Dużą popularnością w Internecie cieszy się wideo z fragmentem serwisu informacyjnego z Australii, w którym reporter informuje o pomyśle wykorzystania systemu 100 punktów identyfikacyjnych, od którego byłaby uzależniona możliwość korzystania z serwisów społecznościowych, takich jak Facebook czy Instagram. W artykule wyjaśniamy, jak news z 1 kwietnia 2021 roku stał się dezinformacją szerzoną przez środowiska spiskowe, jakoby Australia wprowadziła cyfrowy kredyt społeczny.
Cyfrowy kredyt społeczny?
Najpopularniejszym fałszywym wpisem, jakoby Australia wprowadziła cyfrowy kredyt społeczny, był tweet użytkownika @BernieSpofforth. Zdobył prawie 20 tysięcy polubień oraz był podany dalej ponad 13 tysięcy razy. W Polsce dezinformację z tłumaczeniem tweeta @BernieSpofforth zamieścił na Twitterze m.in. Radosław Poszwiński, pracownik Telewizji Publicznej. Wraz z hasztagami #orwell czy #zamordyzm jest ona także popularnym postem na portalu wykop.
News Kanału 9, mimo iż został wyemitowany 1 kwietnia 2021, a więc w Prima Aprilis, nie był żartem. Pomysł na wprowadzenie wymogu zdobycia 100 punktów identyfikacji do korzystania z mediów społecznościowych był zawarty w trzydziestej z 88 rekomendacji, które rządowi Australii przedłożyła Stała Komisja Izby ds. Polityki Społecznej i Prawnej w marcu 2021 roku.
W materiale jednak nie pada fraza o cyfrowym kredycie społecznym. Została ona dodana jako fałszywa nadinterpretacja przez środowiska spiskowe w grudniu 2022 roku.
100 punktów identyfikacyjnych
System 100 punktów identyfikacji jest powszechnie stosowany w Australii i polega na potwierdzeniu tożsamości kombinacją dokumentów. Każdemu z nich przypisuje się określoną liczbę punktów (od 25 do 60), których wymagana suma musi wynosić co najmniej 100. Dodatkowym warunkiem jest obowiązek przedłożenia dokumentu z listy nadrzędnej.
System stu punktów identyfikacji nie ma nic wspólnego z systemem „kredytu społecznego” wprowadzanym w Chinach, który ma za zadanie punktowanie moralnych zachowań obywateli. Tamtejszy system odejmuje punkty obywatelom za nieprzepisowe prowadzenie pojazdów, jazdę bez biletu czy zbyt długi czas poświęcony na gry komputerowe. Karą jest np. ograniczanie możliwości podróżowania (zakaz sprzedaży biletów lotniczych) czy wolniejszy Internet.
Krytyka rekomendacji 100 punktów tożsamości
Wprowadzenie systemu 100 punktów identyfikacji w mediach społecznościowych, według założeń komisji, zapobiegałoby nadużyciom i nękaniu innych osób w Internecie przez anonimowych internautów. Koncepcja ta spotkała się jednak z krytyką ekspertów. Doktor Belinda Barnet z Politechniki Swinburne w Melbourne na łamach Sydney Morning Herald zauważyła, że ludzie posługujący się profilami zweryfikowanymi za pomocą paszportu czy dowodu osobistego nadal mogą obrażać innych. Podkreśliła także zagrożenie polegające na przekazaniu gigantom technologicznym kolejnej porcji danych w postaci dokumentów tożsamości użytkowników.
Między innymi dlatego rekomendacja ta nie znalazła się w końcowej ustawie, która została uchwalona we wrześniu 2021 roku.
O sprawie pisał również serwis Snopes.
Podsumowanie
Australia nie wprowadziła cyfrowego kredytu społecznego. News z kwietnia 2021 roku został wykorzystany przez środowiska spiskowe i stał się podstawą do dezinformacji. Obowiązek posiadania 100 punktów identyfikacji przez osoby otwierające konta w mediach społecznościowych był jedną z rekomendacji specjalnej komisji. Jednakże zapis ten nie znalazł się ostatecznie w australijskim ustawodawstwie dotyczącym mediów społecznościowych i Internetu.
System 100 punktów identyfikacji nie ma nic wspólnego z cyfrowym kredytem społecznym na wzór chińskiego i jest powszechnie stosowany w australijskich urzędach.
Źródła
Sydnay Morning Herald: https://www.smh.com.au/politics/federal/it-s-a-long-bow-social-media-id-push-dubbed-a-privacy-risk-20210402-p57g7d.html
Business Insider: https://www.businessinsider.com/china-social-credit-system-punishments-and-rewards-explained-2018-4?r=US&IR=T
Snopes: https://www.snopes.com/fact-check/australia-social-credit-internet-access/