8 maja w sieci pojawiła się informacja o rzekomym przyjęciu przez europejskich przywódców porozumienia w sprawie zniesienia patentów na szczepionki przeciw COVID-19.
Fałszywą informację opublikowała Polska Agencja Prasowa. Kopiując jej doniesienia, kolejne portale takie jak Wirtualna Polska, Polsat News, Gazeta Prawna czy Bankier.pl, rozpowszechniły nieprawdziwą wiadomość.
Jak twierdzi PAP:
„Przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel ogłosił w sobotę w Porto, że uczestnikom nieformalnego szczytu UE w tym mieście udało się wypracować porozumienie w sprawie zawieszenia patentów na produkcję szczepionek przeciwko Covid-19.”
W rzeczywistości Charles Michel powiedział coś zupełnie innego:
„The European Union is sceptical about the usefulness of waiving patent rights to COVID-19 vaccines as a way to fight the pandemic, but is ready to discuss a concrete proposal.”
Tłumaczenie:
„Unia Europejska jest sceptyczna co do użyteczności zniesienia patentów na szczepionki przeciw COVID-19 w walce z pandemią, ale jest otwarta na dyskusję, jeżeli na stole pojawi się konkretna propozycja.”
Z wypowiedzi przewodniczącego Rady Europejskiej wynika jasno, iż UE jest otwarta na ewentualną dyskusję, lecz jedynie wtedy, gdy zostanie jej przedstawiona konkretna propozycja. Michel w żaden sposób nie potwierdził, by wypracowano jakiekolwiek porozumienie.
Depesza PAP błędnie przekazuje również stanowisko UE w sprawie tego rozwiązania:
„W rozmowie z dziennikarzami przed budynkiem Kryształowego Pałacu Michel przyznał, że choć państwa członkowskie UE opowiadają się za poszanowaniem własności intelektualnej, to popierają też to, aby w krótkim czasie usprawnić przez zawieszenie patentów na szczepionki przeciwko Covid-19 wytwarzanie tych preparatów na całym świecie.”
Ta informacja jest całkowicie nieprawdziwa i wynika najprawdopodobniej z błędnego tłumaczenia. Charles Michel powiedział:
„On intellectual property – we don’t think that in the short term that it is a magic bullet, but we are ready to engage on this topic as soon as a concrete proposal would be put on the table”
Tłumaczenie:
“W sprawie własności intelektualnej – nie uważamy, żeby na krótką metę to była recepta na wszystko, ale jesteśmy gotowi zaangażować się w tej sprawie, gdy tylko pojawią się konkretne propozycje.”
PAP pomylił wypowiedź Michel’a w sprawie patentów ze stanowiskiem UE w sprawie popierania jak najszybszego globalnego eksportu szczepionek. W tym momencie Unia Europejska przyjęła bardzo zachowawczą postawę w kwestii znoszenia patentów, jednak wskazała na konieczność usprawnienia eksportu szczepionek poza Wspólnotę, jako najlepszego w jej opinii sposobu na przyspieszenie ich globalnej dystrybucji.
Szczególnie przeciwni zniesieniu patentów są prezydent Francji i kanclerz Niemiec. Za tym rozwiązaniem optował prezydent USA Joe Biden, lecz jak stwierdził Emmanuel Macron, „Najpierw Anglo-Saksoni muszą znieść zakaz eksportu szczepionek”.
Podsumowanie
Polska Agencja Prasowa przekazała całkowicie błędną interpretację słów przewodniczącego Rady Europejskiej. W tej chwili UE jest sceptyczna w kwestii znoszenia patentów na szczepionki przeciw COVID-19 i proponuje inne rozwiązanie, lecz jest ewentualnie skłonna rozmawiać o tej sprawie. W żadnym wypadku takiego stanowiska nie można zinterpretować jako „przyjęcia porozumienia w sprawie zniesienia patentów”.
Źródła
Reuters https://www.reuters.com/article/uk-eu-summit-vaccine-waiver-idUKKBN2CP07Q
Zdjęcie ilustracyjne: „Worn out European Union blue flag” by Horia Varlan is licensed under CC BY 2.0
