1 lipca 2025 roku za pomocą finansowanego przez NASA teleskopu ATLAS, znajdującego się w Chile, po raz pierwszy zaobserwowano kometę 3I/ATLAS. W Internecie zaczęły pojawiać się posty sugerujące, że 3I/ATLAS to „statek obcych”. Teza opiera się na nierecenzowanym artykule profesora Avi Loeba z Harvardu, w którym stwierdził on, że może być to statek kosmiczny obcej cywilizacji. W rzeczywistości takie twierdzenia nie mają podstaw naukowych. Zarówno NASA jak i liczni eksperci potwierdzają, że 3I/ATLAS to naturalna kometa międzygwiezdna.
Wpisy na temat rzekomych „kosmitów lecących do Ziemi” pojawiły się w mediach społecznościowych po tym, jak profesor z Harvardu opublikował artykuł na temat 3I/ATLAS. W artykule stwierdził, że nowoodkryty obiekt może być statkiem obcych, ale najprawdopodobniej jest po prostu zwykłą kometą. Autorzy postów w mediach społecznościowych wykorzystali artykuł do stworzenia alarmujących postów, nie zagłębiając się w pracę profesora. Według postów do Ziemi ma zmierzać statek obcej cywilizacji, który może dotrzeć na nią w ciągu kilku miesięcy. Wpisy wykorzystują autorytet profesora do wzmocnienia przekazu.


Kontrowersyjny artykuł naukowy
Profesor astronomii z Harvardu, Abraham „Avi” Loeb, stwierdził w swoim artykule, że tajemniczy międzygwiezdny obiekt 3I/ATLAS może być statkiem kosmicznym obcej cywilizacji. Wskazał, że obiekt nadlatuje w kierunku Układu Słonecznego z prędkością 60 km/s, jego trajektoria dobrze maskuje podejście, a czas rozpoczęcia podróży byłby zbieżny z początkiem szerokiego nadawania radiowego przez ludzkość. Loeb ostrzega, że rakiety chemiczne nie są w stanie dogonić 3I/ATLAS, co pozostawia ludzkość bezbronną wobec ewentualnej obcej technologii.
Według artykułu prawdopodobieństwo, że 3I/ATLAS zbliży się tak blisko do Wenus, Marsa i Jowisza wyłącznie przypadkowo (naturalnie), wynosi 0,005%. Ma to być jeden z argumentów w dyskusji o rzekomo nietypowym zachowaniu obiektu. Niektóre posty wykorzystują te szacunki i zmieniają ich znaczenie, pisząc, że istnieje 0,005% szans na to, że 3I/ATLAS jest naturalny, co ma rodzić niepokojące pytania o jego prawdziwe pochodzenie.
Co istotne, artykuł pod tytułem „Is the Interstellar Object 3I/ATLAS Alien Technology?”, który Loeb napisał wraz z dwoma innymi badaczami, nie przeszedł formalnego procesu recenzji naukowej, wymaganego przez czasopisma. Artykuł zamieszczono na platformie arXiv mającej charakter repozytorium. Samo opublikowanie artykułu na arXiv nie oznacza, że przeszedł on przez recenzję.
Ponadto, mimo prowokującego tytułu i kontrowersyjnych hipotezy, w konkluzjach artykułu można przeczytać, że 3I/ATLAS jest najpewniej zwykłą kometą:
Zdecydowanie podkreślamy, że ta praca jest w głównej mierze ćwiczeniem dydaktycznym, zawierającym interesujące obserwacje i niezwykłe zbiegi okoliczności, które zasługują na odnotowanie w literaturze naukowej. Zdecydowanie najbardziej prawdopodobnym scenariuszem jest to, że 3I/ATLAS jest całkowicie naturalnym obiektem międzygwiazdowym, najpewniej kometą, a autorzy oczekują na dane astronomiczne potwierdzające to prawdopodobne pochodzenie.
Fakty o 3I/ATLAS
1 lipca 2025 roku za pomocą finansowanego przez NASA teleskopu ATLAS (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System), znajdującego się w Rio Hurtado w Chile, po raz pierwszy zaobserwowano kometę 3I/ATLAS. Komety zazwyczaj nazywane są od nazwiska lub nazwisk odkrywców, w tym przypadku zespołu projektu ATLAS. Litera „I” oznacza „międzygwiezdny” (ang. interstellar), wskazując, że obiekt pochodzi spoza naszego Układu Słonecznego. Jest to trzeci znany obiekt międzygwiezdny, stąd liczba „3” w nazwie.
