginalne nagranie zostało umieszczone na YouTube 25 stycznia 2022 roku. Wydarzenie odbyło się w „Guardian Centers of Georgia” w USA. Nagranie nie ma nic wspólnego z obecną inwazją Rosji na Ukrainę.

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

Post udostępniony przez Fakenews.pl (@fakenews_pl)

11.03.2022

Ciała zmartwychwstają na Ukrainie? Nie, to nagranie z protestu klimatycznego

Czy to nagranie jest dowodem, że wojna to ustawka? Tak twierdzą środowiska spiskowe i rosyjska propaganda, jednak prawda jest dużo prostsza. To protest klimatyczny w Wiedniu z 4 lutego 2022 roku. Na nagraniu znajduje się wycięty z kontekstu fragment materiału austriackiej stacji informacyjnej oe24TV. Był już wykorzystywany kilka miesięcy temu przez środowiska propandemiczne. Pełne nagranie znajdziecie tutaj: https://www.youtube.com/watch?v=2o3Rph8DcUY

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

Post udostępniony przez Fakenews.pl (@fakenews_pl)

10.03.2022

Jak robić zakupy dla Ukrainy: sprzęt taktyczny, medyczny, balistyka. FAQ

Z uwagi na ogromną liczbę fałszywych informacji, oszustw i działalności spekulantów, postanowiliśmy uporządkować dla Was informacje na temat najczęściej poszukiwanego w internecie wyposażenia. Odpowiedzi przygotowały osoby związane z ratownictwem i prowadzące działalność koncesjonowaną. Artykuł przeczytacie tutaj.

Jak robić zakupy dla Ukrainy: sprzęt taktyczny, medyczny, balistyka. FAQ

Nie, ten chłopiec nie szedł sam do granicy w Medyce

W sieci krąży poruszające nagranie z małym chłopczykiem, idącym w kierunku granicy w Medyce. Dziecko rzekomo miało samo przekroczyć granicę. Nie jest to prawda. Dziecko było z mamą i z babcią.

Nie, Putin nie występował na green screenie

Przenikanie ręki Putina przez przedmioty na stole? Brak ludzi siedzących naprzeciwko Putina widzianych w odbiciu dzbanka z herbatą? Wystarczy obejrzeć nagranie w lepszej jakości, aby przekonać się, że Putin nie występował na green screenie. Więcej w artykule.

Nie, Putin nie występował na green screenie

09.03.2022

Wideo nie przedstawia zatrzymań w Rosji

Masowe, brutalne zatrzymania podczas protestów rzeczywiście mają miejsce, jednak popularne w mediach społecznościowych nagranie (poniżej) nie ma z nimi związku. To "viral" z 2015 roku, będący specyficzną formą promocji filmu "Spectre" o Jamesie Bondzie. #ukraina #fakenews pic.twitter.com/AJNSKzej92

— Fakenews.pl 🇵🇱 (@fakenews_pl) March 9, 2022

07.03.2022

Nie, ta konstrukcja to nie rosyjska bomba atomowa

1 marca na Tik Toku pojawił się film przedstawiający ogromną konstrukcję w kształcie kolumny, transportowaną na platformie służącej do przewożenia ponadgabarytowych ładunków. Wideo, opatrzone komentarzem “Pocisk jądrowy z Rosji”, zdobyło ogromną popularność w sieci przekładającą się na 28,4 mln wyświetleń oraz 1,5 miliona polubień.
Jak można się spodziewać, konstrukcja ta nie ma nic wspólnego z bronią jądrową, ani jakąkolwiek inną formą uzbrojenia. Postanowiliśmy wykorzystać ten materiał w zaprezentowaniu w praktyce wykorzystania technik OSINT (open-source intelligence), czyli białego wywiadu opartego na ogólnodostępnych źródłach. Więcej w artykule poniżej.

