Ibuprofen i koronawirus. Oddzielamy fakty od fikcji

Ibuprofen i koronawirus. W internecie krążą historie, które sugerują, że przyjmowanie ibuprofenu jest niebezpieczne, jeśli zostaliśmy zakażeni koronawirusem. Oprócz prawdziwych doniesień medycznych rozpowszechniane są fałszywe wiadomości, które zniekształcają fakty. Postanowiliśmy zebrać najważniejsze ustalenia, która pozwolą Wam oddzielić prawdziwe informacje od tych fałszywych.

Szybki skrót dla leniwych:

18 marca WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) na swoim koncie na Twitterze, jasno dała do zrozumienia, że na podstawie dostępnych informacji nie widzi przeciwwskazań w stosowaniu ibuprofenu u osób z chorobą COVID-19 wywołaną koronawirusem.
Europejska Agencja ds. Leków informuje, że „w chwili obecnej brak jest naukowych dowodów potwierdzających związek pomiędzy ibuprofenem a pogorszeniem przebiegu choroby COVID-19”. Co ważne, Europejska Agencja ds. Leków uważa, że pacjenci oraz personel medyczny nadal powinni stosować niesteroidowe leki przeciwzapalne (takie jak ibuprofen) zgodnie z zatwierdzonymi drukami informacyjnymi oraz według krajowych wytycznych dotyczących leczenia.
Czasopismo The Lancet opublikowało artykuł, w którym pośrednio poruszona jest kwestia wpływu ibuprofenu na przebieg infekcji. Lei Fang, George Karakiulakis i Michael Roth wysnuli hipotezę, że leczenie cukrzycy i nadciśnienia lekami stymulującymi ACE2 zwiększa ryzyko rozwoju ciężkiego i śmiertelnego COVID-19. Sami jednak stwierdzają, że jest to hipoteza, która musi zostać zweryfikowana i nie jest dotychczas potwierdzona.
Zamieszanie w sprawie ibuprofenu zaczęło się od tweeta francuskiego ministra zdrowia, który sugerował, że niektóre leki przeciwzapalne (takie jak ibuprofen) mogą nasilać przebieg infekcji wywołanej nowym koronawirusem.
„Najnowsze informacje z Uniwersytetu Wiedeńskiego”, „4 bardzo krytyczne przypadki koronawirusa w szpitalu uniwersyteckim w Tuluzie” i „czterech młodych ludzi na oddziale intensywnej terapii w Cork po przyjęciu leków przeciwzapalnych” to popularne fake newsy żerujące na niejasnościach związanych z przyjmowaniem ibuprofenu.

Jeśli zaciekawił Was temat to poniżej bardziej szczegółowe wyjaśnienie powyższych skrótów.

WHO i ibuprofen

Światowa Organizacja Zdrowia przez dłuższy czas nie zabierała zdania w sprawie sensacji dotyczących stosowania ibuprofenu i innych leków przeciwzapalnych przez osoby podejrzane o zakażenie koronawirusem. 17 marca, rzecznik WHO Christian Lindmeier podczas rozmowy z dziennikarzami oświadczył, że WHO nie rekomenduje stosowania ibuprofenu bez konsultacji z lekarzem. 18 marca 2020 pojawiło się jednak oficjalne oświadczenie WHO, gdzie jasno dano do zrozumienia, że organizacja nie widzi przeciwwskazań w stosowaniu ibuprofenu:

Ibuprofen - WHO — Źródło: https://twitter.com/WHO/status/1240409217997189128/photo/1

Obecnie, w oparciu o dostępne dane, WHO nie odradza stosowania ibuprofenu. Prowadzimy również konsultację z lekarzami leczącymi pacjentów z COVID-19 i nie mamy informacji o żadnych negatywnych skutkach ibuprofenu, które wykraczają poza zwykłe, znane działania niepożądane ograniczające jego stosowanie w niektórych populacjach. WHO nie wie o opublikowanych klinicznych lub populacyjnych danych na ten temat.

