Od kilku dni gigantyczną popularność zdobywa „Spowiedź ratownika” opublikowana na kanale YouTube Wojciecha Sumlińskiego. Spłynęły do nas dziesiątki zgłoszeń od czytelników, więc przyjrzeliśmy się sprawie.
Manipulacja
Więcej o naszym systemie oceniania:
Fake news powstaje szybko, lecz jego weryfikacja jest trudna i czasochłonna. Zaangażowaliśmy cały nasz zespół, by przeanalizować dokładnie film z kanału Sumlińskiego. O ile istotnym aspektem społeczeństwa obywatelskiego jest ujawnianie wszelkich systemowych nieprawidłowości, o tyle w przedmiotowym materiale zidentyfikowaliśmy zbyt wiele nieścisłości, by potraktować go poważnie. Okazuje się, iż rewelacje rzekomego ratownika oparte są na fałszywej informacji.
Brak odpowiedniego buforu – główny zarzut z filmu jest nieprawdziwy
Do każdego opakowania 25 testów antygenowych firmy Abbott dodawana jest buteleczka specjalnego buforu, który według producenta jest jedynym roztworem właściwym do przygotowania próbki do testu. Jest nieprawdopodobne, by ratownicy medyczni nie dysponowali odpowiednim buforem, bez którego testy nie są sprzedawane. Cały film oparty jest głównie na zarzucie, iż ratowników zmusza się do używania niewłaściwej substancji zamiast buforu. Osoba na filmie twierdzi „iż nie ma fizycznej możliwości by tego buforu starczyło”.
Nie jest to prawdą. Buforu w każdym opakowaniu wystarczy na 30 próbek, czyli producent przewidział spory zapas. Wykorzystując według instrukcji 6 kropel buforu na każdy test, powinno zużyć się 7,5ml roztworu. Producent dołącza buteleczkę o pojemności 9ml.
Zawartość dokładnie takiego pudełka, jakie trafiają do polskich karetek, możecie zobaczyć poniżej:
Osoba w bluzie „Ratownik medyczny” nie musi być prawdziwym ratownikiem
Tego typu odzież może kupić każdy, a za jej publiczne noszenie nie grożą żadne kary. Film nie dostarcza jakichkolwiek dowodów, by osoba na nagraniu była prawdziwym ratownikiem medycznym. Należy sceptycznie podchodzić do tego typu materiałów.
Niewłaściwie wykonany test zwykle pokaże błędny wynik
W praktyce nie ma żadnego znaczenia czy test antygenowy firmy Abbot mógłby faktycznie pokazać wynik pozytywny przy zastosowaniu soli fizjologicznej. Użycie niewłaściwego roztworu zawsze będzie dawało rozmaite fałszywe wyniki i nie ma wątpliwości, iż istnieją tysiące substancji, którymi można oszukać dowolny test. Niezależnie czy będzie to sok pomarańczowy, benzyna czy sól fizjologiczna, celowe oszukanie testów jest dość łatwe. Poruszaliśmy tę sprawę przy okazji rewelacji o kozie i papai oraz w materiale na temat soku jabłkowego.
Tego typu narzędzia diagnostyczne są skomplikowane i jedynie wykonanie testu zgodnie z wytycznymi producenta maksymalizuje pewność otrzymania prawidłowego wyniku. Testowanie niewłaściwych substancji na czułych testach przypomina uderzanie otwartą dłonią w klawiaturę komputera – ciężko przewidzieć, co się stanie.
Producent w instrukcji dołączonej do każdego opakowania testów, wyraźnie wskazuje, że w celu uzyskania wiarygodnych wyników należy używać wyłącznie odpowiedniego buforu.
“Do not dilute the collected swab with any solution except for the provided extraction buffer.”
Tłumaczenie:
“Nie rozcieńczać pobranego wymazu żadnym roztworem z wyjątkiem dołączonego buforu.”
Sól fizjologiczna, mając dodatkowo inne pH niż bufor, z pewnością nie jest substancją właściwą do wykorzystania w tego rodzaju testach.
Osoba na filmie nie potrafi prawidłowo wykonać testu
W instrukcji znajdujemy również informację, iż konkretna ilość buforu (ok. 5-6 kropel przyjmując standardową wartość 0,05ml na jedną kroplę roztworu wodnego) powinna być odmierzona do probówki. Jeśli roztworu będzie za mało, lub zbyt dużo, wynik może nie być prawidłowy. Wspomina o tym również osoba wykonująca na filmie test.
Według instrukcji:
„ If the amount of buffer is excessive or insufficient, an improper test result may occur.”
