Rosyjska propaganda stara się jak może umniejszyć pozycję prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, zarówno na arenie międzynarodowej, jak i w postrzeganiu jego osoby w oczach rodaków. Prawie codziennie w Internecie pojawiają się nieprawdziwe informacje o jego ewakuacji ze stolicy, a nawet prymitywne przeróbki obrazu wideo, tzw. deepfake z nim w roli głównej, w których rzekomo wzywa Ukraińców do poddania się. Prokremlowska narracja rozpowszechniana jest z różnym skutkiem przez putinowskie satelity również na polskojęzycznych kontach w mediach społecznościowych. W poniższym artykule przedstawiamy przykład rosyjskiej dezinformacji związany z odwiedzinami rannych żołnierzy w szpitalu przez prezydenta Zełenskiego.
Kim jest towarzysząca Zełenskiemu kobieta?
Anonimowe konta na Facebooku, jak chociażby Ostatnie konto czy Jonhy Jones (pisownia oryginalna), zakwestionowały wizytę Wołodymyra Zełenskiego w szpitalu, w którym prezydent Ukrainy odwiedzał rannych w wojnie z Rosją ukraińskich żołnierzy. Jako argument podawano widoczną na nagraniu kobietę, którą błędnie zidentyfikowano jako Innę Derusową, wojskową lekarkę w stopniu sierżanta, która zmarła w wyniku ostrzału artyleryjskiego wojsk rosyjskich w rejonie Sum. Została pierwszą kobietą na Ukrainie, która pośmiertnie otrzymała tytuł Bohaterki Ukrainy.
W relacji fotograficznej na stronie internetowej prezydenta Zełenskiego widać dokładnie imiennik towarzyszącej jemu kobiety. Jest nią Tetiana Ostashchenko, również medyk wojskowa, ale w stopniu generała brygady.
Toporność rosyjskiej propagandy uwidacznia poniższa grafika. Widać na niej wyraźnie, że obie kobiety różnią się w wyglądzie fizycznym.
Rosyjskie trolle w mediach społecznościowych
Prokremlowską propagandę rozsiewają nie tylko anonimowe konta, robią to również te podpisujące się imieniem i nazwiskiem. Przyjrzyjmy się jednemu z nich.
Profil Joanny Dudziak na Facebooku pierwsze treści umieścił w kwietniu 2021 roku. W aliasie jej konta widoczna jest jednak inna nazwa: justyna.milkowska.1. Do wybuchu wojny Joanna udostępniła tylko jeden film wideo, choć możliwe też, że poprzednie posty usunęła. Jej ponadprzeciętną aktywność zauważamy od 7 marca tego roku, kilka dni po ataku Rosji na Ukrainę. Od tamtej pory na koncie Joanny codziennie pojawia się kilka postów w antyukraińskiej narracji. Między innymi ten kwestionujący obecność Zełenskiego w Kijowie w trakcie wojny. Uwagę przykuwa użyta w nim popularna w ostatnich dwóch latach sentencja “Włącz myślenie”.
Odwrotne wyszukiwanie obrazem zdjęcia profilowego Joanny prowadzi nas do rosyjskich kont na portalach społecznościowych. Nasza sympatyczna Joanna wzbogaciła się na nich o dwie dodatkowe, rosyjskie tożsamości – Lizy Kałasznikowej oraz Kariny Borovskajej. Być może to jest odpowiedź na zaskakującą hiperaktywność Joanny w szerzeniu prokremlowskich fake newsów na jej facebookowym koncie.
Wizytę Wołodymyra Zełenskiego w szpitalu weryfikował również portal StopFake oraz Demagog.
Podsumowanie
W przestrzeni polskich mediów społecznościowych można zauważyć wiele kont udostępniających dezinformacje dotyczące aktualnej wojny za naszą wschodnią granicą. Pamiętajmy o tym, gdy zauważymy treści antyukraińskie w Internecie.
Konta rosyjskich trolli możemy zgłaszać w kilku prostych krokach. Wystarczy kliknąć przycisk z trzema kropkami i wybrać opcję “Uzyskaj wsparcie lub zgłoś profil”. Następnie do wyboru mamy: “Fałszywe konto” lub “Fałszywe imię i nazwisko”. Pamiętajmy, to my jesteśmy pierwszą linią obrony w walce z dezinformacją.
Źródła:
24tv.ua: https://24tv.ua/ru/vsu-rasskazali-istoriju-inny-derusovoj-pervoj-zhenshhiny-posmertno_n1904577
StopFake.org: https://www.stopfake.org/ru/fejk-prezident-zelenskij-ne-poseshhal-ranenyh-voennosluzhashhih-v-gospitale/