Zatrzymaj się!

Tworzenie treści kosztuje i jest czasochłonne. Może podarujesz nam kawę?

Zostaję patronem / patronką! Wspieram z Przelewy24 Zamknij to okno

Chemtrails. Analiza treści i wyjaśnienie zjawiska

Chemtrails. Analiza treści i wyjaśnienie zjawiska

Chemtrails to nazwa nieuznawanej w świecie nauki teorii spiskowej, która głosi, że ślad, który widać za samolotami, to celowo rozpylane przez wojsko lub inne organy bliżej nieokreślonej władzy, aerozole. W zależności od wersji tejże teorii rozpylanie aerozoli może mieć różny cel np. wywoływanie konkretnych działań i zachowań pojedynczych ludzi, zarządzanie całymi populacjami, umożliwianie zdalnego wywierania wpływu na jednostki czy też są przykładem geoinżynierii, której celem jest zarządzanie klimatem. W artykule przyjrzymy się skali popularności chemtrails i wyjaśnimy, jaka jest obecna odpowiedź świata nauki na ten temat.

Chociaż teoria ta wydaje się mało prawdopodobną, a część osób nazwie ją wręcz absurdalną, to jednak, jak wskazują badania, znajduje ona duże grono zwolenników. Prezentowane poniżej wyniki odnoszą się do społeczeństwa amerykańskiego, a samo badanie zostało przeprowadzone w 2019 roku, co zdaje się dobrze odzwierciedlać skalę problemu.

Wiara w teorie spiskowe w 2019
Statista.com
Wiara w chemtrails
Statista.com

Interpelacje poselskie

Tak jak w przypadku wielu innych podobnych nienaukowych teorii, trudno ustalić jej pierwotne źródło, jednakże złożenie 3 czerwca 2003 roku petycji nr 372-1644 do kanadyjskiego parlamentu przez deputowanego Johna Herrona, można przyjąć za pierwsze działania związane z chemtrails na poziomie instytucji państwowych. Deputowany złożył petycję w imieniu Briana Holmesa, który zebrał ponad 1000 podpisów z całego kraju [treść petycji można znaleźć tutaj].

W polskim sejmie składano podobne interpelacje. W 25 kwietnia 2013 roku poseł Jan Szyszko złożył interpelacje nr 16893 „w sprawie chemtrails”, na którą odpowiedziała Podsekretarz Stanu Beata Jaczewska 31 maja 2013, natomiast 29 czerwca 2018 posłanka Beata Chrobak złożyła interpelację nr 23562, która doczekała się odpowiedzi od:

  1. podsekretarza stanu Ministerstwa Zdrowia Józefa Króla,
  2. sekretarz stanu Ministerstwa Środowiska Małgorzaty Golińskiej.

Dyskusja o chemtrails pojawiła się w debacie publicznej i budzi wiele skrajnych emocji. Teoria mówiąca o chemtrails jest dość plastyczna i łatwo zaadaptować ją do wielu kontekstów i elementów życia społecznego. Już raz wyjaśnialiśmy i konfrontowaliśmy treści mówiące o celowym “opryskiwaniu wirusem” w trakcie przebiegu epidemii koronawirusa. Treść postów oraz pełne wyjaśnienie i opis zdjęcia, do którego odwołują się posty można znaleźć pod tym linkiem.

post z Facebooka
facebook.com

Przyjrzyjmy się więc bliżej tej kontrowersyjnej teorii.

Popularność chemtrails na Facebooku

Wydawać by się mogło, że chemtrails jest mało popularną teorią w polskojęzycznych mediach społecznościowych. Strony na polskim Facebooku poświęcone stricte tematyce chemtrails jak np. Chemtrails Polska, Chemtrails” czyli toksyczne chmury nad polską, Chemtrails – smugi chemiczne na niebie nad Nysą i Polską, Chemitrails Globalna Komora Gazowa czy też Chemtrails, Chemiczne Smugi, Kuj.Pom., PL mają od ok 2-3 tys. polubień.

Co więcej, wspomniane wyżej strony są dość ubogie w treści poświęcone stricte zjawisku chemtrails, jednakże strona Chemtrails, Chemiczne Smugi, Kuj.Pom., PL zdaje się tu być wyjątkiem. Na tym fanpage’u znajdziemy wyłącznie zdjęcia dokumentujące rzekome zjawisko chemtrails. Warto także dodać, że treści są publikowane regularnie.

