W tym miesiącu regularnie wraca lipcowy materiał wideo, w którym Alaksandr Łukaszenka wyjawia, iż otrzymywał propozycje korupcyjne od Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF). Wiadomość podał portal Belta.by.
O sprawie wspomniał w lipcu portal fact-checkingowy Fakehunter. Od ponad miesiąca krążą w sieci filmiki, które na słowach prezydenta Białorusi opierają nową teorię spiskową, głoszącą iż zorganizowana grupa składająca się z IMF oraz WHO przekupiła rządy wielu krajów, by przekonać je do wprowadzenia lockdownu.
https://www.youtube.com/watch?v=hQyXLumAhMI&feature=youtu.be&fbclid=IwAR3C1_0sK2As_ePtKxKQWhJcIOE6-Dvom6qQXott11ban5b2VniVk7oAkPA
Nie badaliśmy wszystkich krajów, które finansował IMF, jednak oskarżenia w przypadku Białorusi nie mają oparcia w faktach. Poniżej przedstawiamy garść informacji na temat projektów rozwojowych i pomocowych dla Białorusi.
Czy IMF zaproponował Białorusi łapówkę?
Nie, przede wszystkim to Białoruś zgłosiła się do IMF, a nie odwrotnie. Już pod koniec maja białoruscy dziennikarze byli ciekawi, jakie są losy negocjacji w sprawie przyznania środków. Poniżej transkrypt z konferencji prasowej rzecznika IMF, Gerry’ego Rice’a, z 21.05.2020:
„On Belarus, Dmitriy Zayats, of BelaPAN, Belarus, is asking: Belarus asked the IMF to provide rapid financing, what’s the status? So, Dmitriy, I can confirm that we have received the Belarus request for a disbursement, under the IMF’s rapid financing instrument, and I can tell you IMF staff is in discussions with the authorities and evaluating the situation and the policies.”
Tłumaczenie:
„O Białoruś pyta Dmitrij Zayats z Białoruskiego BiełaPanu: Białoruś poprosiła MFW o zapewnienie szybkiego finansowania, jaki jest status?
-Zatem, Dmitrij, mogę potwierdzić, że otrzymaliśmy wniosek Białorusi o wparcie w ramach instrumentu szybkiego finansowania MFW i mogę potwierdzić, że pracownicy MFW prowadzą rozmowy z władzami i oceniają sytuację.”
Słowa prezydenta Białorusi możemy zatem potraktować jako fałszywe. Ciężko bowiem zarzucić IMF proponowanie łapówki, skoro Łukaszenka sam się po środki do IMF zgłosił.
Dlaczego nie przyznano środków?
Przyznawanie środków w ramach Rapid Support nie jest niczym nowym. Więcej informacji na ten temat znajdziecie tutaj.
Środków nie przyznano, gdyż Białoruś nie zgodziła się respektować standardów WHO w walce z koronawirusem, co było warunkiem IMF. Potwierdza to rzecznik IMF na późniejszej konferencji.
