Nie, w Polsce nie odbywa się "dezynfekcja powietrza"

Aktualizacja 25.05.2020, godz: 14:13
Ze względu na roszczenia autora dot. ochrony praw autorskich, oryginalny materiał zostaje usunięty z naszego artykułu.
Aktualizacja 25.05.2020, godz: 10:00
Film został przywrócony na kanał w okrojonej wersji. Usunięto część z FlightRadarem i kilka innych fragmentów. W treści artykułu znajduje się wersja oryginalna (do której odnosi się poniższa weryfikacja) i obecna, umieszczona na kanale.
Aktualizacja 23.05.2020
Po naszym artykule autor usunął film. Bardzo to doceniamy i dziękujemy za zreflektowanie się. Ze względu na dużą popularność materiału wideo, zostawiamy artykuł do celów informacyjnych.

17 maja na kanale YouTube Suwerenny PL ukazał się film pt. „Dużo samolotów ostatnio lata… Dezynfekcja powietrza”, w którym autor sugeruje, że w Polsce i w Europie mamy do czynienia z „dezynfekcją powietrza” za pomocą dwutlenku siarki. Na dowód pokazuje mapę ruchu lotniczego z portalu FlightRadar24 i zestawia ją z mapą dwutlenku siarki z portalu Windy.com. Uzasadnieniem tezy mają być loty samolotów, które odbywają się podczas rzekomego zakazu ruchu lotniczego oraz dezynfekcja z powietrza w Hiszpanii. Autor stara się udowodnić, że w Hiszpanii dezynfekcja odbyła się za pomocą dwutlenku siarki.

Teza:

Samoloty rozpylają szkodliwe substancje (takie jak dwutlenek siarki) nad Europą.

Nasza ocena:

Fałsz

Więcej o naszym systemie oceniania:

Wersja oryginalna filmu:

Wersja aktualna, zmodyfikowana przez autora, po przeczytaniu naszego artykułu:

Zakaz lotów? Tak, ale z wyjątkami

Pierwszą tezą, którą obalimy to całkowity zakaz lotów nad Polską. Owszem, takie rozporządzenie miało miejsce, i ruch lotniczy zmalał znacznie w naszym kraju w okresie pandemii, ale to nie znaczy, że przestrzeń powietrzna była całkowicie zamknięta. Od zakazu były wyjątki. Jakie? To reguluje Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 maja 2020 r. w sprawie zakazów w ruchu lotniczym:

dezynfekcja powietrza - rozporządzenie o zakazie ruchu lotniczego — Źródło: http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20200000734/O/D20200734.pdf

Jak widzimy w powyższym dokumencie, istnieje szereg wyjątków. W okresie pandemii, w Polsce nadal mogą odbywać się loty transportowe (cargo), niektóre czarterowe, szkoleniowe i aeroklubowe. Potwierdza to również Wioletta Gnacikowska, Rzeczniczka Prasowa Portu Lotniczego Łódź:

W czasie pandemii w Polsce mogą odbywać się loty transportowe (cargo) oraz pasażerskie w ramach akcji „Lot do domu” i niektóre czarterowe. Wykonywane są loty szkoleniowej i aeroklubowe. Od 24 kwietnia mogą latać także małe samoloty zabierające na pokład do 15 pasażerów. Te informacje publikowane są na stronach rządowych, a przekazują je wszystkie porty lotnicze, linie lotnicze i portale branżowe.

Autor, za podejrzany uznaje fakt, że nad łódzkim lotniskiem i w okolicach Poznania, krąży Tecnam P2008JC. Tak skomentowała sprawę dla Fakenews.pl, rzeczniczka łódzkiego lotniska:

Jeśli chodzi o łódzkie lotnisko przez cały czas wykonywane są loty szkoleniowe. Z uwagi na wstrzymany ruch pasażerski, szkolenia są nawet bardziej intensywne. Przy lotnisku działa Certyfikowany Ośrodek Szkolenia Lotniczego Bartolini Air, który posiada 12 samolotów (Tecnam P2006T, Tecnam P2008JC i Tecnam 2002JF). To właśnie ten „samolocik” znajduje się w linku przysłanym przez Pana (biało-czerwone samoloty z dużą literą „B”). Nic dziwnego, że samolot, pilotowany przez studenta pod kierunkiem instruktora, wylatuje z łódzkiego lotniska i na nie wraca, bo tu ma swoją bazę.

Przyznajemy, że trzeba nie lada fantazji, aby uznać, że Tecnam P2008JC są w stanie rozpylać jakiekolwiek substancje dezynfekujące. Samolot wygląda tak:

Natomiast, Canadair CL-415, używany do dezynfekcji z powietrza w Hiszpanii wygląda tak:

Różnica jest dość znacząca.

I jeszcze słowo na temat nieoznaczonego miejsca wylotu/przylotu. Nie ma obowiązku, aby to robić:

nie ma sensacji w tym, że na Flightradarze niektóre samoloty nie oznaczają swojego miejsca przeznaczenia. To nie jest obowiązkowe. Po prostu pilot nie włącza urządzenia, które to miejsce identyfikuje i pojawia się symbol N/A. Dla śledzących systematycznie od lat Flightradar, to nie żadna nowość. Widać, że autor filmiku po raz pierwszy obserwował samoloty na Flightradarze, skoro jest tym zaskoczony.