Zdjęcie smugi na niebie
facebook.com/Chemtrails-Chemiczne-Smugi-KujPom-P
Zdjęcie smugi na niebie
facebook.com/Chemtrails-Chemiczne-Smugi-KujPom-PL

Podobnie jak strony, również grupy poświęcone chemtrails nie cieszą się dużą popularnością i wewnętrzną aktywnością.

Wyniki wyszukiwania grup na facebooku
Facebook.com

Analogiczne zasięgi osiągają strony angielskojęzyczne, np. strona ChemTrails and Geo-Engineering ma 2735 polubień, a Chemtrails are killing us 1848. Jednakże grupy angielskojęzyczne cieszą się znacznie większą popularnością i tak np. CHEMTRAILS ARE KILLING US TARANAKI GROUP liczy ponad 4,2 tysiąca członków a Mass Action Demand: Chemtrails & Geoengineering & Democracy już prawie 13 tysięcy członków.

Zasięg chemtrails na Twitterze

Inny obraz „medialności” chemtrails prezentuje Twitter. Dzięki narzędziu TrackMyHashtag jesteśmy w stanie zobaczyć dynamikę powstawania treści na portalu tweetów oznaczonych konkretnym hashtagiem, co pozwala nam w sposób ilościowy przedstawić fragment rzeczywistości tworzonej przez użytkowników Twittera.

Niżej przedstawione dane odnoszą się do hashtagu #chemtrails i dotyczą przedziału czasowego 16:00 – 20:00 z dnia 12 lipca 2022 roku.

W tym czasie łączna ilość tweetów, retweetów oraz odpowiedzi oznaczonych hashtagiem #chemtrails wynosiła 109 (Total Tweets), przy aktywnym zaangażowaniu 87 użytkowników portalu (Total Contributions). Posty z tym hashtagiem pokazały się na osi czasu 120 105 (Potential Impressions) użytkowników oraz osiągnęły łączony zasięg 108 741 (Potential Reach).

trackmyhashtag.com/

O godzinie 16:00 pojawiło się 26 tweetów, 18:00 46 a o 20:00 nie pojawił się żadny nowy tweet

trackmyhashtag.com/

Poniższy graf przedstawia ile założono nowych kont w każdym roku:

trackmyhashtag.com/

Język, w którym opublikowano tweety:

trackmyhashtag.com/

 

Oraz zestawienie autorów o największych zasięgach:

trackmyhashtag.com/

Niżej natomiast przedstawiamy przykładowe tweety:

twitter.com/Ost_Schweizer
Twitter
twitter.com/kheatherbrown

Materiały wideo dotyczące chemtrails

Polskojęzyczne materiały, próbujące wyjaśnić zjawisko chemtrails, o największej liczbie odtworzeń to Geoinżynieria-Chemtrails Cicha wojna, który został wyświetlony ponad 114 tysięcy razy oraz NIESŁAWNY CHEMTRAILS – WYJAŚNIENIE!.

Trudno natomiast znaleźć na YouTube jakikolwiek anglojęzyczny materiał wyjaśniający ślady pozostawione na niebie w duchu teorii chemtrails. Większość materiałów, które pojawiają się po wpisaniu w pole wyszukiwarki hasła „chemtrails” (oraz podobnych) to filmy negujące tego typu teorie.

W tym miejscu warto szczególną uwagę zwrócić na dwa materiały wideo umieszczone na polskojęzycznym Facebooku. Oba filmy mają przedstawiać dowody potwierdzające teorię chemtrails. Pierwszy z nich został opublikowany na prywatnym profilu obejrzany ponad 280 tysięcy razy (stan na 13.07).

Przyciaganie pyłu magnesem
facebook.com/artur.nazarkiewicz

Drugi film został opublikowany na wcześniej wspomnianej stronie Chemtrails – smugi chemiczne na niebie nad Nysą i Polską i został wyświetlony ponad 412 tysięcy razy.

Co mówi na ten temat nauka?

Samoloty, które pozostawiają widoczne smugi na niebie, napędzane są silnikami odrzutowymi. Silniki te są urządzeniami spalinowymi – energia pochodząca ze spalania przekształcana jest w energię kinetyczną wypływających przez dyszę silnika gazów. W procesie spalania paliwa powstają m.in. cząsteczki wody, które po wylocie z silnika stygną, mieszają się z powietrzem i tworzą charakterystyczną smugę określaną mianem smugi kondensacyjnej. Więcej na ten temat można przeczytać m.in. w materiałach przygotowanych przez NASA np. tu i tu.