Tłumaczenie:
„Jeśli ilość buforu jest zbyt duża lub niewystarczająca, może wystąpić nieprawidłowy wynik testu.”
Osoba w bluzie ratownika wprowadza jednak do probówki aż 12 kropel soli fizjologicznej, co dwukrotnie przekracza zalecaną ilość. Jeśli faktycznie w probówce znajduje się jedynie sól fizjologiczna, to nie ma to żadnego znaczenia dla wyniku testu na filmie, jednak prowokuje pytania o kompetencje osoby wykonującej test. Jeśli w ten sam sposób postąpiłaby posiadając odpowiedni bufor, pacjent mógłby otrzymać fałszywy wynik.
Ponadto, w 7:11 rzekomy ratownik twierdzi, iż przed dodaniem buforu należy pobrać od pacjenta wymaz. W rzeczywistości kolejność powinna być odwrotna.
Czy test mógł zostać sfałszowany na nagraniu?
Tak, do każdego zestawu 25 testów oprócz buforu dołączone są negatywne i pozytywne wymazówki kontrolne. Służą do sprawdzenia, czy właściwe testy działają prawidłowo. Dziwi, że osoba na filmie najpierw przelała sól fizjologiczną do probówki, zamiast nanieść ją bezpośrednio na test leżący na stole.
Jeśli probówka została wcześniej skażona za pomocą pozytywnej wymazówki kontrolnej, wynik mógł zostać dodatkowo zafałszowany. Mimo ciągłości nagrania nie jest zatem w pełni wiarygodny.
Takie testy są podstawą danych podawanych przez media
To stwierdzenie jest nieprawdziwe, media opierają się na danych Ministerstwa Zdrowia zbieranych przez Sanepid, które bazują na testach RT-PCR, a nie szybkich testach antygenowych, wykonywanych w karetkach. Jedynie testy antygenowe przeprowadzane w POZ mogą trafić do statystyk. Pacjent z pozytywnym wynikiem testu antygenowego trafia z ambulansu do odpowiedniego szpitala, gdzie przeprowadza się test RT-PCR by ostatecznie potwierdzić, lub wykluczyć zakażenie koronawirusem. Takie wyniki są dopiero uwzględniane w statystykach.
Śmiertelność na COVID-19 „nie wynosi nawet 2%”
Według oficjalnych danych śmiertelność z powodu COVID-19 (CFR) wynosi w Polsce obecnie 2,31%. Dla świata jest to ok. 2,14%. Śmiertelność waha się w zależności od krajów i regionów.
Restrykcje są zbyt radykalne, „nie uczymy się na błędach”
Trudno ocenić całokształt restrykcji w trakcie trwania epidemii, takie stwierdzenie to jedynie opinia osoby na nagraniu. Z pewnością sposób wdrażania restrykcji w Polsce budzi wiele kontrowersji. Dopiero po zakończeniu pandemii będziemy mogli z większą dozą pewności ocenić czy restrykcje były idealnie dopasowane do sytuacji czy nie.
Nie ma jednak wątpliwości, iż twierdzenie, że „nie uczymy się na błędach” jest fałszywe. Obecnie restrykcje są znacznie łagodniejsze niż w marcu i kwietniu zeszłego roku, mimo znacznie poważniejszej fali zachorowań, należy zatem przyznać, że poszczególne kraje adaptują się do sytuacji i starają stopniować obostrzenia, by unikać „twardego lockdownu”.
Porównania obostrzeń w Europie i na świecie znajdziecie tutaj.
„30 tysięcy zachorowań dziennie to liczba osób u których wykryto chorobę koronawirusa”
Takie stwierdzenia mocno podważają wiarygodność rzekomego ratownika. Codzienne komunikaty Ministerstwa Zdrowia nie informują o liczbie zachorowań, lecz o liczbie potwierdzonych zakażeń koronawirusem. Bądź bardziej precyzyjnie o liczbie pozytywnych wyników testów RT-PCR.
Nie istnieje również „choroba koronawirus”, jak twierdzi osoba na nagraniu, lecz choroba COVID-19 wywoływana wirusem SARS-CoV-2.
Nie wykonuje się sekcji zwłok osób zakażonych koronawirusem
To dość stary fake news, prawdziwy ratownik medyczny z pewnością zdawałby sobie sprawę z faktu, iż tego typu sekcje wykonuje się tak, jak we wszystkich innych przypadkach. Więcej informacji na ten temat tutaj oraz tutaj.
