Od kilku tygodni w Internecie krąży film pochodzący z TikToka, przedstawiający mężczyznę, który łaskocze płaszczkę po brzuchu. Zwierzę wygląda jakby się uśmiechało i było zadowolone z tego faktu. Niestety, prawda jest inna, a stworzenie prawdopodobnie cierpiało i było na skraju śmierci.
Film została udostępniony na platformie TikTok 7 czerwca. Wyświetlono go ponad 100 mln (!) razy. Większość internautów odniosła się do sprawy pozytywnie, uznając zachowanie ryby za znak dobrego samopoczucia. Wielu jednak mocno skrytykowało podejście tiktokera, uznając jego działania za znęcanie się nad zwierzętami. Sprawa opisywana była przez różne redakcje zarówno zagraniczne (na przykład Insidera lub portalu Independent) jak i polskie, takie jak Onet. Sprawa omawiana była również w mediach społecznościowych, gdzie zyskała setki udostępnień.
Co się dzieje z płaszczką?
W rzeczywistości, to co dzieje się z płaszczką nie ma nic wspólnego z jej poczuciem szczęścia. Ludzie często antropomorfizują zachowania zwierząt przekładając na nie ludzkie emocje i zachowania. Jest to błąd, gdyż inne stworzenia mogą reagować na stresowe sytuacje zupełnie inaczej, niż człowiek. Tak też jest w tym przypadku.
Jak powiedział portalowi Insider, Ben Williamson, dyrektor programów z organizacji zajmującej się prawami i ochroną zwierząt World Animal Protection:
„This stingray is clearly suffocating to death. The scientific literature is quite clear. Like all fish, stingrays have the capacity to feel pain. Anatomically, physiologically, and biologically, the pain system in fish is virtually the same as in birds and mammals. Like all wild animals, stingrays should be left alone to live out their lives in peace, free from human interference and harmful hobbies, such as sportfishing.”
Tłumaczenie:
„Ta płaszczka wyraźnie dusi się na śmierć. Literatura naukowa jest w tej sprawie jasna. Podobnie jak wszystkie ryby, płaszczki mają zdolność odczuwania bólu. Anatomicznie, fizjologicznie i biologicznie system bólu u ryb jest praktycznie taki sam jak u ptaków i ssaków. Podobnie jak wszystkie dzikie zwierzęta, płaszczki powinny być pozostawione same sobie, aby żyć w spokoju, wolne od ingerencji człowieka i szkodliwych hobby, takich jak wędkarstwo sportowe.”
Płaszczki
Płaszczka jest rybą w związku z czym oddycha skrzelami i pobiera tlen z wody. Na powietrzu, zwierzęta te duszą się i nie są w stanie oddychać. Trzymanie płaszczek poza ich naturalnymi warunkami jest dla nich bardzo niebezpieczne.
Należą one do ryb chrzęstnoszkieletowych, w związku z tym są w tej samej gromadzie, co na przykład rekiny z którymi są blisko spokrewnione. Ciekawostką jest, że mimo tego, iż większość gatunków płaszczki jest jajorodnych, to jednak niektóre są żyworodne. To co widzimy na omawianym filmie, to dolna część ciała tej ryby. Na jej środku mieści się otwór gębowy (1). Ponad nim znajduje się para nozdrzy (2), a poniżej po kilka otworów z lewej i prawej strony tworzących skrzela (3).
Niektóre gatunki posiadają na końcu ogona kolec jadowy, a inne potrafią wytwarzać prąd elektryczny. Należy więc do nich podchodzić z dystansem i ostrożnością, chociaż nie są zwierzętami agresywnymi i raczej wybierają ucieczkę. W miejscach, gdzie występują (na przykład Australia), zaleca się by ostrożnie poruszać się po płytkiej wodzie, gdzie płaszczki lubią odpoczywać. Nadepnięcie na jedną z nich może skutkować odruchowym użyciem kolca jadowego. Należy wówczas polać miejsce wbicia kolca ciepłą wodą i natychmiast zgłosić się po pomoc medyczną.
Podsumowanie
Stworzenie widoczne na filmie nie uśmiecha się, tylko próbuje zaczerpnąć powietrza i zapewne odczuwa spory ból. Dotyk człowieka zapewne sprawia jej ogromny dyskomfort i stresuje ją jeszcze bardziej. Nie należy zaczepiać, ani w żaden sposób zaburzać spokoju dzikich zwierząt. Obserwowanie ich czy robienie zdjęć z odpowiedniej odległości nie jest niczym złym, natomiast bezpośredni kontakt może skończyć się źle zarówno dla zwierzęcia, jak i człowieka.
Źródła
Indsider: https://www.insider.com/tiktok-laughing-tickled-sea-ray-video-2021-6
Ocean Conservacy: https://oceanconservancy.org/blog/2020/01/17/gills/
Reefquest Center for Shark Research: http://www.elasmo-research.org/education/shark_profiles/batoids.htm
Departament Środowiska i Wody Południowej Australii: https://www.environment.sa.gov.au/goodliving/posts/2017/11/safe-near-stingrays
