Zatrzymaj się!

Tworzenie treści kosztuje i jest czasochłonne. Może podarujesz nam kawę?

Zostaję patronem / patronką! Wspieram z Przelewy24 Zamknij to okno

Nie, to nie jest ten sam chłopiec umierający na koronawirusa

Nie, to nie jest ten sam chłopiec umierający na koronawirusa

18 grudnia na portalu Twitter, użytkownik Antysyst zamieścił grafikę zestawiającą informacje o śmierci trzech, pochodzących z różnych krajów, nastolatków, którzy zmarli z powodu zakażenia koronawirusem. Post ten sugerował, że media, wykorzystując do ilustracji ofiar pandemii zdjęcie tego samego chłopca, przedstawiają nieprawdziwe informacje o ich zgonach. W artykule wyjaśniamy, na czym polega manipulacja w tym fotomontażu.

Ten sam chłopiec umiera jednocześnie w 3 krajach
Źródło: Twitter/antysyst
Teza:
Ten sam chłopiec umiera w 3 różnych krajach.

Wprowadzający w błąd tweet pojawił się również wielokrotnie jako screen na Facebooku.

Ten sam chłopiec umiera w trzech różnych krajach
Źródło: Facebook

Ten sam fotomontaż krążył wśród wielbicieli teorii spiskowych już w kwietniu 2020 roku. O sprawie pisał portal FactCheck.org.
Grafika ze zdjęciem tego samego chłopca składa się z fragmentów informacji dotyczących śmierci trzech nastolatków, przedstawianych jako najmłodsze ofiary pandemii.

Śmierć Vitora z Portugalii

W środku grafiki widzimy fragment artykułu z Daily Mail, w którym możemy przeczytać o Vitorze Godinho, 14-latku z Portugalii, który zmarł z powodu zakażenia COVID-19 w marcu 2020 roku. Artykuł jest zilustrowany prawdziwymi zdjęciami chłopca, które następnie wykorzystane zostało w celu wywołania manipulacji wykorzystując omawiany fotomontaż.

Śmierć Ismaila z Wielkiej Brytanii

Lewa część fotomontażu pochodzi z grupy z Facebooka zwanej Coronavirus WorldWide. Oryginalny post został już prawdopodobnie usunięty. Mimo, iż zilustrowany jest zdjęciem Vitora, chłopca z Portugalii, to dotyczy śmierci Ismaila Mohameda Abdulwahaba, 13-latka z Londynu, który zmarł z powodu zakażenia SARS-CoV-2 30 marca 2020 roku. Rodzina chłopca nie zdecydowała się na upublicznienie jego wizerunku. Skąd zatem zdjęcie Vitora? W artykule Daily Mail oprócz śmierci Ismaila opisano również śmierć Vitora oraz umieszczono jego zdjęcie. Dlatego też przy wpisywaniu nazwiska Ismaila w wyszukiwarce Google, algorytmy wyszukiwarki przypisały do artykuł o jego śmierci zdjęcie twarzy Vitora. W taki sposób zdjęcie Vitora trafiło na portal Facebook i zaczęło funkcjonować jako zdjęcie Ismaila.

Śmierć Ismaila została już raz wykorzystana w celu szerzenia dezinformacji przez ludzi podważających pandemię koronawirusa w podobnym kontekście. Sprawę opisywaliśmy w tym artykule.

Zdjęcie Vitora w artykule o Ismailu
Źródło: Google

Śmierć 12-letniej Belgijki

Dokładnie ten sam błąd, przez nieznajomość algorytmów wyszukiwarki Google, popełniono przy układaniu prawej części fotomontażu. Widzimy w nim wynik wyszukiwania Google dla frazy dotyczącej śmierci 12-letniej Belgijki, która również zmarła z powodu COVID-19 pod koniec marca w 2020 roku. Rodzice dziewczynki nie wyrazili zgody na upublicznienie nie tylko jej zdjęcia, ale również danych personalnych. W artykule Daily Express, do którego prowadzi wynik wyszukiwania widoczny na fotomontażu, oprócz omówienia śmierci nastolatki z Belgii, opisano również śmierć Vitora Godhino, ilustrując tekst zdjęciem jego twarzy. Dlatego właśnie algorytmy Google dodały zdjęcie chłopca w wynikach wyszukiwania jako ilustrację do artykułu o zgonie młodej Belgijki.

12-letnia Belgijka
Źródło: Google

Podsumowanie

Trzy śmierci nastolatków z powodu koronawirusa, które miały miejsce pod koniec marca 2020 roku, zostały wykorzystane przez fanatyków teorii spiskowych w celu manipulacji opinią publiczną. Wpływ na dużą popularność omawianego fotomontażu, nie tylko w Polsce, ale i na świecie, ma przede wszystkim nieznajomość funkcjonowania najpopularniejszej wyszukiwarki na świecie oraz brak podstawowej chęci weryfikacji informacji znalezionych w Internecie.

 

Źródła

FactCheck.org: https://www.factcheck.org/2020/05/media-didnt-misuse-boys-photo-in-deaths-of-three-covid-19-victims/

Daily Mail: https://www.dailymail.co.uk/news/article-8164787/14-year-old-boy-Portugals-youngest-coronavirus-victim-Ovar-near-Porto.html

Daily Mail: https://www.dailymail.co.uk/news/article-8173253/Boy-13-dies-testing-positive-coronavirus-London-hospital-fundraiser-says.html

Daily Express https://www.express.co.uk/news/world/1262741/Belgium-coronavirus-12-year-old-girl-death-youngest-victim-europe

Komentarze

Absolwent Telekomunikacji i Elektroniki na Politechnice Wrocławskiej. Ekspert w zakresie technologii 5G. Z serwisem związany jest od 2020 roku. Specjalizuje się w weryfikacji informacji dotyczących polityki, spraw społecznych, klimatu i technologii. Umiejętności OSINTowe doskonalił na kursach prowadzonych przez m.in. organizacje Sekkura i Bellingcat. Posiada certyfikat DISARM. Email: pcymbor(at)fakenews.pl