Pojazdy wojskowe wywożą trumny z Bergamo bo miejska kostnica jest przepełniona? O weryfikację tego zdjęcia prosiliście nas w komentarzach i wiadomościach prywatnych. Jako powód, motywowaliście częste zestawianie tej fotografii w mediach społecznościowych, z rzekomym zdjęciem trumien z Bergamo, które jak wiadomo, dotyczyło jednak wydarzeń w Lampedusie. Na początek przypatrzmy się, jak wygląda wspomniana fotografia:

W polskiej prasie możemy znaleźć takie opisy zdjęcia:

Przejmujące obrazki z Bergamo, włoskiego miasta na północy kraju. W nocy kolumna wojskowych pojazdów wjechała do miasta, aby wywieźć stamtąd dziesiątki trumien. Miejska kostnica jest przepełniona. Jedyne krematorium w mieście pracuje 24 godziny na dobę i nie jest w stanie spopielić zwłok wszystkich ofiar koronawirusa.

RMF24 podaje więcej szczegółów:

W pierwszym takim „transporcie grozy” – jak go określono – wywieziono 60 trumien. Do akcji zostało zaangażowanych 15 ciężarówek i 50 żołnierzy.

Przewiezienie ciał do innych miast w celu przeprowadzenia kremacji jest konieczne, bo służby w Lombardii nie są w stanie wykonać wszystkich tych czynności. Brakuje też miejsc w kostnicach w rejonie Bergamo. Giacomo Angeloni, urzędnik zajmujący się zarządzaniem cmentarzami w Bergamo, w tym tygodniu przekazał, że miejskie krematorium pracuje 24 godziny na dobę zajmując się kremacja 24 ciał na dzień – to dwukrotnie więcej niż w normalny dzień.

Fotografia, była szeroko komentowana w polskich i zagranicznych mediach społecznościowych. Oto przykładowy wpis. Pochodzi z oficjalnego profilu „La Republica”:

Postanowiliśmy sprawdzić tę fotografię, jak i relacje jej przypisywane. Naszym zdaniem opisy w polskiej i zagranicznej prasie są spójne i informacja o wywożeniu trumien z Bergamo przez pojazdy wojskowe jest:

Nasza ocena:

Prawda

Więcej o naszym systemie oceniania:

Tak, fotografia przedstawiająca pojazdy wywożące trumny z Bergamo, jest jak najbardziej autentyczna i opisy w polskich mediach są zgodne z prawdą i zagranicznymi (zwłaszcza lokalnymi) relacjami. Zdjęcie tytułowe jest autorstwa włoskiej agencji ANSA.IT:

Agencja cytuje pułkownika policji krajowej (Carabinieri), Paolo Storini-ego, który tak opisuje wydarzenia uwiecznione na fotografii:

Niestety, duża liczba ofiar śmiertelnych spowodowała wzrost liczby ciał, z którymi wyraźnie nie mogły sobie poradzić cmentarze [Bergamo]

Storini powiedział, że ma nadzieję, że zdjęcia poruszającej operacji transportowej będą stanowić napomnienie dla każdego, kto zbyt często wychodzi publicznie lub „nie przestrzega zasad pochodzących od władz cywilnych i zdrowotnych”.

Lokalizacja zdjęcia

W naszej weryfikacji postanowiliśmy nieco bardziej zagłębić się w moment transportu ciał i zwrócić uwagę na kilka szczegółów, które miejmy nadzieję, rozwieją wszelkie wątpliwości związane z prawdziwością zdjęcia. Pierwsze, na co powinniście zwrócić uwagę, to fakt, że istnieją filmy, które dokumentują cały przejazd. Były one nagrywane z przez kilka osób, z różnych ujęć, dzięki czemu bardzo łatwo jest znaleźć lokalizację klipu.

Tutaj kolejny, umieszczony na zweryfikowanym profilu BBC World Service:

The Italian army takes coffins away in Bergamo as morgues and cemeteries struggle to cope with the number of #coronavirus deaths.
Latest in Europe: https://t.co/sAASNXPTjz pic.twitter.com/qaIcXgpXSj

— BBC World Service (@bbcworldservice) March 19, 2020

Istnieje jeszcze kilka innych niezależnych filmowych relacji, np. tutaj.

My postanowiliśmy sprawdzić stopklatkę z pierwszego filmu. Wygląda ona tak:

Na filmie znaleźliśmy wyróżniający się szyld „Acqua & Sapone”, który pomoże nam określić jedną z ulic  przejazdu pojazdów wojskowych. Trasa przebiegała przez Via Borgo Palazzo. Wystarczy chwila, aby odnaleźć tę ulicę na Google Maps:

Charakterystyczne niskie zabudowania, latarnia zaraz za znakiem, wszystko jednoznacznie wskazuje, że część przejazdu konwoju faktycznie znajdowała się na ulicy Via Borgo Palazzo, która znajduje się w Bergamo.

Włoskie media

Kolejnym etapem w sprawdzeniu faktów, było przejrzenie lokalnych mediów. Relacje są w większości spójne i potwierdzają to, co zostało napisane w polskiej i zagranicznej prasie:

Corriere Della Serra: https://bergamo.corriere.it/notizie/cronaca/20_marzo_19/esercito-porta-barefuori-regionee-momento-tragico-e97207b8-695c-11ea-913c-eb1af470-69b2-11ea-a8a1-df48c20e9d2e.shtml?refresh_ce-cp

Koronawirus w Bergamo: armia zabiera trumny z regionu.

TGCOM24: https://www.tgcom24.mediaset.it/cronaca/lombardia/coronavirus-lesercito-porta60-bare-da-bergamo-fuori-regione_16315291-202002a.shtml

Koronawirus, armia wywozi ponad 60 trumien z Bergamo poza region

Organizacje sprawdzające fakty

Temat został szeroko podjęty przez różne organizacje, które zajmują się sprawdzaniem faktów. Prawdziwość wydarzeń zweryfikowało na przykład włoskie bufalo.net:

Nigdy nie przypuszczalibyśmy, że w czasie pokoju dyrektorzy kostnic i zakładów pogrzebowych nie będą mogli wykonywać swojej pracy z powodu wysokiej liczby ofiar śmiertelnych, pandemii i niemożności poruszania się.

Ale tak się stało i tym razem postaraj się wyrazić zrozumienie, zamiast snuć nieprawdopodobne intrygi.

Sprawę opisał również zajmujący się sprawdzaniem faktów portal Snopes.com:

Zdjęcia udostępnione w marcu 2020 r. pokazuje konwój wojskowych ciężarówek transportujących ciała z nadmiernie przepełnionego krematorium w Bergamo we Włoszech.

Jak również grecki Ellinika Hoaxes:

(..) opublikowane filmy odnoszą się do faktycznych wydarzeń w mieście Bergamo,

Podsumowanie

Wydaje nam się, że każdy powinien, choć na chwilę zastanowić się nad rozmiarem tragedii związanej z zakażeniami koronawirusem we Włoszech. W Polsce liczba zakażonych cały czas rośnie, jeśli zamiast dostosować się do zaleceń odpowiednich organów, będziemy tylko szukać spisku to może czekać nas równie tragiczny los co mieszkańców Bergamo.

Źródła

Ellinika Hoaxes, Snopes.com, TGCOM24, Corriere Della Serra, Twitter, Facebook