15 marca na ukraińskim portalu OLX ukazało się ogłoszenie o sprzedaży Mercedesa Sprinter 906. Kolorystyka auta jednoznacznie wskazuje, że pełniło ono wcześniej funkcję karetki pogotowia. W sieci pojawiły się sugestie, że ambulans pochodzi z puli 25 pojazdów przekazanych w lipcu 2022 roku jako wsparcie dla Ukrainy. W artykule wyjaśniamy, że samochód nie ma nic wspólnego z pomocą charytatywną dla Ukraińców.
Karetka na OLX jako dezinformacja
Informację w fałszywym kontekście rozpowszechniła m.in. Katarzyna Sokołowska, prezeska Fundacji Wołyń Pamiętamy. Jej tweet wyświetlono ponad 50 tysięcy razy. Dezinformację szerzyły także znane z prorosyjskiej propagandy na Twitterze konta coolfonpl oraz quoante. Pierwsze wystąpienie tej informacji znaleźliśmy na koncie Pawła Hessa na Facebooku.
W ogłoszeniu na ukraińskim portalu OLX autor obok informacji o pojeździe (np. uszkodzonym silniku) dodał także adnotację po ukraińsku:
ДЛЯ ОСОБЛИВО ОБДАРОВНИХ ГРОМАДЯН УКРАЇНИ І ПОЛЬШІ. ШАНОВНІ, ЦЕ НЕ ГУМАНІТАРКА, ЦЕЙ АВТОМБІЛЬ БУВ КУПЛЕНИЙ ЗА ВЛАСНИЙ КОШТ НА АУКЦІОНІ В ПОЛЬШІ. Не подарований, не переданий, не наданий, а саме КУПЛЕНИЙ ЗА ГРОШІ!
Tłumaczenie:
DO SZCZEGÓLNIE BYSTRYCH OBYWATELI UKRAINY I POLSKI. Kochani, TO NIE JEST DAR HUMANITARNY, TEN SAMOCHÓD ZOSTAŁ KUPIONY ZA MOJE WŁASNE PIENIĄDZE NA AUKCJI W POLSCE. Nie sprezentowany, nie przekazany, nie nadany, a dokładnie KUPIONY ZA PIENIĄDZE!
W ogłoszeniu sprzedawany jest Mercedes Sprinter, natomiast karetki przekazane w 2022 roku przez Polskę to Renault Master. Na jednym ze zdjęć w ogłoszeniu widać dwa znaczące szczegóły. Pierwszy to numer rejestracyjny, a drugi to fragment szyldu usług transportowych.
Po wpisaniu numeru w wyszukiwarkę na pierwszym miejscu widzimy link do archiwalnego ogłoszenia o przetargu publicznym Pogotowia Ratunkowego we Wrocławiu ze stycznia 2021 roku. Przy tym konkretnym samochodzie widać adnotację, że był sprzedawany jako uszkodzony w wyniku wypadku.
Maciej Wełyczko z redakcji wroclawskiportal.pl uzyskał odpowiedź od Pogotowia Ratunkowego we Wrocławiu w sprawie omawianej aukcji. Kierownik Pogotowia potwierdza, że ten konkretny ambulans został sprzedany prywatnej firmie. Jak czytamy dalej w artykule:
Uszkodzoną karetkę zakupił prywatny polski przedsiębiorca spod Bolesławca zajmujący się, zupełnie legalnie i od dawna, handlem używanymi samochodami i ich naprawą.
Dotarliśmy i do niego. Karetka, którą nabył, miała niewielkie uszkodzenia, zbity reflektor. Znalazła kolejnego kupca, również Polaka – osobę prywatną z Wielkopolski.
– Absolutnie nie została sprzedana żadnej instytucji publicznej ani samorządowi – zapewnia przedsiębiorca spod Bolesławca. Dodaje też, że w ogóle nie mają tego typu klientów.
Lokalizacja miejsca sprzedaży
Na jednym ze zdjęć w ogłoszeniu widać również fragment szyldu „Usługi transportowe”, co może wskazywać, że fotografie samochodu wykonano w Polsce. Tymczasem autor ogłoszenia zapewnia, że samochód znajduje na ulicy Akademika Butlerova 4 w Kijowie. Wpisaliśmy ten adres w Mapach Google i rzeczywiście fragmenty budynku widocznego na zdjęciu z ogłoszenia jednoznacznie wskazują na obiekt w tej lokalizacji.
O sprawie pisał również portal FakeHunter.
Podsumowanie
Karetka sprzedawana na ukraińskim portalu OLX nie pochodzi z akcji charytatywnych. Ambulans został sprzedany w ramach przetargu publicznego przez wrocławskie Pogotowie Ratunkowe w 2021 roku. Następnie auto przechodziło pomiędzy prywatnymi właścicielami i w końcu znalazło się w Ukrainie. Potwierdzenie aktualnej lokalizacji auta świadczy o tym, że sprzedaż nie jest prowokacją. Z pozoru błahe ogłoszenie używanego samochodu zostało tym samym wykorzystane jako dezinformacja przez antyukraińskich propagandzistów i prorosyjskich trolli.
Źródła
Wrocławskie Fakty: https://www.wroclawskiportal.pl/na-tropach-antyukrainskiego-fake-newsa-nie-ta-karetka-nie-jest-darem-wroclawia/
FakeHunter: https://fakehunter.pap.pl/raport/019a30b7-67e5-4768-95cb-aef41c228cc1