27 września 2022 r. na rosyjskich portalach oraz w mediach społecznościowych, w tym na Telegramie, vKontakte i Twitterze, pojawiło się zdjęcie pakietów wyborczych dotyczących rzekomego referendum o przyłączeniu obwodu lwowskiego do Rzeczypospolitej. Pakiety te opatrzono pieczęcią oraz plombami z oznaczeniem polskiej Państwowej Komisji Wyborczej. Czas publikacji sfabrykowanych materiałów nie jest przypadkowy, gdyż zbiega się z końcem pseudoreferendów przeprowadzanych przez Rosję w okupowanych obwodach: donieckim, ługańskim, chersońskim i zaporoskim.
Dementi Państwowej Komisji Wyborczej
Poprosiliśmy w wiadomości e-mail Państwową Komisję Wyborczą, aby ustosunkowała się do zdjęć udostępnianych przez Rosjan materiałów. W otrzymanej odpowiedzi czytamy:
Odpowiadając na e-mail z dnia 28 września 2022 r., podkreślamy, że nieprawdziwe są informacje o jakichkolwiek przygotowaniach do przeprowadzenia rzekomego referendum, w tym o przygotowywaniu, drukowaniu, czy wysyłaniu przez Państwową Komisję Wyborczą kart do głosowania.
Jednocześnie wyjaśniamy, że Państwowa Komisja Wyborcza nie używa i nigdy nie używała pieczęci i plomb widniejących na zdjęciach, a zdjęcia te nie są przeróbkami zdjęć pochodzących z Państwowej Komisji Wyborczej.
Jakość rosyjskich podróbek
PKW podkreśliła, że zarówno pieczęć, jak i plomby różnią się od oficjalnie stosowanego wzoru. Przyjrzyjmy się zatem bliżej jakości rosyjskiej podróbki.
Pieczęć
Pierwszą rzucającą się w oczy nieścisłością jest wzór pieczęci PKW. W rosyjskiej wersji pieczęć jest czerwona, opis Państwowa Komisja Wyborcza dookoła godła powtarza się dwa razy, a na dole widnieje na niej skrót RP. W wersji oryginalnej pieczęć jest w kolorze czarnym, opis występuje raz, godło ma dodatkową obwolutę, a skrót RP nie występuje.
Z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że Rosjanie wzorowali się nie na pieczęci PKW, ale na pieczęci z pakietów wyborczych przygotowanych na tzw. „wybory kopertowe” z 2020 roku, które były organizowane nie przez Państwową Komisję Wyborczą, a przez Pocztę Polską. Przykładowy pakiet udostępnił na swoim koncie na Facebooku jeden z kandydatów na Prezydenta RP, Stanisław Żółtek. Poza dookolnym opisem, wzór godła i skrót RP są zgodne z rosyjską podróbką.
Plomba
Fałszywa plomba zawiera napis Państwowa Komisja Wyborcza, tymczasem oryginalna plomba PKW, którą zakleja się urny wyborcze lub przesyłki, opisana jest jako “PLOMBA WYBORCZA” i nosi indywidualny kod właściwy dla konkretnej plomby.
Treść pytania w referendum
Ciekawym niuansem, który może zastanawiać we lwowskiej karcie do głosowania, jest samo sformułowanie pytania, które jest kalką pytań skierowanych do obywateli Ukrainy podczas aktualnych, fasadowych referendów przeprowadzanych na okupowanych terytoriach przez Rosję.
Na poniższym zestawieniu zaznaczono pytania referendalne z obwodu chersońskiego i zaporoskiego oraz fałszywy pakiet z obwodu lwowskiego. We wszystkich trzech przypadkach pytanie zaczyna się od formy “Vy za vykhid…” (tłum. Wy za wyjściem…). Są to poprawnie gramatycznie formy w języku ukraińskim, jednak mają one charakter nieformalny i nie są używane w oficjalnych dokumentach.
Na ukraińskich kartach wyborczych, podobnie jak po polsku, formalne pytania zaczyna się od partykuły “Czy“: “Чи згодні Ви” (Chy zhodni Vy). Poniższej zamieszczamy przykłady z referendum z 1991 roku na temat ogłoszenia niepodległości Ukrainy oraz z 2000 roku dotyczącego reformy systemu politycznego, gdzie pytania referendalne były sformułowane właśnie w ten sposób.
Podsumowanie
Państwowa Komisja Wyborcza zdementowała, iż ma jakikolwiek związek ze zdjęciem rzekomych pakietów referendalnych udostępnianych w rosyjskich mediach. Różnice w pieczęci oraz plombie jednoznacznie wskazują na to, że arkusze wyborcze zostały sfabrykowane.
W polskiej polityce nie istnieje temat przyłączenia zachodnich ziem Ukrainy do Polski. Rosyjskie źródła powołują się jedynie na Konrada Rękasa, wiceszefa prokremlowskiej partii Zmiana, której przewodniczący, Mateusz Piskorski, jest oskarżony o szpiegostwo na rzecz Rosji, a jego proces toczy się przed warszawskim sądem.
Źródła
Narodowe Muzeum Historii Ukrainy: https://nmiu.org/novyny-museum/182-tsoho-dnia/1670-10-rokiv-tomu-vidbuvsia-vseukrainskyi-referendum-shchodo-reformuvannia-systemy-derzhavnoho-upravlinnia