W ostatnich dniach otrzymaliśmy doniesienia, iż Rada Europy przyjęła rezolucję 2361, która jasno określa, iż szczepienia przeciw COVID-19 nie powinny być obowiązkowe, a obywatele nie mogą być do nich zmuszeni również pośrednio np. poprzez wyłączenie osobom niezaszczepionym dostępu do niektórych usług.
Taka informacja pojawiła się na niektórych portalach znanych z szerzenia retoryki antyszczepionkowej. Rzeczywiście, taka rezolucja została przyjęta przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy stosunkiem 114 głosów za, 2 przeciw i 13 wstrzymujących się.
Rada Europy w rezolucji podkreśliła, że szczepionki przeciw COVID-19 powinny być dobrem wspólnym, dostępnym dla wszystkich obywateli niezależnie od statusu majątkowego i pozycji społecznej. W artykule 7.3, który wywołał największe zainteresowanie opinii publicznej, Rada zwróciła uwagę na kwestie transparentności i dobrowolności programów szczepień.
Tłumaczenie:
„By zapewnić wysoki poziom zaszczepienia należy:
7.3.1. upewnić się, że obywatele zostali poinformowani, że szczepienie NIE jest obowiązkowe i że nikt nie może być politycznie, społecznie lub w inny sposób zmuszony do poddania się szczepieniu, jeśli sam tego nie chce;
7.3.2. zapewnić, że nikt nie będzie dyskryminowany przez to, że nie został zaszczepiony, ze względu na możliwe zagrożenia dla zdrowia lub brak chęci zaszczepienia;
7.3.3. podejmować na wczesnym etapie skuteczne środki przeciwdziałania dezinformacji, dotyczącej szczepionek przeciw Covid-19;
7.3.4. rozpowszechniać przejrzyste informacje na temat bezpieczeństwa i możliwych skutków ubocznych szczepionek, współpracując z platformami mediów społecznościowych, by zapobiec rozprzestrzenianiu się dezinformacji;
7.3.5. w sposób przejrzysty przekazywać treści umów z producentami szczepionek i udostępniać ich treść publicznie do kontroli parlamentarnej i publicznej;
7.3.6. współpracować z organizacjami pozarządowymi lub podejmować inne lokalne działania w celu dotarcia do grup zmarginalizowanych;
7.3.7. zaangażować społeczności lokalne w opracowywanie i wdrażanie dostosowanych do potrzeb strategii wspierania przyjmowania szczepionek.”
Z pełną treścią rezolucji 2361 możecie zapoznać się tutaj.
Czy rezolucje Rady Europy są wiążące?
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że Rada Europy nie jest organem Unii Europejskiej. Ma zatem dość ograniczony wpływ na legislację państw członkowskich UE i skupia się raczej na kwestiach prawa międzynarodowego i przestrzegania praw człowieka. Rada Europy jest często mylona z Radą Europejską i Radą Unii Europejskiej, które są organami UE. Państwa należące do Rady Europy znajdziecie na poniższej grafice.
Rada Europy może wydawać rezolucje, które określają wspólne stanowisko państw członkowskich nie są jednak w pełni legalnie wiążące, tj. za ich złamanie nie są przewidziane żadne konkretne kary lub sankcje. Rada może wywierać na państwa członkowskie pewne naciski, mające na celu zmuszenie ich do egzekwowania rezolucji, jednak znacznie większy wpływ ma w sferze umów i konwencji międzynarodowych. Nie oznacza to, iż państwa członkowskie będą łamać rezolucje Rady, gdyż te określają wspólną politykę i zasady działania w uzgodnionych obszarach.
Podsumowanie
Można przyjąć założenie, iż zgodnie z uzgodnioną polityką Polska będzie przestrzegać rezolucji 2361 i nie wprowadzi obowiązku szczepień oraz nie będzie pośrednio (np. poprzez często przytaczany „paszport”) zmuszać obywateli do ich przyjęcia. Otwarta pozostaje kwestia transparentności nieupublicznionych do tej pory umów zawartych przez Unię Europejską z producentami szczepionek.
Źródła
Council of Europe https://pace.coe.int/pdf/2e0ee40b5d6c4e2e5df5467478961f7561e651733326667a8259ffe25682ae848428feba12/resolution%202361.pdf
Wikipedia https://pl.wikipedia.org/wiki/Rada_Europejska oraz https://pl.wikipedia.org/wiki/Rada_Unii_Europejskiej
Zdjęcie ilustracyjne: „Syringe and Vaccine” by NIAID is licensed under CC BY 2.0