Nie, ta konstrukcja to nie rosyjska bomba atomowa

05.03.2022

Słabe morale i braki paliwa. Rosyjskie straty w pierwszym tygodniu inwazji. Analiza

Inwazja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę wstrząsnęła światową opinią publiczną. Europa od dawna nie widziała działań zbrojnych na tak dużą skalę. Natychmiast zaczęły spływać doniesienia o stratach wśród wojsk agresorów, jak i obrońców. Większość doniesień była i jest w znacznej mierze niepotwierdzona. Jednak specjaliści od OSINT (open-source intelligence, tzw. biały wywiad) śledzili sytuację już od pierwszych godzin inwazji i zebrali ogromną liczbę zdjęć oraz filmów prezentujących straty sprzętowe wśród wojsk obu stron. W tym artykule skupimy się przede wszystkim na stratach rosyjskich, gdyż prokremlowska propaganda znacząco je umniejsza. Ocena strat ukraińskich pozostaje znacznie bardziej skomplikowana, co wyjaśniać będziemy w artykule.

Słabe morale i braki paliwa. Rosyjskie straty w pierwszym tygodniu inwazji. Analiza

04.03.2022

Rola kremlowskiej propagandy w kreowaniu nastrojów antyuchodźczych w Polsce

W ostatnich dniach obserwujemy wzmożoną akcję dezinformacyjną skierowaną przeciwko uchodźcom, mającą na celu wywołanie paniki, chaosu i agresji wobec ciemnoskórych imigrantów, którzy przekraczają granicę polsko-ukraińską. Otrzymujemy od Czytelników bardzo dużo informacji na ten temat.

Polska, jak większość zachodniego świata, w sposób jednoznaczny opowiedziała się po stronie Ukrainy w konflikcie, który wywołała Federacja Rosyjska. Wiele wskazuje na to, że źródłem wielu fałszywych i niepotwierdzonych wiadomości mogą być działania obcych służb, będące elementem wojny hybrydowej skierowanej przeciwko naszemu krajowi. Niestety, akcja dezinformacji ukierunkowana przeciwko obcokrajowcom o ciemnej karnacji trafiła na podatny grunt środowisk skrajnie prawicowych i kibolskich. Zapraszamy do przeczytania naszej analizy.

Rola kremlowskiej propagandy w kreowaniu nastrojów antyuchodźczych w Polsce

Nie, Rosja nie użyła broni jądrowej do ataku na Ukrainę.

Nie, Rosja nie użyła broni jądrowej do ataku na Ukrainę. Sytuacja w EJ w Zaporożu nie stwarza aktualnie zagrożenia skażeniem radioaktywnym w związku z ostrzałem artyleryjskim. Ukraiński dozór jądrowy informuje, że nie ma uszkodzeń systemów ważnych dla bezpieczeństwa jądrowego. Niefortunny nagłówek pojawił się w TVP Info. Po raz kolejny przestrzegamy przed sianiem paniki, w szczególności media głównego nurtu. Apelujemy o rozwagę w dobieraniu słownictwa w trakcie relacjonowania wydarzeń z Ukrainy. Elektrownia atomowa to nie bomba atomowa.

Nie, Rosja nie użyła broni jądrowej do ataku na Ukrainę. Sytuacja w EJ w Zaporożu nie stwarza aktualnie zagrożenia skażeniem radioaktywnym. Po raz kolejny przestrzegamy przed sianiem paniki, w szczególności media głównego nurtu. pic.twitter.com/PGWixKeZeB

— Fakenews.pl 🇵🇱 (@fakenews_pl) March 4, 2022

02.03.2022

Nie, polskie dzieci nie są wyrzucane ze szpitali onkologicznych, by zwolnić miejsce dla dzieci z Ukrainy.

W ostatnich dwóch dniach otrzymujemy wiele zgłoszeń dotyczących rzekomego wypisywania dzieci z polskich szpitali onkologicznych w celu zwolnienia miejsca dla dzieci onkologicznie chorych, które przyjeżdżają do Polski z Ukrainy. Według anonimowych relacji polskie dzieci mają być pozostawiane bez opieki i rodzice muszą szukać dla nich leczenia onkologicznego na własną rękę. Nie jest to prawdą. O sytuacji poinformowaliśmy Polskie Towarzystwo Onkologii i Hematologii Dziecięcej, które zaprzeczyło jakoby taka sytuacja miała miejsce. Jak czytamy w przesłanym oświadczeniu, dotychczasowi pacjenci są bezpieczni, a ośrodki onkologii dziecięcej w kraju dokładają wszelkich starań, by pomóc przybywającym pacjentom ukraińskim, uwzględniając medyczne i logistyczne aspekty tej pomocy. Oświadczenie i rozwinięcie tematu w linku poniżej:

Nie, polskie dzieci nie są wyrzucane ze szpitali onkologicznych, by zwolnić miejsce dla dzieci z Ukrainy

