Właśnie zakończone Igrzyska Olimpijskie w Tokio były świetną okazją do przypominania różnych, niesamowitych opowieści z historii sportu. Jedną z takich sytuacji był niezwykły gest hiszpańskiego biegacza, Ivana Fernandeza wobec Kenijczyka, Abela Mutaia. Ten drugi zatrzymał się tuż przed metą będąc przekonanym, że wygrał wyścig. Hiszpan widząc to, zamiast przegonić rywala, pchnął go do mety, zapewniając mu zwycięstwo. Historia ta w formie łańcuszka krążyła po Internecie od wielu lat. Budzi to podejrzenia, że może być zmyślona. Okazuje się jednak, że jest prawdziwa, choć nie wszystkie szczegóły, jakie prezentowane są w mediach społecznościowych się zgadzają.
Sprawę opisywały już serwisy AFP Sprawdzam i niemiecki Correctiv.
W większości prawda
Więcej o naszym systemie oceniania:Co jest prawdą?
Historia dwóch biegaczy jest prawdziwa. Ivan Fernandez faktycznie pomógł Abelowi Mutaiemu dobiec do mety.
Co jest fałszem?
Większość zdjęć ilustrujących wpisy z tą historią przedstawia innych biegaczy. Słowa przypisywane Fernandezowi i przeprowadzającemu wywiad dziennikarzowi nie są prawdziwe.
Łańcuszek ten już od jakiegoś czasu krąży w Internecie. Był udostępniany w najróżniejszych językach w ciągu ostatnich miesięcy. Część wpisów sugerowała, że historia jest aktualna, wykorzystując do tego trwające Igrzyska Olimpijskie. Większość wpisów zilustrowana została złymi zdjęciami, nieprzedstawiającymi Ivana Fernandeza i Abela Mutaiego. Praktycznie wszystkie są przetłumaczoną, tą samą wersją historii z błędnymi cytatami. Jak podaje AFP Sprawdzam, odnajdziemy je w językach: polskim, hiszpańskim, angielskim czy włoskim. Przykładem wpisu, który używa poprawnego zdjęcia sportowców jest ten post z Facebooka. Jego screen widoczny jest poniżej. Jednak i on cytuje nieprawdziwe słowa Fernandeza. Taka sama sytuacja dotyczy artykułu z Onet.pl, który prezentuje rzeczywiste zdjęcia lekkoatletów, ale również powiela fałszywe słowa Hiszpana.
Nieprawdziwe zdjęcia biegaczy
Większość wpisów, które omawiają tę historię, jest zilustrowana zdjęciami nieprzedstawiającymi Fernandeza i Mutaia. Dają one również wrażenie, że cała sytuacja miała miejsce podczas dużej międzynarodowej imprezy, gdyż w tle widzimy wypełnione trybuny. Poniżej przykład postu z błędną fotografią.
W rzeczywistości powyższe zdjęcie przedstawia brytyjskiego biegacza, Mo Farah oraz Amerykanina, Galena Ruppa. Pochodzi ono z 2012 roku z Igrzysk Olimpijskich w Londynie. Wówczas, po emocjonującym biegu na 10 000 metrów, Brytyjczyk zdobył złoto, a Galen Rupp po bardzo intensywnej końcówce, dobiegł drugi. Relację z całego finału można zobaczyć tutaj. Obydwaj sportowcy są przyjaciółmi i trenowali razem, szykując się do Igrzysk. Ich wyniki były osiągnięciami historycznymi, gdyż Farah był pierwszym Brytyjczykiem, który zdobył złoto w tej konkurencji. Rupp był trzecim Amerykaninem w historii, który zdobył medal na 10 000 metrów i pierwszym od 1964 roku.
Historia zyskuje rozgłos
Omawiana sytuacja miała miejsce 2 grudnia 2012 roku podczas wyścigu przełajowego w Hiszpanii. Krótki reportaż oraz wywiad z Fernandezem (w języku hiszpańskim) jest do obejrzenia tutaj. Moment, w którym Hiszpan pomaga Kenijczykowi można zobaczyć od 0:26. Zachowanie Ivana Fernandeza stało się przykładem ducha zdrowej rywalizacji i było omawiane przez różne media. Sprawa zyskała rozgłos zarówno w Hiszpanii (przykład tu), jak i międzynarodowo i została opisana przez redakcje Nairobi Wire czy USA Today.
