W ostatnich dniach dużą popularność w polskich mediach społecznościowych zyskało dramatyczne nagranie z Australii, przedstawiające policjantów oraz osoby w odzieży ochronnej, rozdzielające siłą małe dziecko od dorosłego mężczyzny. Według internautów ma ono być dowodem na to, że w Australii dzieci są szczepione przeciw COVID-19 pod przymusem, mimo sprzeciwu rodziców. Inna wersja opisuje to zdarzenie jako obowiązkową separację od rodziców dziecka z pozytywnym wynikiem testu na SARS-CoV-2. Narracja ta wpisuje się w inną popularną teorię spiskową jakoby rząd Australii planował odebrać rodzicom 24 tysiące dzieci, które zgromadzi na stadionie w celu przymusowego szczepienia. W innej wersji dzieci mają być zamknięte na stadionie i poddane kwarantannie. Informacje te były już dementowane przez Reuters’a, Animal Politico, AP News, Logically, Snopes oraz niemiecki serwis fact-checkingowy Correctiv.
Różne wersje zdarzenia w mediach społecznościowych
Film zamieszczony przez słoweńską internautkę, wyświetlono 809 tysięcy razy. Udostępniły go 52 tysięce użytkowników z różnych zakątków świata. Wiele osób reagowało na nagranie bardzo emocjonalnie: “Doszliśmy do czystego szaleństwa! Ci ludzie zasługują na najbardziej okropne tortury!“; “Niewolnictwo“; “Czysty faszyzm, banda głupców!“; “Wyszłabym do Ciebie z siekierą, gdyby to wydarzyło się w Rumunii“.
Ten sam film pojawił się również w innych miejscach, jednak w zupełnie odmiennym kontekście. Wersja sugerująca, iż na nagraniu widać dziecko, które po pozytywnym teście na SARS-CoV-2 zostało siłą odizolowane od rodziców, nie cieszyła się tak dużą popularnością na Facebook’u. Uzyskała jednak całkiem duży rozgłos na Twitterze, którego użytkownicy krytykowali przy tej okazji Scott’a Morrison’a – premiera Australii. Inny internauta zamieścił na Twitterze drugą część filmu, na którym słychać autora nagrania komentującego całe zajście. W swojej relacji twierdzi, że dziewczynka biorąca udział w wydarzeniu ma 9 lat. Nic nie wskazuje jednak na powiązania tej sytuacji z COVID-19.
Zdarzenie nie miało związku z COVID-19
Do nagrania odniosła się dość szybko australijska policja, pisząc, że udokumentowane zajście nie miało związku ani ze szczepieniem przeciw COVID-19, ani z testem na SARS-CoV-2. Dodatkowo, w mailu przesłanym do Associated Press, policja poinformowała, że incydent miał miejsce 14 sierpnia na posterunku policji w Werribee (Melbourne). Z kolei australijski serwis informacyjny News dotarł do informacji, że zarejestrowana sytuacja związana była z “incydentem rodzinnym”.
Tłumaczenie:
Policja stanu Wiktoria może potwierdzić, że jest to nieprawda. Nagranie nie było w żaden sposób związane z Covid/szczepieniami lub testami. Ze względu na prywatność osób zaangażowanych, nie będziemy podawać żadnych dalszych szczegółów.
Szczepienia w Australii nie są obowiązkowe
Szczepienia przeciwko COVID-19 w Australii są dobrowolne. Dotychczas były one dostępne dla grup wiekowych powyżej 16 roku życia. Jednak 23 lipca Therapeutic Goods Administration (TGA), będąca australijskim odpowiednikiem polskiego Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, zatwierdziła tymczasowo rozszerzenie grup wiekowych dla szczepionki Comirnaty do dzieci w wieku 12-15 lat. Jednak nie wszystkie dzieci z tej grupy wiekowej mają taką możliwość. Jak zaznacza Australian Technical Advisory Group on Immunisation (ATAGI) priorytetem są m.in. dzieci ze schorzeniami zwiększającymi ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19 oraz dzieci z rdzennych grup etnicznych (Aborygeni i dzieci z Wyspy w Cieśninie Torresa).
Rządowe plany szczepienia uczniów
Wariant Delta charakteryzuje się wysoką zakaźnością. O ile w przypadku pierwotnych szczepów dzieci chorowały zdecydowanej rzadziej, o tyle w przypadku wariantu Delta odnotowano zwiększoną zachorowalność wśród młodszych grup wiekowych. Według najnowszych danych aż 30% zakażonych SARS-CoV-2 w Australii to osoby poniżej 20 roku życia.
W związku z wysoką zakaźnością wśród młodzieży i z uwagi na zbliżające się październikowe egzaminy HSC (Higher School Certificate), władze Nowej Południowej Walii umożliwiły szybkie przyjęcie szczepionki Pfizer’a 24 tysiącom nastolatków (16-18 lat). Szczepienia te były dobrowolne i przewidziane dla uczniów dwunastego roku z rejonów o największym wskaźniku transmisji SARS-CoV-2. Program szczepień nastolatków trwał kilka dni i prowadzony był na stadionie Qudos Bank Arena. Komunikat o wprowadzeniu programu szczepień dla uczniów ostatnich klas przekazany został na briefingu prasowym 6 sierpnia. Jego nagranie można obejrzeć poniżej:
Ogłoszenie akcji szczepień dla nastolatków zbiegło się w czasie z tymczasowym rozszerzeniem grupy wiekowej dla szczepionki Comirnaty i momentalnie przekształciło się w plotkę jakoby rząd planował odebrać rodzicom 24 tysiące dzieci w celu przymusowego zaszczepienia. W bardziej kuriozalnej wersji 24 tysiące dzieci miało zostać zamknięte na kilka dni na stadionie w ramach przymusowej kwarantanny.