Ślad, który widzimy na niebie po przelocie samolotu, jest w rzeczywistości nowopowstałą chmurą. Światowa Organizacja Meteorologiczna klasyfikuje chmury te jako cirrus homogenitus, wskazując na fakt, że pod względem swojej charakterystyki nie odróżniają się w istotny sposób od pozostałych, występujących naturalnie chmur, a jedyną dystynkcją jest proces powstania.

WMO

W 2016 roku opublikowano badanie, w którym zapytano 77 ekspertów z dziedziny meteorologii, chemii oraz fizyki, czy istnieje możliwość prowadzenia na szeroką skalę, tajnego projektu wprowadzania do atmosfery gazów i aerozoli (opryskiwania przez samoloty). Wyniki badania są jednoznaczne i jednogłośne. Nie ma żadnych naukowych podstaw, potwierdzających teorię o chemtrailsach.

Co więcej, fakt powstawania smugi kondensacyjnej za samolotami jest procesem bardzo dobrze zbadanym, poznanym i opisanym w literaturze nauk przyrodniczych, jak i na polu nauk społecznych.

W tym miejscu należy jeszcze odnieść się do wspominanych w artykule materiałów wideo, które przedstawiały przyciąganie pyłu osiadłego z powietrza przez magnes. Nagrania te wedle zwolenników teorii o chemtrails miałyby być dowodami potwierdzającymi celowe rozpylanie do atmosfery związków metali. Jednakże jak pokazują liczne badania w powietrzu, którym oddychamy na co dzień, z którego opadł pył widoczny na filmach, występują mikrocząstki różnych metali, pochodzących z procesów naturalnych oraz działalności człowieka.

Cząstki metali w powietrzu
Źródła cząstek metali w powietrzu

Podsumowanie

Teorię o chemtrails należy zaliczyć do kategorii teorii spiskowych, która to bazuje na niewiedzy lub zbytnich uproszczeniach odbiorców. Ślady, które zostawiają na niebie samoloty, są doskonale znane w świecie nauki, opisane i przebadane. Nie są one też niczym szczególnym, niebezpiecznym lub w jakikolwiek sposób zagrażającym ludziom.

Źródła

A gaseous emissions analysis of commercial aircraft engines during test-cell run: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1352231015301722

Aircraft clouds: From chemtrail pseudoscience to the science of contrails: https://www.redalyc.org/journal/5117/511766757028/html/

Fakenews.pl: https://fakenews.pl/technologia/nie-to-nie-opryski-wirusem-to-samolot-gasniczy-boeing-747-supertanker/

Interpelacja nr 16893: https://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=0A8244A2&view=null

Interpelacja nr 23562: https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=3323CEFA

Metal nanoparticles in the air: state of the art and future perspectives: https://pubs.rsc.org/en/content/articlelanding/2020/en/d0en00536c

NASA Cotrails Factsheet: https://www.faa.gov/regulations_policies/policy_guidance/envir_policy/media/contrails.pdf

NASA Cotrails: https://www.nasa.gov/sites/default/files/atoms/files/contrails_k-12.pdf

NASA Guide to Engines: https://er.jsc.nasa.gov/seh/ANASAGUIDETOENGINES%5b1%5d.pdf

Parliament of Canada: https://www.ourcommons.ca/DocumentViewer/en/37-2/house/sitting-110/journals

Quantifying expert consensus against the existence of a secret, large-scale atmospheric spraying program: https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1748-9326/11/8/084011

Reactive Chemistry in Aircraft Exhaust: https://atmos.washington.edu/~benhlee/pics/Lee_2011_TRR.pdf

Solar geoengineering and the chemtrails conspiracy on social media: https://www.nature.com/articles/s41599-017-0014-3

Światowa Organizacja Metereologiczna: https://cloudatlas.wmo.int/en/aircraft-condensation-trails.html

Komentarze

Socjolog. Interesuje się socjologia psychiatrii, społecznymi mechanizmami władzy oraz nauką o informacji. Lubi muzykę współczesną i eksperymentalną. Psi tata.