„MR. RICE: Thank you very much for those questions, Matthew. On Belarus, what I can tell you is that in March, Belarus approached the Fund with a request to discuss possible emergency assistance, but no agreement was reached, and we have not found a way to bridge significant differences about the appropriate response to the present challenges. The Rapid Financing Instrument, which is our emergency — one of our emergency financing mechanisms, does not carry hard conditionalities that I explained at the top of the briefing, but assurances of transparency and appropriate policy actions are required to ensure that the funds are used to address the pandemic and to facilitate economic stabilities. We’re actually getting into your next question a bit there, Matthew. But still on Belarus, I I can tell you, we did not demand quarantine, isolation, lockdown, but we sought assurances for steps to contain the pandemic in line with WHO recommendations, which is our standard operating procedure in all countries. So, just the same. „
Tłumaczenie:
„MR. RICE: Dziękuję bardzo za te pytania, Matthew. Jeśli chodzi o Białoruś, to mogę powiedzieć, że w marcu Białoruś zwróciła się do Funduszu z prośbą o przyznanie ewentualnej pomocy nadzwyczajnej, ale nie udało się osiągnąć porozumienia i nie znaleźliśmy sposobu na zniwelowanie istotnych różnic dotyczących właściwej reakcji na obecne wyzwania. Instrument szybkiego finansowania, który jest jednym z naszych nadzwyczajnych mechanizmów finansowania – nie jest obwarowany twardymi warunkami, ale konieczne jest zapewnienie przejrzystości i odpowiednich działań politycznych w celu zagwarantowania, że środki zostaną wykorzystane do rozwiązania problemu pandemii i ułatwienia stabilizacji gospodarczej. Tak naprawdę przechodzimy do następnego pytania, Matthew. Ale wciąż o Białorusi, mogę Ci powiedzieć, nie domagaliśmy się kwarantanny, izolacji, zamknięcia, ale szukaliśmy zapewnień o działaniach mających na celu powstrzymanie pandemii zgodnie z zaleceniami WHO, co jest naszą standardową procedurą operacyjną we wszystkich krajach. Więc, po prostu to samo, co wszędzie. „
Nie dziwi odmowa IMF w sytuacji, gdy Białoruś nie zgodziła się respektować zaleceń WHO. Osoby decyzyjne miały zapewne świadomość, iż Łukaszenka uważał wszelkie obostrzenia za bezsensowne i zalecał zwalczać koronawirusa wódką, sauną i ciężką pracą.
Brak gwarancji działania według wytycznych WHO rodził poważne podejrzenia, iż Białoruś będzie zwalczać wirusa metodą Łukaszenki, czyli po prostu zdefrauduje środki.
Warto nadmienić, iż Białoruś od lat otrzymuje środki i współpracuje z IMF. Listę projektów znajdziecie tutaj.
Co z łapówką od WHO?
WHO nie przyznaje żadnych środków na walkę z SARS-CoV-2, wydaje jedynie zalecenia i wytyczne. W tym przypadku miała jakoby działać „w porozumieniu” z IMF (które miało wypłacić rzeczoną łapówkę).
Czy Białoruś faktycznie jest „wyspą niezależności” i nie przyjmuje żadnych zagranicznych środków na walkę z COVID-19?
Nie, na walkę z koronawirusem Białoruś przyjęła ponad 90 mln dolarów od Banku Światowego (konkretnie od IBRD). Umowę 1 czerwca 2020 roku podpisał Minister Zdrowia Białorusi. Sprawę ogłoszono już w maju.
Białoruś ma również w Banku Światowym aktywne projekty o łącznej wartości około miliarda dolarów. Więcej danych znajdziecie tutaj.
Podsumowanie
Nikt nie proponował Białorusi środków, kraj wystąpił o nie sam, lecz nie odpowiadały mu warunki pożyczki. Pozyskał jednak środki z innego źródła. Niestety, Łukaszenka nie jest takim liderem, jakim chcieliby go widzieć niektórzy. Cała afera wydaje się jedynie próbą budowania wizerunku twardego przywódcy. Przypominamy, iż we wspomnianym wideo mówił:
„Nie chcę by – nie daj Boże – na Białorusi powtórzyło się to, co we Włoszech. Mamy swoje państwo i swoją sytuację”. „(…) IMF forsuje swoje wymagania: wprowadźcie kwarantannę, odosobnienie, godzinę policyjną. Co to za głupoty?”
W kontekście obecnej sytuacji na Białorusi, gdy prezydent sam wprowadził godzinę policyjną, odosobnienie w więzieniach oraz systemowe tortury, ciężko traktować poważnie jego słowa z lipca. W świetle wszystkich danych oraz samej postawy prezydenta – zarzuty wobec IMF/WHO uznajemy za nieprawdziwe.
Źródła
World Bank: https://data.worldbank.org/country/BY
IMF: https://www.imf.org/en/Countries/BLR oraz https://www.imf.org/en/About/Factsheets/Sheets/2016/08/02/19/55/Rapid-Financing-Instrument oraz https://www.imf.org/en/News/Articles/2020/05/21/tr052120-transcript-of-imf-press-briefing
Reuters: https://www.reuters.com/article/us-health-coronavirus-belarus-idUSKCN21V1PK
Fakehunter: https://app.fakehunter.pap.pl/raport/294a75b3-7d10-4159-8eaf-3f1fc0ec71f6