28.02.2022

Negowanie wojny w Ukrainie

Środowiska, które jeszcze nie tak dawno negowały pandemię, teraz znalazły sobie nowy cel. Ich zdaniem inwazja Rosji na Ukrainę nigdy nie miała miejsca. Dowodem na to ma być między innymi film poniżej. Problem w tym, że to kadr z planu filmowego z 2013 r. #ukraina #wojna #fakenews pic.twitter.com/WMrbV45Bjh

— Fakenews.pl 🇵🇱 (@fakenews_pl) February 28, 2022

Fałszywe grafiki z Marcinem Najmanem i Aleksandrem Jabłonowskim

Krążą tweety przypisujące polskim celebrytom fałszywe cytaty i opisy stanowisk. Aleksander Jabłonowski (prawdziwe nazwisko Wojciech Olszański) nie jest generałem – jest skrajnie prawicowym działaczem oraz antyszczepionkowcem. Marcin Najman nie jest naukowcem – to kickboxer.

Tweets attributing false statements and job descriptions to Polish celebrities are circulating. Aleksander Jablonowski (real name Wojciech Olszanski) isn't a general – he's an extreme far-right activist. Marcin Najman isn't a scientist – he's a kickboxer. #ukraine #fakenews #war https://t.co/9fMOzvlZuI pic.twitter.com/uAV4MWvjaQ

— Fakenews.pl 🇵🇱 (@fakenews_pl) February 28, 2022

Fałszywa okładka Times’a

Serwisy informacyjne podały dzisiaj, że tak będzie wyglądać nowa okładka TIME. To nieprawda. Okładka po lewej str. to twórczość Patricka Muldera, który twierdzi, że w ten sposób chciał pokazać nastroje w społeczeństwie po inwazji #Rosja na #Ukraina.Wiecej: https://t.co/e7lOU0zh7X pic.twitter.com/9dlLIIAVLl

— Fakenews.pl 🇵🇱 (@fakenews_pl) February 28, 2022

27.02.2022

Wołodymyr Zełenski hajluje? To nieprawda.

W mediach społecznościowych obserwujemy wzmożoną aktywność prorosyjskich trolli. Ich działanie często opiera się na powielaniu sfałszowanych lub zmanipulowanych zdjęć. Tak było również tym razem.
Krążąca grafika rzekomo miała przedstawiać Wołodymyra Zełenskiego wyciągającego prawą rękę w geście faszystowskiego pozdrowienia. Jak się jednak okazuje, nie jest to Zełenski, tylko Volodymyra Koshovenko. Nie „hajluje” tylko pokazuje „trójząb ukraiński” nawiązujący do herbu Ukrainy.
Uważajcie na tego typu wrzutki w sieci.

Zdjęcie przedstawia desant spadochronowy na Kijów 26.02.2022? To nieprawda.

Nie, to nie zdjęcie rosyjskiego desantu spadochronowego na Kijów z zeszłej nocy. To obraz pozorny, odbity i odwrócony refleks świateł latarń, widocznych w prawej części zdjęcia. Należy również zwrócić uwagę na fakt, iż ostatniej nocy w Kijowie panowało zaciemnienie z uwagi na spodziewane naloty.

Brak dowodów na śmierć ukraińskich cywilów? Nie, to rosyjska propaganda

W związku z agresją rosyjską na Ukrainę mamy do czynienia z bezprecedensowym zalewem informacyjnym. Kremlowska propaganda działa na pełnych obrotach, by usprawiedliwić inwazję. Jednym z jej elementów jest zaprzeczanie jakoby ukraińskim cywilom zagrażało jakiekolwiek niebezpieczeństwo ze strony rosyjskiej armii. Twierdzenia takie szerzone są zarówno przez prokremlowskie media, jak i przedstawicieli władzy rosyjskiej. Istnieje jednak wystarczająco dużo dowodów w postaci zdjęć i filmów, by podważyć twierdzenia strony rosyjskiej… [pełny artykuł dostępny poniżej]

Brak dowodów na śmierć ukraińskich cywilów? Nie, to rosyjska propaganda

26.02.2022

Ogromny wzrost zainteresowania płynem Lugola. Uspokajamy – nie ulegajcie panice!