Europejska Agencja ds. Leków i ibuprofen

Europejska Agencja do spraw leków wydała komunikat, dotyczący niesteroidowych leków przeciwzapalnych stosowanych w zakażeniach spowodowanych wirusem SARS-CoV-2019 (COVID-19). Informację o komunikacie, przekazał prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. W informacji możemy przeczytać, że „w chwili obecnej brak jest naukowych dowodów potwierdzających związek pomiędzy ibuprofenem a pogorszeniem przebiegu choroby COVID-19”. Oto treść informacji:

Europejska Agencja ds. Leków informuje, że w chwili obecnej brak jest naukowych dowodów potwierdzających związek pomiędzy ibuprofenem a pogorszeniem przebiegu choroby COVID-19. EMA na bieżąco monitoruje sytuację, a każda nowa dostępna informacja będzie wnikliwie analizowana pod kątem trwającej pandemii.
W momencie rozpoczęcia leczenia gorączki lub bólu u chorych z COVID-19, pacjenci i personel medyczny powinni rozważyć wszystkie dostępne opcje leczenia, włączając w to paracetamol oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne. Użycie każdego produktu leczniczego niesie ze sobą korzyści i ryzyka, które są odzwierciedlone w zatwierdzonych drukach informacyjnych, i które powinny być wzięte pod uwagę razem z krajowymi wytycznymi dotyczącymi leczenia, których większość zaleca paracetamol jako lek pierwszego wyboru w leczeniu gorączki i bólu.
Pacjenci oraz personel medyczny nadal powinni stosować niesteroidowe leki przeciwzapalne (takie jak ibuprofen) zgodnie z zatwierdzonymi drukami informacyjnymi oraz według krajowych wytycznych dotyczących leczenia. W obecnej sytuacji zalecane jest aby leki te stosować w najmniejszej skutecznej dawce przez możliwie najkrótszy okres.
Pacjenci, w razie pytań, powinni zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. W chwili obecnej na podstawie dostępnych informacji nie ma powodu, aby pacjenci przyjmujący ibuprofen przerywali leczenie. Jest to szczególnie ważne u pacjentów przyjmujących ibuprofen lub inne niesteroidowe leki przeciwzapalne z powodu chorób przewlekłych.

The Lancet

„The Lancet” opublikowało artykuł naukowców Lei Fang-a, George-a Karakiulakis-a i Michael-a Roth-a, którzy pośrednio poruszają problem potencjalnego wpływu ibuprofenu na COVID-19:

Ludzkie patogenne koronawirusy (koronawirus zespołu ostrej niewydolności oddechowej SARS-CoV i SARS-CoV-2) wiążą się z komórkami docelowymi przez enzym konwertujący angiotensynę 2 (ACE2), który jest wytwarzany przez komórki nabłonkowe płuc, jelit, nerek i naczyń krwionośnych. Ekspresja ACE2 jest znacznie zwiększona u pacjentów z cukrzycą typu 1 lub typu 2, którzy są leczeni inhibitorami ACE i blokerami receptora angiotensyny II typu (ARB).
Inhibitorami ACE i ARB leczy się również nadciśnienie, co powoduje zwiększenie wydzielania ACE2. ACE2 można też zwiększyć przez tiazolidynodiony i ibuprofen. (…) Zwiększona ekspresja ACE2 ułatwia infekcję COVID-19. W związku z tym wysuwamy hipotezę, że leczenie cukrzycy i nadciśnienia lekami stymulującymi ACE2 zwiększa ryzyko rozwoju ciężkiego i śmiertelnego COVID-19.

Warto zaznaczyć, że autorzy publikacji sami stwierdzają, że ich hipoteza musi zostać zweryfikowana i nie jest ona, jak dotychczas, potwierdzona.

ibuprofen koronawirus - lancet — Źródło: https://www.thelancet.com/journals/lanres/article/PIIS2213-2600(20)30116-8/fulltext

Minister Zdrowia Francji ostrzega przez lekami przeciwzapalnymi

Zamieszanie związane ze stosowaniem leków przeciwzapalnych (takich jak ibuprofen) wzięło się w zasadzie od tweeta francuskiego ministra zdrowia Oliviera Vérana, który 14 marca napisał, że takie leki mogą nasilać przebieg infekcji wywołanej nowym koronawirusem.

