Czy imigranci biją i podduszają dzieci nad dymem z ogniska, aby w ten sposób oszukać światowe media? Takie wrażenie można odnieść, czytając artykuł na portalu wPolityce.pl, post na profilu Dziennika Narodowego i setki wpisów na profilach społecznościowych. Całość nawiązuje do napiętej sytuacji na granicy turecko-greckiej. Zobaczcie dwa przykłady:

W sieci pojawiło się przerażające nagranie, na którym widzimy śniadych mężczyzn, który biją i podduszają dzieci na dymem z ogniska.
Ich działanie ma prawdopodobnie doprowadzić dzieci do płaczu, by potem mogli pokazać je przed kamera międzynarodowych stacji telewizyjnych, które filmują zdarzenia na grecko-tureckiej granicy.

Dziecko trzeba okadzić dymem, żeby płakało. Płacz będzie lepiej wyglądać w telewizyjnej relacji z granicy turecko-greckiej. Dorosłej kobiecie tłumaczyć tego nie trzeba.

Film, o którym mowa prezentujemy poniżej:

Film był bardzo popularny w mediach społecznościowych i wiele osób go komentowało. Dominowały głosy oburzenia i rasistowskie komentarze. Większość nie nadaje się do publikacji. W trosce o interes społeczny postanowiliśmy sprawdzić wspomniany film. Naszym zdaniem jest to:

Nasza ocena:

Fałsz

Więcej o naszym systemie oceniania:

Nie, imigranci nie biją ani nie podduszają dzieci nad ogniem w celu oszukania światowych mediów. Tę sprawę zbadały organizacje sprawdzające fakty. Poniżej wyjaśniamy  manipulację.

Najpierw spójrzmy, jak wyglądał jeden z pierwszych wpisów w mediach społecznościowych, od którego wszystko się zaczęło:

Tłumaczenie:

Dzieci prawie duszą się od gazu łzawiącego, wystrzeliwanego przez greckich strażników na migrantów zgromadzonych na tureckiej granicy greckiej

Tweet stał się bardzo popularny i był szeroko omawiany, również w stacjach telewizyjnych. Szybko też pojawiła się alternatywna wersja opisu, którą właśnie poruszamy w tym artykule. Należy zaznaczyć, że tytaniczną pracę wykonały tutaj organizacje sprawdzające fakty Elinika Hoaxes i francuska CheckNews.fr. Korzystamy z ich opracowań, gdyż ich analizy cechują się bardzo dużą dokładnością i rzetelnością w sprawdzeniu tematu.

Pierwsze, co powinniśmy wziąć pod uwagę to fakt, że incydent zdarzył się w Kastanies, Ewros, gdzi greckie siły bezpieczeństwa użyły gazu łzawiącego i granatów hukowych wobec migrantów próbujących przekroczyć granicę turecko-grecką.

Oto wspomniany obszar:

Dlaczego migranci trzymają dziecko nad ogniem?

To jeden z zarzutów osób rozpowszechniających „fake newsa”. Migranci mają trzymać dziecko nad ogniem, aby je poddusić dymem, żeby cała sprawa wyglądała dramatycznie w światowych mediach. Rozpowszechniający te plotki zdają się nie wiedzieć (lub celowo to ukryli), że istnieje mit, według którego dym z palącego się drewna, ma łagodzić skutki działania gazu łzawiącego. Są na to dowody w postaci zdjęć i filmów. Poniżej je przedstawiamy:

Zdjęcia zrobione zostały przez profesjonalnych fotoreporterów, którzy udokumentowali podobne przypadki:

Fotografie udowadniają, że tego typu praktyki są powszechne, mimo że jest to mit, i dym drzewny wcale nie pomaga w neutralizacji skutków użycia gazu łzawiącego.

Kolejny dowód to film nakręcony przez BBC, dokumentujący podobną praktykę:

Jeszcze jeden, na wyspie Lesbos:

Migranci duszą się gazem na filmie

Jeśli na spokojnie przeanalizujecie film, to zauważycie, że w materiale jest bardzo dużo momentów, na których widać ludzi krztuszących się gazem i zasłaniających twarz:

Bicie dzieci?

Kolejny argument podnoszony przez prawicowe media to rzekome bicie dzieci. Aby zweryfikować to kłamstwo, Theodoris Danilidis z Elinika Hoaxes wynajął tłumacza języka perskiego i przetłumaczył to, co krzyczy migrant na filmie w momencie próby neutralizacji działania gazu łzawiącego (moment umieszczenia dziecka nad dymem). Jest to jedno zdanie:

Pilnie zabierz ją do służb medycznych

Ojciec po prostu próbował reanimować dziecko. Po chwili przybiegł jego znajomy i pobiegł z dzieckiem aby uzyskać pomoc.

Autor filmu o całej sytuacji

Agencja sprawdzająca fakty CheckNews.fr dotarła do osoby, która umieściła film po raz pierwszy w sieci i poprosiła go o komentarz dotyczący całej sprawy. Oto odpowiedź Elifa Kürleyena, autora popularnego filmu:

Greccy żołnierze często używali gazu łzawiącego i granatów hukowych, aby przegonić uchodźców zgromadzonych na granicy. Tamtejsi ludzie, w tym ja, zostali bardzo mocno poszkodowani przez gaz. Dzieci ciągle kaszlały, a ich oczy piekły. Gdy nagrywałem film, rodzina uwieczniona na krótkim fragmencie cofnęła się z granicy do wnętrza obozu. Mała dziewczynka na filmie ucierpiała w ataku gazem i miała trudności z oddychaniem. Aby jej pomóc, towarzyszący jej ludzie odwrócili ją i uderzyli w plecy. Trzymali również jej twarz nad dymem, aby zmniejszyć uczucie pieczenia w oczach. (..)

Mężczyźni próbują oszukać światowe media?

Jednym z zarzutów prawicowych redaktorów był ten o próbie oszustwa światowych mediów przez mężczyzn, którzy rzekomo mieli bić i podduszać dziecko dymem. Agencje sprawdzające fakty obaliły i ten argument. Wspomnianych mężczyzn w żadnej relacji telewizyjnej nie znaleziono. 

Podsumowanie

Wykorzystanie tragedii migrantów do podbijania retoryki antyimigranckiej często pojawia się w konserwatywnej prasie. Mimo że wiele osób zwróciło uwagę redakcji wPolityce.pl, że mijają się z prawdą, artykuł nadal jest dostępny bez żadnego komentarza wyjaśniającego lub dementi.

Źródła

Elinika Hoaxes, CheckNews.fr

W polsce o sprawie wspomniał portal Donald.pl i Konkret24.