Oskarżenia kierowane w stronę Apeel są fałszywe

Nie jedz niczego, co ma naklejkę „Apeel” – wpisy o takiej treści pojawiły się licznie w polskich mediach społecznościowych. Dotyczą one warzyw i owoców pokrytych jadalną powłoką roślinną. Została ona opracowana przez kalifornijską firmę i ma za zadanie wydłużyć świeżość produktów. Autorzy postów alarmują o rzekomo toksycznych substancjach zawartych w powłoce, które mają powodować uszkodzenie oczu i reakcje alergiczne skóry. Powołują się na kartę charakterystyki, w której faktycznie znajdują się wymienione zagrożenia, jednak sama karta dotyczy zupełnie innego produktu – preparatu do mycia powierzchni twardych produkowanego przez firmę brytyjską.

Teza:

Jadalna powłoka Apeel powoduje uszkodzenie oczu i reakcje alergiczne skóry

Nasza ocena:

Fałsz

Więcej o naszym systemie oceniania:

Apeel w polskich mediach społecznościowych

Wpisy o podobnej treści pojawiły się licznie w polskiej przestrzeni internetowej, m.in. na Facebooku (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7) i Telegramie (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10). Według ich autorów firma produkująca Apeel ma rzekomo nie informować o składnikach produktu i być „bardzo tajemnicza co do tego, czym właściwie jest produkt”. W dalszej części cytowana jest karta charakterystyki APEEL, do niektórych postów dołączony jest też link do oryginalnego dokumentu lub jego zdjęcie.

APEEL Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia H318 Powoduje poważne uszkodzenie oczu. H317 Może powodować reakcję alergiczną skóry. H412 Działa szkodliwie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki. Zwroty wskazujące środki ostrożności P280 Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy. P302+P352 W PRZYPADKU KONTAKTU ZE SKÓRĄ: Umyć dużą ilością wody. [pisownia oryginalna]

Apeel Wiadomości Czasów Ostatecznych — źródło: Telegram

Apeel Teorie Spiskowe i Ukryta Wiedza — źródło: Telegram

Zagraniczne posty przestrzegające przed spożywaniem Apeel

Składnia powyższego wpisu, przeklejanego w całości lub we fragmentach, wskazuje na mechaniczne tłumaczenie obcojęzycznego tekstu. I faktycznie posty o niemal identycznej treści możemy znaleźć w języku angielskim. W takiej czy innej formie Apeel był atakowany w języku angielskim (1, 2), chińskim, niderlandzkim, na TikToku (1, 2 i 3), Rumble (1, 2), BitChute (1, 2), Instagramie (1, 2), Twitterze i Telegramie. Podobne zarzuty dementowały wcześniej redakcje AP News oraz USA Today. Zdjęcie, którym opatrzone są niektóre z tych wpisów, zostało opublikowane w 2021 roku na Twitterze firmy Apeel Sciences.

Karta charakterystyki Apeel

Polskie wpisy straszą niebezpiecznymi dla zdrowia składnikami produktu, powołując się na kartę charakterystyki Apeel. Zagrożenia związane ze stosowaniem Apeel faktycznie się na niej znajdują, jednak nie będziemy się nad nimi rozwodzić, ponieważ dokument ten dotyczy całkowicie innego produktu, mianowicie specjalistycznego preparatu do mycia powierzchni twardych produkowanego przez brytyjską firmę Evans Vanodine. Informacje te są zawarte już na pierwszej stronie dokumentu opatrzonej logiem producenta.

Apeel mycie podłóg — źródło: evansvanodine.co.uk

Pomyłkę taką trudno nazwać niezamierzoną, biorąc pod uwagę fakt, że to właśnie do tej strony prowadzi cytowana przez autorów wpisów i często również linkowana karta charakterystyki produktu. Na powyższym zrzucie ekranu możemy zauważyć, że firma Evans Vanodine uzupełniła opis swojego produktu o następującą informację:

Apeel firmy Evans nie ma związku z firmą Apeel Sciences i nie powienien być stosowany do konserwowania owoców i warzyw.

Apeel Evans — źródło: evansvanodine.co.uk

Marnowanie żywności

Według raportu Capgemini ludzkość marnuje rocznie 931 mln ton żywności, a w sumie 2,5 mld produkowanej żywności nie zostaje wykorzystana. Jednocześnie WHO szacuje, że 45% zgonów dzieci poniżej 5 roku życia związanych jest z niedożywieniem. Capgemini wylicza, że zaledwie połowa żywności utraconej zarówno na etapie produkcji, dystrybucji, jak i konsumpcji byłaby w stanie zakończyć problem głodu na świecie. Dodatkowo marnowana żywność odpowiada za 8-10% emisji gazów cieplarnianych.

Food Loss & Food Waste — źródło: Capgemini

Czym jest Apeel?

Kalifornijska firma Apeel Sciences powstała w 2012 roku jako próba odpowiedzi na powyższy problem. Jej założyciele wyszli z założenia, że wydłużenie świeżości produktów powstrzyma utratę żywności na etapie produkcji i transportu, jak i jej marnowanie przez konsumentów. Ich produkt sprzedawany jako Edipeel jest cienką jadalną powłoką wykonaną z materiałów pochodzenia roślinnego, stosowaną po zbiorach. Jego zastosowanie przedłuża okres przydatności do spożycia świeżych owoców i warzyw poprzez spowolnienie utraty wilgoci i ograniczenie utleniania. Używa się go głównie z takimi produktami jak awokado, ogórki, grejpfruty, jabłka, pomarańcze, mandarynki, cytryny czy limonki.

