Pociąg, który przewozi COVID-19? Na całym świecie dużą popularność zdobyło zdjęcie, na którym rzekomo znajdować miał się napis z nazwą choroby wywołanej przez koronawirusa. Oto wspomniane zdjęcie:
Było ono wiele razy udostępniane w komentarzach, wpisach facebookowych i na stronach internetowych. Przykłady:
Widziane na przejściu granicznym w Terespolu
Koronwirus przyjechał do nas pociągiem
Ze względu na wiele zapytań kierowanych do nas w sprawie tego zdjęcia, postanowiliśmy się mu przyjrzeć. Informacja o tym, że pociąg przewozi chorobę COVID-19 spowodowaną koronawirusem to:
Nie, ten pociąg nie przewozi COVID-19. To zdjęcie zostało przerobione. Poniżej wytłumaczymy Wam dlaczego.
Pociąg przewozi chorobę?
Najpierw mała dygresja. Należy się zastanowić, jakim cudem ten pociąg miałby przewozić chorobę COVID-19. Jeśli faktycznie konwój byłby częścią jakiegoś wielkiego spisku, to prędzej na wagonie byłaby nazwa wirusa SARS-Cov-2, a nie nazwa choroby nim wywołanej. Druga sprawa, to jakim cudem wyznawcy teorii spiskowej uwierzyli w fakt, że pociąg tak po prostu sobie jedzie między zabudowaniami, z podpisanym wagonem, wioząc śmiercionośną chorobę. Wybaczcie za kolokwialne stwierdzenie, ale to kompletnie „nie trzyma się kupy”.
Teraz odrobina faktów.
Wzór graficzny przewoźnika GATX
Trzeba powiedzieć, że przeróbka z napisem COVID-19 wygląda w miarę przekonująco. Może dlatego stała się tak popularna. Problem w tym, że osoba, która dokonała zmian w zdjęciu zapomniała o reszcie wagonu. Na końcu zdjęcia jest nazwa firmy, do której należą Wagony. Jest to GATX. AFP Fact Check dotarło do wspomnianej firmy i zapytało ich o ten wagon. Odpowiedź?
GATX zdaje sobie sprawę z tego, że zmanipulowany obraz krąży w Internecie, to zdjęcie jest fałszywe
(..)
Żaden wzór graficzny tego typu nie istnieje. Ta forma oznaczania nie byłaby dozwolona, ponieważ nie spełnia wymagań znaków sprawozdawczych, które określa Stowarzyszenie Kolei Amerykańskich [AAR – Association of American Railroad]
AAR potwierdziło AFP, że
„Nie zarejestrowaliśmy żadnego znaku w naszym systemie, który pasowałby do COVID. Ponadto zasady dotyczące zarejestrowanych znaków dopuszczają tylko 2-4 znaki alfanumeryczne. COVID nie spełnia tego standardu”.
Poniżej wizualne przedstawienie schematu używanego w tego typu wagonach:
Faktycznie jak przyjrzymy się innym wagonom firmy GATX, to nigdzie nie znajdziemy podobnego wzornictwa graficznego. Spójrzcie, chociażby na ten z filmu reklamowego GATX:
Pokrywa on się z szablonem powyżej. Ale nie tylko ten. W internecie jest bardzo dużo zdjęć wagonów GATX, żadne z nich nie są nawet zbliżone do tego przerobionego na zdjęciu:
Podsumowanie
Trzeba uczciwie przyznać, że ani nam, ani żadnej innej agencji sprawdzającej fakty, nie udało się dotrzeć do oryginału zdjęcia. Odwrotne wyszukiwanie obrazem również nie przyniosło rezultatów w postaci oryginalnej fotografii. Najprawdopodobniej nigdzie nie zostało opublikowane, a do internetu trafiła od razu przerobiona fotografia.
O manipulacji napisało wiele portali sprawdzających fakty, min. Snopes i wspomniane już wcześniej AFP.