Kometa 3I/ATLAS pochodzi z innego układu gwiezdnego, w którym została wyrzucona w przestrzeń międzygwiazdową, gdzie dryfowała przez miliony lub miliardy lat, aż dotarła do naszego Układu Słonecznego. Nadleciała z kierunku konstelacji Strzelca, gdzie znajduje się centrum Drogi Mlecznej. Określenie, że obiekt nie pochodzi z naszego Układu Słonecznego, opiera się na analizie jego trajektorii. Porusza się on zbyt szybko, by być związanym grawitacyjnie ze Słońcem, i ma orbitę hiperboliczną, czyli otwartą – co oznacza, że po przejściu przez nasz Układ Słoneczny będzie kontynuował podróż w przestrzeni międzygwiazdowej i nie wróci. Do tej pory odkryto trzy takie obiekty: ʻOumuamua (2017), 2I/Borisov (2019) oraz 3I/ATLAS (2025).
Kometa nie stanowi zagrożenia dla Ziemi, a w momencie jej maksymalnego zbliżenia pozostanie w odległości ok. 240 milionów kilometrów od naszej planety.
Avi Loeb i statek obcych
Loeb jest od dawna jedną z czołowych postaci zajmujących się poszukiwaniem życia pozaziemskiego. W książce „Extraterrestrial” z 2021 roku wysunął tezę, że 'Oumuamua – pierwszy międzygwiazdowy obiekt, który przeleciał przez nasz Układ Słoneczny – był technologicznym artefaktem pozaziemskim. Wielu naukowców uznało to za mało prawdopodobne. Badania Loeba spotkały się dotąd z dużym sceptycyzmem innych naukowców, którzy kwestionują rzetelność jego działań.
W kwestii artykułu dotyczącego nowoodkrytej komety profesor sam określił go jako „naukowe ćwiczenie”:
W naszym artykule zakładamy możliwą, choć oczywiście nie przesądzoną, hipotezę, że 3I/ATLAS może być działającym artefaktem technologicznym — czyli statkiem, sondą lub innym obiektem obcej cywilizacji. Hipotezę tę traktujemy jako naukowe ćwiczenie z astrodynamiki, lecz jej rozważenie wydaje się sensowne z dwóch powodów:
1. Gdyby okazała się prawdziwa, mogłaby nieść poważne konsekwencje, być może wymagające reakcji obronnych ludzkości.
2. Nawet jako ćwiczenie czysto teoretyczne, stanowi interesującą analizę naukową.
Autorzy artykułu zwracają uwagę na niezwykłą trajektorię obiektu, jego dużą prędkość (wyższą niż wcześniejszych znanych międzygwiezdnych obiektów), a także na fakt, że 3I/ATLAS przelatuje blisko planet Wenus, Mars i Jowisz – co zdaniem autorów może sprzyjać ukrytemu szpiegostwu.
Loeb wyraża też obawy związane z brakiem zdolności „ludzkich” rakiet do dogonienia obiektu. Zwraca uwagę na tzw. hipotezę „ciemnego lasu”, według której obce cywilizacje mogą celowo ukrywać się, aby uniknąć zagrożeń. Pomimo tych spekulacji autorzy pracy sami przyznają, że dowodów na pozaziemskie pochodzenie brakuje. Wskazuje na to także większość społeczności naukowej.
Reakcja środowiska naukowego
Profesor astronomii i astrofizyki Jason Wright z Penn State University przeprowadził szczegółową analizę błędów Loeba. W swoim artykule wskazał na liczne błędy metodologiczne i uznał hipotezy o obcej technologii za „zabieganie o medialną uwagę”.
Eksperci i astronomowie, z którymi rozmawiał portal Space.com, kategorycznie odrzucają tezy Loeba, uznając je za „nonsens”. Podkreślają, że obserwacje jednoznacznie wskazują na to, że 3I/ATLAS to naturalna kometa międzygwiezdna, typowa pod względem aktywności i składu. Twierdzenia Loeba nie mają według nich podstaw naukowych i obserwacyjnych.
NASA również potwierdza, że 3I/ATLAS jest zwykłą kometą wyrzuconą z innego układu gwiezdnego. Sprawę zweryfikował także portal Snopes.
Podsumowanie
Wpisy sugerujące, że 3I/ATLAS może być statkiem obcej cywilizacji, są fałszywe. 1 lipca 2025 roku teleskop ATLAS w Chile odkrył kometę międzygwiezdną 3I/ATLAS. Po odkryciu w Internecie pojawiły się spekulacje, że może to być statek obcych, oparte na nierecenzowanym artykule profesora Avi Loeba. Jednak NASA i wielu ekspertów jednoznacznie potwierdzają, że 3I/ATLAS to naturalna kometa, a teorie o statku obcych nie mają naukowego uzasadnienia.
Źródła
NASA: Comet 3I/ATLAS
Hibberd A., Crowl A., Loeb A. (2025). Is the Interstellar Object 3I/ATLAS Alien Technology?
The Harvard Crimson: Harvard Astronomer Avi Loeb, Team Find Spherules of ‘Likely Extrasolar Composition’
Medium: Is the Interstellar Object 3I/ATLAS Alien Technology?
Snopes: Probing claim that interstellar object is 'most likely’ an alien ship heading towards Earth
AstroWright: Avi and 3I/ATLAS
AstroWright: More Avi Loeb and 3I/ATLAS