Edipeel nie jest dostępny w Polsce

Edipeel jest wykorzystywany w USA, Kanadzie i krajach Ameryki Południowej. Natomiast w Europie stosowany jest w Norwegii, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Niemczech i od 2022 roku w Holandii. Natomiast nie jest on dostępny w Polsce.

Skład Edipeel

Producent zaznacza, że produktu nie da się zmyć bez jego uszkodzenia. Jednak, wbrew twierdzeniom powielanym w internetowych wpisach, firma jest transparentna, jeśli chodzi o skład swojego produktu. W całości składa się on z mono- i diglicerydów kwasów tłuszczowych – te, znane szerzej pod nazwą E471, są popularnym dodatkiem do żywności.

E471

W przemyśle spożywczym pełnią one rolę emulgatora, ale również przedłużają termin przydatności pożywienia (stabilizator) i wpływają na polepszenie konsystencji. To sprawia, że E471 są szeroko wykorzystywane w takich produktach jak pieczywo, margaryna, lody, wyroby cukiernicze, przetwory mięsne, mrożonki, śmietanki do kawy, bita śmietana, galaretki, dżemy, pasztety i serki topione. Ich stosowanie jest bezpieczne dla zdrowia i dozwolone nawet w preparatach dla niemowląt.

Mono- i diglicerydy kwasów tłuszczowych wytwarzane są z glicerolu i naturalnych kwasów tłuszczowych, głównie pochodzenia roślinnego, ale także z tłuszczów zwierzęcych. Produkt końcowy ma skład zbliżony do częściowo strawionego tłuszczu naturalnego. Organizm metabolizuje je jak każdy inny tłuszcz, a związki wchodzące w skład E471 wytwarzane są w nim w sposób naturalny podczas procesu trawienia naturalnych tłuszczów.

Do jego produkcji wykorzystywane są głównie oleje roślinne wytwarzane m.in. z kokosów, soi, słonecznika, kukurydzy czy oliwek. Zdarza się jednak, że ich źródłem mogą być tłuszcze zwierzęce.

Pochodzenie mono- i diglicerydów kwasów tłuszczowych wykorzystywanych przez Apeel Sciences

Apeel Sciences podkreśla, że ich produkt powstaje wyłącznie z komponentów roślinnych, a jego ilość na powierzchni produktów żywnościowych jest wyjątkowo niska. Producent wylicza, że nawet gdyby wszystkie spożywane produkty były poddane działaniu Apeelu, udział mono- i diglicerydów w dziennym spożyciu tłuszczu byłby mniejszy niż 1%. Składniki powłoki nie zawierają również tłuszczów trans i pozbawione są regulowanych prawem alergenów (m.in. pszenicy, soi, orzeszków ziemnych, migdałów, orzechów brazylijskich, orzechów nerkowca, orzechów laskowych, orzechów makadamia, orzechów pekan, orzechów piniowych, pistacji, orzechów włoskich, nasion sezamu).

Bill Gates + Oprah Winfrey + Katy Perry = zasięgi

Dlaczego więc ten produkt jest celem tak licznej dezinformacji? Producent na stronie internetowej chwali się swoimi inwestorami, wśród których jest m.in. Fundacja Billa i Melindy Gatesów. Z prasy dowiemy się również, że swój kapitał ulokowały w tej firmie inne znane osoby, takie jak prezenterka Oprah Winfrey i piosenkarka Katy Perry, która według teoretyków spiskowych miała jeść ludzkie mięso, być zamordowaną w 1996 roku JonBenét Ramsey, a innym razem robotem kontrolowanym przez iluminatów. Z kolei Oprah Winfrey jest m.in. jedną z bohaterek teorii spiskowej mówiącej o handlu dziećmi w celach seksualnych, znanej pod nazwą „pizzagate„. Bill Gates natomiast jest głównym antagonistą w większości teorii spiskowych. Zaatakowanie Apeel było najzwyczajniej niepowtarzalną okazją do zdobycia zasięgów.

Podsumowanie

Dezinformacja wymierzona w Apeel Sciences opiera się na prostych manipulacjach, które w polskiej przestrzeni ograniczają się głównie do cytowania karty charakterystyki innego produktu służącego do mycia podłóg. Brak dostępności produktu na naszym rynku oraz składnia wpisów wskazująca na mechaniczne tłumaczenie z języka obcego świadczą o bezrefleksyjnym powielaniu zagranicznych fake newsów. Wykorzystywanie tak znanych osób jak Bill Gates, Oprah Winfrey czy Katy Perry pomaga zdobyć szersze zasięgi, gdyż idealnie wpisuje się w popularne teorie spiskowe.

Źródła

Evans Vanodine: https://www.evansvanodine.co.uk/assets/eng_apeel.pdf?fbclid=IwAR1BrwU6hcPA0SGU6-hAw5Woznfh_ExbsyLlGch6gVqjn6_Kn5KTrERuJsk

Evans Vanodine: https://www.evansvanodine.co.uk/shop/product/A157EEV2

Capgemini: https://www.capgemini.com/insights/research-library/food-waste/

WHO: https://www.who.int/health-topics/malnutrition#tab=tab_2

Apeel Sciences: https://www.apeel.com/us-en/product-safety-information

Apeel Sciences: https://a.storyblok.com/f/157795/x/eb7e64a654/uk-product-information-sheet.pdf

Apeel Sciences: https://www.apeel.com/us-en/product-safety-information

Postuma: https://postuma.nl/actueel/9127/eat-me-avocados-nu-met-langer-houdbare-apeel-bescherming

Apeel Sciences: https://www.apeel.com/find-us?search=Warsaw,+Polska

Food-Info: http://www.food-info.net/pl/e/e471.htm

Magazyn Spożywczy: https://magazynspozywczy.pl/e471