Słowa Hiszpana
Cytowane jednak w mediach społecznościowych słowa Fernandeza nie są prawdziwe. Prawdopodobnie są przerobioną wersją wywiadu udzielonego portalowi El Pais. Hiszpan nie wspomina tam jednak o swojej matce, tak samo jak w swoim wpisie na blogu, gdzie omawiał całą sytuację. Również w reportażach wideo nie padają takie słowa. Ani nam, ani redakcjom AFP Sprawdzam czy Correctiv nie udało odnaleźć się źródła podawanych w mediach społecznościowych słów. Oto co rzeczywiście powiedział Ivan Fernandez portalowi El Pais:
„Nie zasłużyłem, by wygrać wyścig. Zrobiłem to, co musiałem zrobić. Był prawowitym zwycięzcą. Stworzył przewagę, której nie mógłbym zniwelować, gdyby nie popełnił błędu. Gdy tylko zobaczyłem, że się zatrzymuje, wiedziałem, że go nie wyprzedzę.
W wyścigu przełajowym Burlada stawka była niewielka, […] poza możliwością powiedzenia, że pokonałeś medalistę olimpijskiego.
Ale nawet gdyby powiedzieli mi, że zwycięstwo zapewniłoby mi miejsce w hiszpańskiej drużynie narodowej na mistrzostwa Europy, też bym tego nie zrobił. Oczywiście byłoby inaczej, gdyby w grę wchodził medal światowy lub europejski. Wtedy myślę, że tak, wykorzystałbym to, by wygrać… Ale myślę też, że zyskałem więcej dobrego rozgłosu robiąc to, co zrobiłem, niż gdybym wygrał. I to jest bardzo ważne, ponieważ dzisiaj, przy obecnym stanie rzeczy we wszystkich kręgach życia, w piłce nożnej, w społeczeństwie, w polityce, gdzie wszystko wydaje się dozwolone, gest uczciwości jest czymś potrzebnym.”
Fernandez i Mutai
Urodzony w 1988 roku, Abel Kiprob Mutai jest lekkoatletą specjalizującym się w biegu na 3 000 metrów z przeszkodami. W 2012 roku, właśnie w tej konkurencji zdobył złoty medal Mistrzostw Afryki oraz brązowy medal Igrzysk Olimpisjkich w Londynie. Jest to największe osiągnięcie w sportowej karierze Kenijczyka.
Ivan Fernandez Anaya urodził się również w 1988 roku. Nie osiągnął jednak takich międzynarodowych sukcesów, jak drugi bohater omawianej historii. Jego największym osiągnięciem był brązowy medal w biegu na 5 000 metrów podczas Mistrzostw Ibero-Amerykańskich w Lekkoatletyce w 2014 roku. W 2020 roku, w ósmą rocznicę wydarzenia, wspomniał historię z Abelem Mutaiem na swoim Instagramie.
Podsumowanie
Mimo faktu, że mamy do czynienia z internetowym łańcuszkiem, to historia w nim przedstawiona jest prawdziwa. Niestety podczas tworzenia go, ktoś umieścił w nim nieprawdziwe cytaty. To właśnie w tej wersji wpis stał się niezwykle popularny w mediach społecznościowych. Dlatego jak zawsze zwracamy uwagę na to, żeby takie wpisy traktować z dużą dozą ostrożności. Jest on jednak świetnym przykładem na to, że nie trzeba zmyślać historii, by móc pokazać pozytywną opowieść z morałem.
Źródła
AFP Sprawdzam: https://sprawdzam.afp.com/http%253A%252F%252Fdoc.afp.com%252F9JQ2HN-1
El Pais: https://english.elpais.com/elpais/2012/12/19/inenglish/1355928581_856388.html
World Atheltics: