Płyn do dezynfekcji rąk na bazie wódki? Nie zadziała. Szkoda wódki

W internecie bardzo popularna stała się instrukcja jak zrobić płyn do dezynfekcji rąk na bazie wódki. Przepis rozpowszechniany jest jako odręczna notatka. Wygląda tak:

płyn dezynfekujący do rąk — Źródło: https://www.facebook.com/#

Transkrypcja:

Przepłacamy za ten luksus, a możemy zrobić to sami. Proporcje: 200 ml czystej wódki, 200 ml octu, 100 ml wody, 15 ml mydła w płynie. I to wszystko. Przekaż dalej.

Instrukcja ma w tym momencie tysiące udostępnień i miliony wyświetleń. W przypadku tego typu “przepisów” staramy się działać szybko i weryfikować rzeczy na bieżąco. Naszym zdaniem jest to:

Nasza ocena:

Fałsz

Więcej o naszym systemie oceniania:

Nie płyn dezynfekujący na bazie wódki nie ma prawa działać. Wódka ma za słabe stężenie alkoholu, aby mieć skuteczne działanie odkażające. Według Światowej Organizacji Zdrowia, płyn musi być zrobiony na bazie alkoholu etylowego 96% lub izopropylowego 99,8%. Oto fragment instrukcji WHO:

Who - płyn dezynfekujący do rąk — Źródło: https://www.who.int/gpsc/5may/Guide_to_Local_Production.pdf

Informację tą potwierdza również mgr farm. Adam Pawlak z Łodzi, którego poprosiliśmy o komentarz:

Ilość 80 g czystego alkoholu etylowego (“czyste wódki” posiadają jedynie ok. 40% alkoholu etylowego) w roztworze 515 ml przedstawionym w zaproponowanym przepisie jest niewystarczająca, by zapewnić odpowiednie warunki dla dezynfekcji rąk. Dopiero roztwory o zawartości 60% etanolu i więcej mogą wykazywać działanie przeciwwirusowe i przeciwbakteryjnie. W celu przygotowania 515 gramowego roztworu należałoby użyć minimum 309 gramów alkoholu etylowego, czyli 321,875 g alkoholu etylowego 96%, aby otrzymać roztwór o odpowiednich właściwościach. Przypominam, że długotrwałe stosowanie preparatów odkażających o wysokich stężeniach alkoholi może prowadzić do zmian skórnych, z którymi spotykamy się również w naszej codziennej pracy. Przy zakupie warto skorzystać z pomocy farmaceuty w celu uniknięcia lub złagodzenia w/w zmian.

Maja Czarnecka z AFP Sprawdzam, przetłumaczyła instrukcję i przepis na płyn do dezynfekcji rąk według zaleceń WHO. Oto tłumaczenie:

Płyn do dezynfekcji rąk – Przepis 1

8333 ml 96% alkoholu etylowego (popularnie zwanym spirytusem),
417 ml 3% wody utlenionej
145 ml 98% glicerolu (czyli gliceryny),

Płyn do dezynfekcji rąk – Przepis 2

7515 ml 99,8% alkoholu izopropylowego.
417 ml 3% wody utlenionej
145 ml 98% glicerolu (czyli gliceryny),

Potrzebne naczynia i sprzęt:

10-litrowe szklane lub plastikowe butelki z korkami gwintowanymi (1), lub
50-litrowe zbiorniki z tworzywa sztucznego (najlepiej z polipropylenu lub o wysokiej gęstości polietylenu, przezroczyste, tak aby widoczny był poziom płynu) (2), lub
naczynia ze stali nierdzewnej o pojemności 80-100 litrów (do mieszania tak by mieszanka się nie rozlała ) (3, 4)
drewniane, plastikowe lub metalowe łopatki do mieszania (5)
miarki (6, 7)
plastikowy lub metalowy lejek
buteleczki z tworzywa sztucznego o pojemności 100 ml ze szczelnymi nakrętkami (8)
butelki szklane lub plastikowe o pojemności 500 ml ze szczelnymi nakrętkami (8)
alkoholomierz: ze skalą temperatury na dole oraz z zakresem stężenia alkoholu etylowego na górze ( 9, 10, 11)

WHO - Płyn dezynfekujący instrukcja — Źródło: https://www.who.int/gpsc/5may/Guide_to_Local_Production.pdf

Czy ocet zabija koronawirusa?

Obecnie brak dowodów na to, aby ocet był w stanie zabić koronawirusa. Dr David Evans, profesor na wydziale Mikrobiologii Medycznej i Immunologii Uniwersytetu w Albercie, na pytanie, czy ocet i woda są skutecznym środkiem dezynfekującym koronawirusa, stwierdził:

Prawdopodobnie nie. Chociaż kwasy dezaktywują wirusy (ocet to kwas octowy), jest on zbyt rozcieńczony, a pH prawdopodobnie nie jest wystarczająco niskie.

Potwierdzają to liczne artykuły na innych portalach, np. The Insider. Dr Alex Berezow, wiceprezes ds. Komunikacji naukowej w American Council on Science and Health, tak odniósł się do używania octu jako środka dezynfekującego:

Naprawdę nie wiem, dlaczego ktokolwiek miałby używałby octu, skoro na rynku jest już mnóstwo środków dezynfekujących, które są wystarczająco skuteczne.

Istnieją również badania, które dowodzą, że o ile ocet ma pewne właściwości dezynfekujące, to nie jest tak skuteczny, jak zwykłe domowe środki czyszczące.

Badanie - Ocet — Źródło: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1785201/

(..) eksperci przestrzegają przed użyciem octu jako domowego środka dezynfekującego przeciwko ludzkim patogenom, ponieważ chemiczne środki dezynfekujące są bardziej skuteczne.

Podsumowanie

Nie używajcie wódki do przygotowywania płynu dezynfekującego. Ma za małe stężenie alkoholu. Najlepiej nigdy nie korzystajcie z tego typu przepisów opublikowanych w internecie. Według naszych informacji płyn dezynfekujący jest obecnie dostępny w aptekach i nie jest on drogi. W tej sprawie najlepiej korzystać ze sprawdzonych środków i źródeł. Tutaj wchodzimy już w obszary, gdzie popełniony błąd może mieć wpływ na ludzkie zdrowie, a nawet życie.