Po kolejnych starciach Izraela z palestyńskim Hamasem, w polskim internecie znacząco wzrosła liczba fałszywych informacji dyskredytujących obie strony konfliktu. Najpopularniejszą z nich jest film, mający przedstawiać mieszkańców Strefy Gazy, którzy korzystając ze specjalistycznej charakteryzacji udają ofiary izraelskich nalotów.
Na filmie widzimy przygotowania do pozoracji medycznej oraz charakteryzatorów pracujących nad sztucznymi ranami pozorantów. Do filmu dodano napisy:
„The new forgery of Gaza residents. They make fake blood and paint wounds that are of course not real. All this in order to make the world feel sorry for them, to make Israel look bad.”
Tłumaczenie:
“Nowe fałszerstwo mieszkańców Strefy Gazy. Używają sztucznej krwi i malują rany, które oczywiście nie są prawdziwe. Wszystko po to, aby świat im współczuł i by skompromitować Izrael.”
Co tak naprawdę widzimy na filmie?
W rzeczywistości nagranie pochodzi z 2017 roku i przedstawia przygotowania do kręcenia materiałów filmowych do projektu organizacji Doctors of the World. Ta międzynarodowa organizacja humanitarna udziela pomocy medycznej w szczególnie trudnych i niebezpiecznych rejonach, w tym w Strefie Gazy. Wideo nie ma nic wspólnego z bieżącymi wydarzeniami w Palestynie ani Izraelu i nie jest jakkolwiek powiązane z rzekomą palestyńską propagandą.
By dotrzeć do tych informacji, skorzystaliśmy z narzędzia InVid i wyodrębniliśmy stopklatkę z materiału rozpowszechnianego na Facebooku.
Dzięki odwróconemu wyszukiwaniu obrazem, szybko trafiliśmy na materiał serwisu The Gaza Post, pochodzący z 2017 roku.
To właśnie do tego wideo dodano fałszywe napisy i rozpowszechniono w mediach społecznościowych w niskiej jakości. Jak ustaliliśmy, autorką sztucznych ran jest palestyńska charakteryzatorka Mariam Salah. Materiał o jej pracy przy projekcie Doctors of the Worlds opublikowała Al-Arabiya (tłumaczenie MEMRI TV znajdziecie tutaj) oraz turecka telewizja TRT World.
Jak ustaliliśmy szukając podobnych spraw, w 2018 roku film opisywały serwisy The Observers (France24) oraz Snopes. Wtedy wideo rzekomo wykorzystano do szerzenia fałszywych informacji na temat wojny w Syrii.
Jak zwrócił uwagę Snopes, plan zdjęciowy był wyraźnie oznaczony jako symulacja, bez trudu można również dostrzec osoby w kamizelkach Doctors of the World.
Podsumowanie
Tego typu zmanipulowane materiały są standardowym narzędziem wojny informacyjnej toczonej w internecie. W tym przypadku wideo z 2017 roku miało rzekomo udowadniać manipulację jednej ze stron, podczas gdy okazało się propagandą drugiej. Zalecamy szczególną ostrożność w kontaktach z tego typu treściami w internecie i każdorazowe, uważne sprawdzanie rzetelności takich doniesień.
Źródła
Doctors of the World https://doctorsoftheworld.org/
The Gaza Post https://thegazapost.com/en/
Memri.org https://www.memri.org/tv/palestinian-makeup-artist-paints-wounds
Snopes https://www.snopes.com/fact-check/makeup-artists-atrocities/