Windy.com i mapa dwutlenku siarki

Sprawa map na portalu Windy.com pojawia się u nas już po raz kolejny. Poprzednio dementowaliśmy ją przy okazji rzekomych „dymów z krematorium Wuhan”. Odsyłamy do naszego artykułu. Tutaj przypomnimy tylko, że:

Mapy, (..) nie są zdjęciami satelitarnymi i nie pokazują rzeczywistych, zaobserwowanych danych na temat aktualnych poziomów dwutlenku siarki. NASA będąca pierwotnym źródłem wizualizacji umieszczanych na windy.com potwierdziła redakcji Full Fact, że są to po prostu prognozy, oparte na wzorcach pogodowych i danych historycznych o emisji SO2.
(..)
Dane te nie obejmują obserwacji w czasie rzeczywistym. Portal windy.com (czeski portal prognozy pogody, jeden z nielicznych używających do prognoz i meteogramów wysokiej jakości danych z Europejskiego Centrum Prognoz Średnioterminowych) potwierdził, że prognoza SO2 wykorzystuje dane z systemu modelowania atmosferycznego GEOS-5 NASA. Dr Arlindo M. da Silva, meteorolog badawczy z Globalnego Biura Modelowania i Asymilacji NASA, przekazał redakcji Full Fact, że modele badania dwutlenku siarki GEOS-5 „nie przedstawiają w żaden sposób rzeczywistych danych satelitarnych”, zamiast tego są oparte na danych historycznych dotyczących poziomów emisji.

Porównywanie map z portalu FlightRadar24 z Windy.com kompletnie mija się z celem, gdyż dane te nie obejmują obserwacji w czasie rzeczywistym.

Dwutlenek siarki rozpylany nad Hiszpanią? Nieprawda

Na filmie „Dużo samolotów ostatnio lata… Dezynfekcja powietrza”, Suwerenny PL zestawia ze sobą przetłumaczone za pomocą Google Translate, hiszpańskie zarządzenie dotyczące dezynfekcji z powietrza (pisało o tym również Polska Times), z materiałem z Wikipedii dotyczącym dwutlenku siarki. Autor stwierdził, że skoro w maszynowo przetłumaczonym rozporządzeniu mamy sformułowanie „produkty biobójcze” to na pewno jest to.. dwutlenek siarki. Jak jest naprawdę? W tym samym artykule mamy odwołanie do:

środków dezynfekujących i biobójczych z głównej grupy 1, opisanych w art. 1.

Oto wspomniany artykuł 1, grupa 1.

W przypadku produktów stosowanych do dezynfekcji powietrza jest użyty typ produktu 2, czyli zgodnie z Europejską Agencją Chemikaliów i polskim tłumaczeniem, grupa 2. W tej grupie znajdują się:

Produkty stosowane do celów dezynfekcji powierzchni, materiałów, wyposażenia i mebli, które nie są stosowane w bezpośrednim kontakcie z żywnością ani paszami. Zakresy zastosowania obejmują między innymi: baseny, akwaria, kąpieliska i innego rodzaju wody; systemy klimatyzacyjne; a także ściany i podłogi w obiektach prywatnych, publicznych i przemysłowych oraz w innych obiektach wykorzystywanych w działalności zawodowej.
Produkty stosowane do celów dezynfekcji powietrza, wody nieprzeznaczonej do spożycia przez ludzi lub zwierzęta, toalet chemicznych, ścieków, odpadów szpitalnych oraz gleby.
Produkty stosowane jako środki glonobójcze w basenach kąpielowych, akwariach i innych wodach lub do konserwacji zaatakowanych materiałów budowlanych.
Produkty przeznaczone do zastosowania w wyrobach włókienniczych, tkaninach, maskach, farbach i innych artykułach lub materiałach do celów wytwarzania wyrobów poddanych działaniu produktów biobójczych, posiadających właściwości dezynfekcyjne.

Aktywne substancje wspomnianych wyżej produktów możecie znaleźć na stronie ECHA. Sugerowanie, że do dezynfekcji z powietrza w Hiszpanii używany jest dwutlenek siarki, nie ma pokrycia w faktach. Dwutlenek siarki nie znajduje się w grupie substancji używanych do tego celu:

dezynfekcja z powietrza — Źródło: https://echa.europa.eu/pl/information-on-chemicals/biocidal-active-substances/-/disas/substance/100.028.359

Co z tym Paryżem?

Autor filmu na kanale Suwerenny PL wspomina jeszcze o jednej sprawie. Chodzi o zapach siarki, który unosił się w Paryżu w weekend 9-10 maja, 2020. Pisały o tym polskie portale, między innymi TVN Meteo. Niebo w stolicy Francji miało mieć kolor pomarańczowy, a mieszkańcy wyrażali zaniepokojenie całą sytuacją. Abstrahując od bzdurnych insynuacji w opisywanym tutaj materiale, sprawa jest aktualnie badana przez laboratorium prefektury w Paryżu. O wynikach dowiemy się niebawem. Zdaniem wice mera Paryża:

Najbardziej prawdopodobną hipotezą wydaje się ta o wydobywaniu się gazów z sieci kanalizacyjnych z powodu ulewnego deszczu, który przyczynił się do mieszania i fermentacji ścieków

Jeśli wyniki badań będą znane, zaktualizujemy artykuł.

Podsumowanie

Nie, w Polsce nie odbywa się dezynfekcja z powietrza, w Hiszpanii nie użyto dwutlenku siarki do „dezynfekcji powietrza”, a całkowity zakaz lotów obejmuje szereg wyjątków.