„Turnus po świadczenia do Polski” to hasło, które od kilku dni krąży w polskich mediach społecznościowych. Rzekomo Ukraińcy pobierają świadczenia z ZUS-u w trakcie jednodniowych wycieczek do naszego kraju. Jak twierdzą niektórzy internauci, są to zorganizowane wyjazdy, które znajdują się w ofercie ukraińskich przewoźników. Dowodem na to ma być krążące w sieci zdjęcie ogłoszenia, które ma zachęcać do tego typu wyjazdów.
Narracje o wycieczkach po świadczenia zaczęły pojawiać się w polskiej infosferze 28 sierpnia. Jednym z pierwszych kont powielających te treści był znany z szerzenia kremlowskiej propagandy profil @StapelAndrew. Równolegle na rosyjskich kanałach na Telegramie zaczęły pojawiać się wpisy o identycznej treści. Temat podchwycony został następnie przez rosyjskie portale, a także kolejne profile w mediach społecznościowych, między innymi w serwisie VK. W Polsce dodatkowej popularności narracji nadał wpis Łukasza Warzechy. Dziennikarz niejednokrotnie już powielał treści pochodzące z kont o jednoznacznie antyukraińskim i prorosyjskim charakterze.
„Turnus po świadczenia do Polski” — analiza
Pierwszą wskazówki świadczącą o tym, że możemy mieć do czynienia z próbą infekcji polskiej infosfery przez kremlowski apart wpływu, jest fakt równoległego udostępniania tych samych treści przez polskie i rosyjskie konta. Jedyną różnicą jest ich przetłumaczenie na dany język. W obu przypadkach to profile powielające rosyjską propagandę udostępniają te narracje w social mediach jako pierwsze.
Następnym krokiem będzie przyjrzenie się samej fotografii. To, co od razu zwraca uwagę, to brak jakichkolwiek danych kontaktowych na ogłoszeniu. Nie wiadomo w związku z tym, która firma reklamuje w ten sposób swoje usługi. Wydaje się, że zdjęcie zostało zrobione w autokarze i może to być oferta przewoźnika będącego właścicielem pojazdu, którego wnętrze widzimy na fotografii. Jednak przeszukanie ukraińskiej sieci nie daje nam żadnych wyników, które pozwalałyby potwierdzić, że ktokolwiek rzeczywiście organizuje tego typu wyjazdy.
Samo ogłoszenie zawiera bardzo niewiele treści. Informacje, które na nim znajdziemy, to:
- miasto startowe i docelowe podróży;
- warunki przejazdu;
- cel wyjazdu;
- zapewnienie pomocy prawnej.
Jednak ostatecznym gwoździem do trumny powyższej narracji pozostaje fakt, że uzyskanie świadczeń podczas jednego dnia pobytu w Polsce jest po prostu niemożliwe.
Jednodniowy turnus po świadczenia — ZUS zaprzecza
Wbrew sugestiom, jakie znajdziemy w mediach społecznościowych, niemożliwe jest, aby tego typu wycieczki mogły odnieść jakikolwiek skutek. Jak przekazał rzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Paweł Żebrowski:
Nie ma mowy o żadnej jednodniowej turystyce dla otrzymywania świadczeń z Polski. ZUS ma narzędzia, aby sprawdzić, czy osoba, która złożyła wniosek, ma do tego prawo. Zakład nie przyzna środków obywatelom Ukrainy, którzy przyjechali na jeden dzień do Polski.
ZUS opiera się na aktualizowanych danych od Straży Granicznej. Gdy tylko obywatel Ukrainy wyjedzie z Polski, jego świadczenie jest natychmiast wstrzymywane. Jeżeli dana osoba wróci do naszego kraju w ciągu 30 dni, świadczenie zostanie jej przywrócone, ale wymaga to odpowiednich dokumentów i zgłoszenia tego faktu Straży Granicznej. W innym wypadku traci do niego prawo.
Sytuacja w rzeczywistości jest odwrotna do narracji powielanych w mediach społecznościowych. Od października 2022 roku ZUS uszczelnił swój system, co doprowadziło do wstrzymania wypłat świadczeń tysiącom Ukraińców. Pisaliśmy o tym w naszych artykułach tu i tu. Obywatele Ukrainy wręcz składają skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich na zbyt pochopne odbieranie im świadczeń. W związku z powyższym informacje o niezwykle prostej drodze do otrzymania zasiłku w Polsce należy włożyć między bajki.
Podsumowanie
Po raz kolejny rosyjska propaganda stara się wzmacniać podziały między Ukraińcami a Polakami. Tym razem narracja kreowana przez prokremlowskie konta w mediach społecznościowych sugerowała, że obywatele Ukrainy organizują sobie jednodniowe wycieczki do Polski w celu otrzymania zasiłków. W rzeczywistości nie jest możliwe, aby w ten sposób dostać prawo do świadczeń w Polsce. ZUS ściśle monitoruje wjazdy i wyjazdy obywateli Ukrainy z i do Polski i błyskawicznie wstrzymuje wypłacanie świadczeń w razie opuszczenia naszego kraju.
Źródła:
Business Insider 1: https://businessinsider.com.pl/gospodarka/jednodniowe-wycieczki-z-ukrainy-po-polskie-zasilki-zus-ostrzega-przed-fake-newsami/htytz0s
Business Insider 2: https://businessinsider.com.pl/wiadomosci/ukraincy-skarza-sie-na-zus-jest-odpowiedz/8evhxz1
Zakład Ubezpieczeń Społecznych: https://www.zus.pl/-/zus-ma-obowi%C4%85zek-wstrzyma%C4%87-%C5%9Bwiadczenie-dla-uchod%C5%BAcy-z-ukrainy-od-razu-po-jego-wyje%C5%BAdzie-z-polski?redirect=/
