Gillian McKeith, szkocka dietetyczka i prezenterka telewizyjna, zamieściła na Twitterze film, w którym prezydent Chorwacji, Zoran Milanović, ogłasza w wywiadzie rzekome wstrzymanie krajowego programu szczepień przeciwko COVID-19. Poniżej wyjaśniamy skąd wzięła się ta fałszywa informacja.
Omawiany film został przygotowany przez internautę posługującego się nickiem @ZNeveri, którego konto powstało w maju 2020 roku na Twitterze i od początku poświęcone jest negowaniu pandemii koronawirusa oraz skuteczności szczepień.
Aktualnie profil ma 18,9 tys. obserwujących z całego świata. W ostatnim umieszczonym tam filmie, cytowanym przez Gillian McKeith, widzimy fragment wywiadu, którego udzielił prezydent Chorwacji. Nagranie poprzedzone jest tytułem “No more vaccinations” (tłum. “Nigdy więcej szczepień”) oraz opisem:
President of Croatia says they are done jabbing. They are not going to do it any more
Tłumaczenie:
Prezydent Chorwacji mówi, że skończyli ze szczepieniami. Już tego nie będą robić
Dużą część cytowań tego materiału stanowią polskie konta na Twitterze. Film trafił też na portal Facebook. Udostępnił go min. profil „Partia Korwin”. Nawiązał do niego również Najwyższy Czas w swoim artykule.
We fragmencie wywiadu, prezydent Zoran Milanović komentuje aktualny poziom wyszczepienia w kraju, który wynosi 41% zaszczepionych pełną dawką (źródło: Our World in Data). Milanović mówi, że według jego oceny:
Nećemo ići više od 50 posto
Tłumaczenie:
Nie pójdziemy ponad 50 procent.
W żadnym wypadku nie oznacza to zaprzestania programu szczepień, a jedynie jest trzeźwym podsumowaniem kampanii szczepień, która nie idzie najlepiej.
Możliwe, że podłożem do fałszywego założenia jest użyta przez prezydenta fraza “I završit ću…” (tłum. “I kończąc już…”). Nie ma on jednak na myśli programu szczepień, a jedynie swoją wypowiedź na ten temat, w tym wywiadzie, co wynika bezpośrednio z kontekstu.
Zmanipulowany film urywa się na stwierdzeniu prezydenta “Od nowego roku słyszę same głupoty”. Dotarliśmy do drugiej części filmu, w którym Milanović wyjaśnia, że ma dosyć epidemii i nawołuje w nim bezpośrednio do rozwiązania tego problemu, czyli do szczepień. Jasno i dobitnie nawołuje: “Cijepite se”, czyli “zaszczep się”. Film dostępny jest poniżej:
Milanović odwołuje się także w nim do osób, które nie chcą się zaszczepić, mówiąc, że szanse na ich zachorowanie są wyższe, ale społeczeństwo otoczy ich opieką, gdy zachorują.
Trzy tygodnie wcześniej, w wywiadzie udzielonym 28 sierpnia, prezydent Milanović podobnie nawołuje do szczepień i zaufania nauce:
Cijepite se, cijepite se, cijepite se, vjerujte znanosti, budite praktični, mislite na sebe
Tłumaczenie:
Zaszczep się, zaszczep się, zaszczep się, uwierz w naukę, bądź praktyczny, pomyśl o sobie
W minionych tygodniach tempo szczepień w Chorwacji znacząco spadło. Z wypowiedzi prezydenta Milanovica wynika, że ten nie ma pomysłu, jak dotrzeć do osób niezdecydowanych. Nie ma to jednak nic wspólnego z zaprzestaniem podawania szczepionek przeciwko COVID-19, a jest tendencją podobną do tej, z którą mamy do czynienia również w Polsce, czyli spadku liczby chętnych do szczepień.
Podsumowanie
Nie jest prawdą jakoby szczepienia w Chorwacji wstrzymano, a prezydent Zoran Milanović był ich przeciwnikiem. Program szczepień w Chorwacji trwa, a jego aktualne statystyki można śledzić na oficjalnej rządowej stronie. Prezydent jest zadeklarowanym zwolennikiem szczepień i otwarcie nakłania do nich w swoich publicznych wystąpieniach.
https://www.koronavirus.hr/cijepljenje-protiv-covid-19-bolesti-najcesca-pitanja-i-odgovori/892