Po ostatnich doniesieniach z Czarnobyla Polacy zaczęli obawiać się zagrożenia radiacyjnego w kraju. W aptekach obserwowany jest ogromny wzrost zainteresowania płynem Lugola. Uspokajamy – nie ulegajcie panice! Nie pijcie płynu Lugola! W obawie przed radioaktywnymi izotopami jodu w 1986 r. podawano płyn Lugola by wysycić tarczycę znajdującym się w nim jodem. Miało to zapobiec akumulowaniu przez nią jego radioaktywnych izotopów. Obecnie nie stanowią one zagrożenia!

Ze względu na krótki okres połowicznego rozpadu, radioaktywnych izotopów jodu w Czarnobylu już nie ma. W obecnej sytuacji zagrożenie mogłyby stanowić głównie izotopy cezu. PAA cały czas prowadzi monitoring zagrożenia radiacyjnego. Obecnie nie ma w Polsce zagrożenia radiacyjnego. Sytuację radiacyjną w kraju możecie obserwować pod tym adresem. Po raz kolejny apelujemy – nie pijcie płynu Lugola. Służy on głównie do użytku zewnętrznego (do odkażania skóry lub płukania gardła). Podawanie doustne możliwe jest tylko i wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach pod nadzorem lekarza.

Fałszywa grafika dotycząca Jarosława Kaczyńskiego i NATO

25.02.2022

Rozbity oddział ukraiński w czasie inwazji Rosji na Ukrainę

Zestrzelenie rosyjskiego samolotu przez ukraiński myśliwiec

W mediach społecznościowych (głównie Twitter) pojawiło się nagranie zatytułowane: „Moment zestrzelenia rosyjskiego samolotu przez ukraiński myśliwiec. Okolice Charkowa, dziś rano”. Bardzo szybko zdobyło dużą popularność. W rzeczywistości jest to jednak symulacja z gry komputerowej Digital Combat Simulator zainspirowanej tzw. Duchem Kijowa. Kim jest „Duch Kijowa”? To rzekomo pilot myśliwca MiG-29, który miał zestrzelić nad Kijowem ponad pięć wrogich maszyn. Wszystko jednak wskazuje na to, iż doniesienia o Duchu Kijowa to po prostu miejska legenda.

Link oryginalny: https://www.youtube.com/watch?v=SBBJ_JzV8u4, Oświadczenie producenta DCS: https://maldita.es/malditobulo/20220225/video-caza-rusia-ucrania-derribo/

Torturowani jeńcy na Ukrainie

Przesłany fragment wideo nie dotyczy aktualnej inwazji rosyjskiej. Ukazuje on wydarzenia z stycznia 2015 roku.
Dotyczyło ono przesłuchań ukraińskich jeńców z 81. brygady, pojmanych po bitwie z prorosyjskimi separatystami o lotnisko w Doniecku. Żołnierze ukraińscy bronili go przez 242 dni.

Bicie i poniżanie zarejestrowały kamery rosyjskich stacji telewizyjnych (ocenzurowaliśmy film). Wideo z tej relacji zamieściła strona Noworosji, ówczesnego związku dwóch samozwańczych republik ludowych, Donieckiej i Ługańskiej.

Więcej na ten temat: https://tvn24.pl/swiat/pastwili-sie-nad-nim-separatysci-gdzie-jest-zaginiony-cyborg-ra513478

24.02.2022

Samoloty nad Ukrainą

To nie samoloty nad Ukrainą, ale parada w Moskwie w 2020 roku.

Link do oryginału: https://www.youtube.com/watch?v=rR8R4epmS3Q&t=74s

Ostrzał elektrowni w Ługańsku

Link do oryginału: https://www.youtube.com/watch?v=4nr6Tlu0EvM

Zestrzelony rosyjski myśliwiec

W mediach społecznościowych krąży zdjęcie rzekomo zestrzelonego rosyjskiego myśliwca. Jest to jednak rosyjski MiG-29, który rozbił się na pokazie lotniczym w Fairford w 1993 roku.

Link do oryginału: https://www.airteamimages.com/mikoyan-gurevich-mig-29_925_russia—russian-air-

Spadochroniarze

Kolejne nagranie, które dzisiaj zaczęło krążyć w fałszywym kontekście w związku z atakiem Rosji na Ukrainę. Film ten był udostępniany w sieci już w 2018 roku.

Link do oryginału: https://bestlibrary.org.ru/v/223954