Facebook przez dłuższy czas odmawiał usunięcia szkodliwej reklamy związanej z lekiem Truvada, która mogła doprowadzić do poważnego kryzysu zdrowotnego. Według grupy amerykańskich prawników lek ma wywoływać poważne problemy z nerkami i uszkodzenia kości. Brak reakcji giganta społecznościowego wywołał protest ponad 70 organizacji LGBT+. W akcję nacisku na Facebook-a włączyli się również politycy i osoby publiczne.

Czym jest Truvada, lek na HIV?

Truvada  to lek stosowany w zapobieganiu i leczeniu nosicielstwa wirusa HIV-1. Jest kombinacją dizoproksylu tenofowiru i emtrycytabiny. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca stosowanie Truvady jako profilaktykę przedekspozycyjną (PrEP). Środek ten jest również na liście najważniejszych leków tej organizacji. Został dopuszczony do użytku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Przeprowadzono kilka badań dotyczących skuteczności leku. Badanie iPrEx sfinansowane przez Narodowy Instytut Zdrowia (National Institutes of Health) i Fundację Billa i Melindy Gates wykazało 44% skuteczność leku. Encyklopedia LGBT:

Objęło 2499 osób, którym losowo przydzielono lek Truvada lub placebo. Uzyskany wynik to skuteczność 44% w oparciu o dane na temat wydanych tabletek. Część pacjentów przyjmowała lek nieregularnie. Skuteczność leku była wyższa w podgrupie, która wedle własnych deklaracji przyjęła ponad 90% otrzymanych tabletek. Dane skorygowane na podstawie stwierdzonej obecności leku w krwi wskazują na skuteczność na poziomie 92%.

Jak wyglądała szkodliwa reklama?

Każdy, kto miał do czynienia z reklamami na facebooku, wie, że reguły umieszczania wrażliwych treści są bardzo mocno kontrolowane. Tym bardziej dziwi fakt, że coś takiego przeszło przez sito cenzury i algorytmów sprawdzających:

Reklama została skierowana do grupy docelowej związanej z LGBTQ+. Według The Washington Post, miało ją zobaczyć nawet kilka milionów ludzi. Wykupiona została przez firmę zajmującą się walką o odszkodowania, która szuka osób chcących uczestniczyć w pozwie zbiorowym przeciwko koncernowi farmaceutycznemu Gilead Sciences.

Firma twierdzi, że leki zapobiegające HIV prowadzą do poważnego uszkodzenia kości i nerek. Problem jest tylko jeden. Według ekspertów ds. Zdrowia, wymienione działania niepożądane stanowiły jedynie problem dla osób żyjących z HIV i poddawanych długotrwałemu leczeniu – nie dla tych, którzy stosowali ten lek jako środek zapobiegawczy.

Protesty

Prawie 70 organizacji LGBTQ podpisało list otwarty do Facebooka, w którym domagano się od giganta mediów społecznościowych „natychmiastowego usunięcia” „wprowadzających w błąd reklam”, które, ich zdaniem, były skierowane do homoseksualnych użytkowników Facebooka i Instagrama.

Facebook początkowo odmówił  usunięcia reklamy. Gigant stwierdził, że weryfikacja reklamy przeszła rygorystyczny proces kontroli przeprowadzony przez ich agencje sprawdzające fakty. To spowodowało jeszcze większe nasilenie się protestów. Do akcji włączyli się politycy i osoby publiczne.

Gubernator Nowego Jorku, Andrew Cuomo

„Jestem głęboko zaniepokojony doniesieniami o wprowadzających w błąd reklamach na Facebooku które kwestionują bezpieczeństwo i skuteczność leku Truvada.  Umieszczanie tego typu reklam jest niedopuszczalne, a Facebook powinien je natychmiast usunąć.

Senator Elizabeth Warren

Facebook is allowing entities to target misleading and false ads about HIV prevention drugs to LGBTQ+ communities and others. This can have serious public health consequences. Facebook needs to put the safety of its users above its own advertising profits. https://t.co/J0TmEuqBuo

— Elizabeth Warren (@ewarren) December 10, 2019

Tłumaczenie:

Facebook pozwala podmiotom kierować mylące i fałszywe reklamy dotyczące leków zapobiegających HIV wśród społeczności LGBTQ + i innych. Może to mieć poważne konsekwencje dla zdrowia publicznego. Facebook musi zacząć przekładać bezpieczeństwo użytkowników ponad własne zyski z reklam.

Na reklamę zareagowały również środowiska medyczne:

Jako liderzy zdrowia publicznego obawiamy się, że te często wprowadzające w błąd reklamy powodują, że ludzie decydują się nie rozpoczynać PrEP [profilaktyki przedekspozycyjnej] lub, w niektórych przypadkach, całkowicie jej zaprzestać. PrEP jest niezwykle ważnym elementem krajowego planu zakończenia epidemii HIV w Stanach Zjednoczonych do 2030 r.

Facebook usuwa reklamę

Zmasowana reakcja środowisk LGBTQ+, osób publicznych i polityków, przyniosła w końcu swój rezultat. Facebook zdecydował o usunięciu reklamy, która zniechęcała do stosowania leku Truvada. Devon Kearns, rzeczniczka Facebooka, tak uzasadniła decyzję giganta:

(..) nasi niezależni partnerzy sprawdzający fakty ustalili, że niektóre z omawianych reklam wprowadzają ludzi w błąd w związku ze skutkami Truvady. W rezultacie odrzuciliśmy te reklamy, i nie będą się one już wyświetlać na Facebooku. ”

Środowiska LGBTQ+ nie są jednak do końca usatysfakcjonowane przebiegiem całego procesu. Ich zdaniem dopiero nacisk osób publicznych i zrobienie odpowiedniego zamieszania sprawiło, że Facebook zareagował w sprawie fałszywej reklamy.

Peter Staley, aktywista HIV, współzałożyciel organizacji PrEP4All, tak podsumował reakcję giganta społecznościowego:

„[Facebook] zachowuje się jak forteca na wzgórzu, a jedynym sposobem na przyciągnięcie ich uwagi jest stworzenie wystarczająco dużego działa, które przebije dziurę w jednej ze ścian. Boże, pomóż każdemu, kto ma równie poważny problem, a nie ma jednej z tych armat”.

Podsumowanie

Peter Staley, bardzo celnie wyraził to, co od lat myślą i czują osoby, które zostały niesprawiedliwie potraktowane przez giganta społecznościowego. Ich profile zostały zablokowane lub treści usunięte. Jakiekolwiek apelowanie do obsługi Facebooka często nie ma sensu i nie przynosi odpowiedniego rezultatu. Dopiero nagłośnienie sprawy przez media, osoby publiczne lub polityków, może spotkać się z jakąkolwiek reakcją. Myślę, że tutaj Facebook ma sporo do zrobienia, a sprawa leku Truvada to tylko jeden z przykładów.

Źródła

The Washington Post, NBC News, Twitter,