Olivier Véran Tweet — Źródło: https://twitter.com/olivierveran/status/1238776545398923264

Przyjmowanie leków przeciwzapalnych (ibuprofen, kortyzon, …) może być czynnikiem pogarszającym infekcję. Jeśli masz gorączkę, weź paracetamol. Jeśli stosujesz już leki przeciwzapalne lub masz wątpliwości, poproś lekarza o radę.

Jak zauważył portal sprawdzający fakty, Demagog.pl, pierwszeństwo paracetamolu jako leku zażywanego w przypadku gorączki jest wymienione w oficjalnych rekomendacjach francuskiego Ministerstwa Zdrowia.

Ibuprofen i fake news

Jak zwykle przy okazji ważnego dla zdrowia tematu, w sieci pojawia się szereg manipulacji i fake newsów. Publikujemy kilka z nich, na które mogliście natrafić:

Najnowsze informacje z Uniwersytetu Wiedeńskiego, Departament Badań, 14 marca 2020 r .: Proszę powiedzieć wszystkim ludziom, którzy mają objawy lub obawiają się korony, gdy dostaną bólu głowy, silnego bólu głowy, infekcji gardła, kaszlu lub gorąca Nie należy przyjmować Ibuprofenu, ponieważ odkryto, że zwiększa on szybkość rozmnażania się koronawirusa covid-19 w organizmie i to jest powód, dla którego ludzie we Włoszech osiągnęli obecny zły stan i szybkie rozprzestrzenianie się – najlepiej w tym przypadku zażywać Paracetamol, Apap, Fervex Gripex. Aspiryna jest z grupy NLPZ tak jak Ibupofren. W szpitalu uniwersyteckim w Tuluzie we Francji występują cztery bardzo krytyczne przypadki koronawirusa u osób w wieku 18/24 lat i 32 lata, które nie mają żadnych problemów zdrowotnych. Ich problemem jest to, że kiedy wszyscy wydawali się mieć objawy, wszyscy brali środki przeciwbólowe, takie jak (… ibuprofen, voltaren, profenid) i inne leki przeciwbólowe zawierające kortyzon. Jako środek ostrożności, należy unikać tych leków dla każdego, kto ma objawy. Zawsze powinieneś skonsultować się z lekarzem. Władze francuskie zaczęły szeroko rozpowszechniać te informacje.

Jest to oczywiście fake news. Uniwersytet Wiedeński sam zdementował te plotki:

Uniwersytet Wiedeński - Koronawirus - Fake — Źródło: https://twitter.com/MedUni_Wien/status/1238799561415671810

Uwaga! Obecnie krążące wiadomości tekstowe i głosowe na komunikatorze WhatsApp dotyczące rzekomych wyników badań „Wiener Uniklinik” i dotyczących związku między Ibuprofenem a Covidem 19 to #FakeNews , który nie ma nic wspólnego #MedUniWien

Nie było żadnych badań dotyczących powiązań koronawirusa i Ibupromu na Uniwersytecie Wiedeńskim. Informacje zawarte w wiadomości to zlepek domysłów i doniesień z całego świata. Analizę tego fake newsa przeprowadził portal Demagog.pl.

Możecie spotkać jeszcze inne podobne wiadomości, które nadal krążą w internecie. Oto one:

Na oddziale intensywnej terapii w Cork jest czterech młodych ludzi, którzy nie cierpią na żadne choroby – wszyscy przyjmowali leki przeciwzapalne i istnieją obawy, że spowodowało to pogorszenie ich zdrowia

Powyższą informację zdementowało BBC, FullFact oraz Irlandzkie Towarzystwo Chorób Zakaźnych:

IDS Ibuprofen — Źródło: https://twitter.com/IDSIreland/status/1239251915516645377

Podsumowanie

Podsumujmy. WHO nie widzi przeciwwskazań w stosowaniu ibuprofenu u osób chorych na COVID-19. Potwierdza to Europejska Agencja do spraw Leków. Na razie nie ma żadnych dowodów na to, że stosowanie leków przeciwzapalnych wiąże się z pogorszeniem zdrowia czy też większą umieralnością.