Tempo szczepień w Australii
W Australii liczba ofiar pandemii była bardzo niska, stąd w kwestii szczepień rząd przyjął dość nieśpieszną taktykę, do 25 czerwca obydwie dawki szczepionki otrzymało zaledwie 4,6% obywateli. Razem z osobami, które otrzymały dopiero pierwszą dawkę stanowiły one 23% populacji. Za sprawą wariantu Delta liczba zakażeń w czerwcu zaczęła dynamicznie wzrastać, a ze względu na niski poziom wyszczepienia władze zdecydowały się na wprowadzenie lockdown’u. W tym czasie program szczepień nabrał tempa i dwa miesiące później zaszczepione było 44% populacji, przy czym 25% obiema dawkami.
Sytuacja epidemiczna w Australii
W sierpniu liczba przypadków SARS-CoV-2 zaczęła wzrastać w zawrotnym tempie, co możemy zobaczyć na poniższym wykresie.
Australijski Departament Zdrowia podaje, że do dnia 25 sierpnia, potwierdzono w tym kraju 47 840 przypadków COVID-19, przy czym 14 040 z nich to aktywne zakażenia. W ostatnim tygodniu liczba zakażeń nabytych lokalnie wynosiła: 706 (20.08), 886 (23.08), 816 (24.08), 963 (25.08), 1109 (26.08).
Twardy lockdown
Opieszałość władzy w kwestii szczepień doprowadziła do konieczności wprowadzenia lockdown’u. Obecnie w wielu miejscach w Australii obowiązują bardzo ścisłe obostrzenia. W Sydney zamknięte są m.in. kościoły i synagogi, a w pogrzebach może uczestniczyć maksymalnie 10 osób. Większość obiektów handlowych jest zamknięta, a możliwość zakupu jest dopuszczona jedynie na zasadzie “zamów i odbierz”. Obowiązek noszenia maseczki dotyczy również otwartych przestrzeni. Mieszkańcy nie mogą oddalać się dalej niż 5 km od miejsca zamieszkania bez rozsądnego uzasadnienia. Nie zezwala się również na uczestniczenie w zgromadzeniach publicznych z udziałem więcej niż 2 osób.
20 sierpnia premier Nowej Południowej Walii, Gladys Berejiklian poinformowała, że twardy lockdown w regionie Greater Sydney zostanie przedłużony do końca września. Co więcej, region ten objęto nowymi, bardziej rygorystycznymi restrykcjami. Wprowadzono godzinę policyjną i nauczanie zdalne. Możliwość dojazdu do pracy dla osób mieszkających poza regionem od 28 sierpnia będzie ograniczona do osób zaszczepionych lub z negatywnym wynikiem szybkiego testu antygenowego. Osoby pracujące stacjonarnie zobowiązane są do noszenia ze sobą zaświadczenia o braku możliwości pracy zdalnej. Pracujący z dziećmi od 30 sierpnia będą mogli pracować pod warunkiem przyjęcia chociaż jednej dawki szczepionki. Zaszczepieni od 13 września będą mogli liczyć na dodatkowe przywileje.
Podsumowanie
Film nie przedstawia przymusowych szczepień dzieci w Australii. Szczepienia przeciw Covid-19 są tam dobrowolne i możliwe dopiero od 16, lub, w szczególnych przypadkach, od 12 roku życia. Dziecko przedstawione na filmie wygląda na dużo młodsze, a w nagranej rozmowie słyszymy jak ktoś mówi o 9-letniej dziewczynce. Nagranie nie jest też dowodem na odbieranie rodzicom dzieci z pozytywnym wynikiem testu na SARS-CoV-2. Według policji zarejestrowana sytuacja nie ma żadnego związku ani z Covid-19, ani ze szczepieniem.
Nie są prawdziwe plotki o odbieraniu rodzicom siłą 24 tysięcy dzieci w celu przymusowego zaszczepienia, a tym bardziej w celu poddania ich przymusowej kwarantannie na miejskim stadionie. Te ostatnie fałszywe informacje wyrosły na zazębionych w czasie komunikatach o akcji szczepień nastolatków (16-18 lat) szczepionką Pfizer’a oraz o rozszerzeniu grup wiekowych dla tej samej szczepionki na dzieci w wieku 12-15 lat.
Źródła
Victoria Police: https://twitter.com/VictoriaPolice/status/1428618836635312129
health.gov.au: https://www.health.gov.au/initiatives-and-programs/covid-19-vaccines/is-it-true/is-it-true-if-the-vaccine-is-safe-why-cant-kids-have-it
ATAGI: https://www.health.gov.au/news/atagi-statement-regarding-vaccination-of-adolescents-aged-12-15-years
konferencja prasowa 06.08.2021: https://www.youtube.com/watch?v=AX5VqPkW-0w&t=502s
Statystyki szczepień: https://ourworldindata.org/covid-vaccinations?country=AUS
raporty epidemiologiczne: https://www.health.gov.au/initiatives-and-programs/covid-19-vaccines/australias-covid-19-vaccine-rollout?utm_source=health.gov.au&utm_medium=redirect&utm_campaign=digital_transformation&utm_content=vaccine-data#previous-reports
Przedłużenie restrykcji: https://twitter.com/GladysB/status/1428543696262242306
restrykcje: https://www.nsw.gov.au/covid-19/rules/greater-sydney#visiting-greater-sydney
przywileje dla zaszczepionych: https://www.nsw.gov.au/media-releases/new-freedoms-for-vaccinated-first-step-on-state-roadmap-out-of-covid
Associated Press: https://apnews.com/article/health-australia-coronavirus-pandemic-ap-fact-check-ba06a8878646c33fb1ff7635a0050b7a