Nie istnieją choroby bezobjawowe
Kolejny raz osoba na filmie udowadnia, iż nie ma wiele wspólnego z ochroną zdrowia. W przypadku COVID-19 mówimy głównie o bezobjawowych zakażeniach, jednak zdecydowanie w tym i innych przypadkach możemy mieć do czynienia z chorowaniem bezobjawowym. Ma to miejsce choćby w przypadku grypy, cukrzycy typu 2, boreliozy czy licznych nowotworów. Więcej informacji na ten temat znajdziecie tutaj.
„Umieszczanie DNA pacjenta w probówce”
Osoba w bluzie ratownika zdaje się nie wiedzieć, iż testy antygenowe nie wykrywają wirusów w DNA pacjentów. Tego typu testy jedynie określają obecność antygenów wirusa w śluzie pobranym z gardła, lub nosogardła pacjenta. DNA nie ma z tą procedurą nic wspólnego.
„Pojawiły się dodatki za święta, za noce. Wcześniej oczywiście tego nie było.”
Takie dodatki przysługują wszystkim pracownikom z kodeksu pracy. Za pracę w nocy każdemu należy się dodatek w wysokości 20% stawki godzinowej, a w przypadku świąt jest to 100%.
EDYTOWANO 21.04.2021, 10:20: jeden z ratowników medycznych doprecyzował, iż mimo, że zasadniczo również zawód ratownika medycznego regulowany jest kodeksem pracy, to istnieją również osobne dodatki dla ratowników za pracę w nocy i w święta, dodatki wyjazdowe itp. Do tych dodatków mogła odnosić się osoba na filmie.
Pracownicy Centrum Powiadamiania Ratunkowego otrzymują dodatek 100% do wynagrodzenia
Ta informacja jest nieprawdziwa. W CPR, czyli pod numerem 112, pracują zwykle operatorzy bez kierunkowego wykształcenia medycznego, bez bezpośredniego kontaktu z pacjentami i nie przysługują im tzw. dodatki covidowe . Katalog osób, którym przysługują tego typu benefity jest zamknięty, a znajdziecie go na stronie NFZ.
EDYTOWANO 21.04.2021, 10:20: zwrócono nam uwagę na fakt, że są pewne różnice między dodatkami dla operatorów w Centrum Powiadamiania Ratunkowego i dyspozytorów w Dyspozytorniach Medycznych (numery 112 oraz 999). Dyspozytorom medycznym przysługuje przedmiotowy dodatek w wysokości 100% do wynagrodzenia i osoba na filmie mogła mieć na myśli właśnie tę sprawę, mimo iż wyraźnie wspomniała jedynie o CPR.
Podsumowanie
Odnieśliśmy się jedynie do zarzutów, które mogliśmy zweryfikować. Nie byliśmy w stanie poruszyć wszystkich kwestii wspomnianych przez osobę na filmie, gdyż w większości są to dość luźne opinie i przypuszczenia oraz opowieści z rzekomej pracy jako ratownik medyczny. W świetle powielonych fake newsów i braków elementarnej wiedzy jest prawdopodobne, iż mężczyzna na nagraniu nie ma nic wspólnego z pracą w ramach systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego.
Cała afera w filmie „Spowiedź ratownika” została oparta na nieprawdopodobnym zarzucie braku buforu w karetkach pogotowia i najprawdopodobniej zmyślonych oskarżeniach wobec fikcyjnych przełożonych. W chwili obecnej nic nie potwierdza słów osoby na filmie.
Materiał spotkał się z szerokim odzewem ze strony środowiska medycznego. Odpowiedzi znajdziecie tutaj, tutaj, tutaj i tutaj.
Źródła
Abbott: https://dam.abbott.com/en-gb/panbio/120007883-v1-Panbio-COVID-19-Ag-Nasal-AsymptomaticSe.pdf
ISAP: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19740240141/U/D19740141Lj.pdf
FakeHunter: https://fakehunter.pap.pl/raport/7613b93c-3893-4d53-abdf-d81b194a5d1c oraz https://fakehunter.pap.pl/raport/b4e2787f-2b99-4ac4-8803-097d2cf73796
Pod Mikroskopem https://www.youtube.com/watch?v=saXH9kw_qW4
COVID-19 response tracker: https://www.bsg.ox.ac.uk/research/research-projects/covid-19-government-response-tracker
Financial Times: https://ig.ft.com/coronavirus-lockdowns/
Our World In Data: https://ourworldindata.org/mortality-risk-covid?country=POL~OWID_WRL
Kamil Kociołek https://www.facebook.com/kamil.kociolek.90/posts/937063860363378
