Politycy, media internetowe oraz anonimowe konta ostrzegają przed relokacją imigrantów do Polski w razie wygranej prounijnego kandydata na prezydenta. Argumentują to zmanipulowanymi informacjami, jakoby taka sytuacja miała już miejsce w Rumunii. W rzeczywistości rozpoczynająca się prezydentura Nicușora Dana nie przyniosła zmian w zakresie migracji. Przywoływane informacje nie tyczą się paktu migracyjnego, a wykonania kolejnego z serii planów operacyjnych EUAA, które są realizowane od 2022 roku.
Wybory w Rumunii, wybory w Polsce i pakt migracyjny
Dnia 26 maja konto @bp_martyna opublikowało na X informację o rzekomej relokacji setek tysięcy migrantów do Rumunii na mocy paktu migracyjnego. Ma to być wynikiem kursu politycznego nowego centrowego prezydenta Nicușora Dana. Według @bp_martyna jest to przestroga dla Polaków, którzy 1 czerwca oddadzą głosy w drugiej turze wyborów prezydenckich. Post na profilu @bp_martyna osiągnął 67 tys. odsłon, cytując konto @daily_romania. Promuje ono pogląd, że prezydentura Dana jest nielegalna, a rzekome oszustwa wyborcze były aktywnie wspierane przez Francję, Mołdawię oraz władze UE.
To samo źródło zacytował następnego dnia były europoseł Jacek Saryusz-Wolski, ostrzegając przed „relokacją setek tysięcy Afrykanów i Arabów do Rumunii w ramach paktu azylowego i migracyjnego”. W podobnym tonie wypowiedzieli się też inni polscy politycy. Poseł Konfederacji Wolność i Niepodległość Krzysztof Mulawa napisał na X:
Co się dzieje w Rumunii po zwycięstwie pro-unijnego kandydata elit? Pakt migracyjny rusza pełną parą!
Do zagrożenia masową migracją odniósł się również poseł Jacek Sasin, stwierdzając na X, że to następstwo objęcia urzędu przez kandydata powiązanego z unijnym establishmentem. O związku między nową prezydenturą a rzekomym przyjęciem nielegalnych imigrantów napisał też poseł Janusz Kowalski, docierając do 277 tys. odbiorców. Dnia 29 maja wypowiedź @daily_romania o nielegalnej prezydenturze Nicușora Dana oraz relokacji udostępniło również oficjalne konto byłego premiera @MorawieckiM.
Artykuły łączące Nicușora Dana z groźbą fali migracyjnej znaleźliśmy na portalach tysol.pl oraz kresy.pl. Tekst Tygodnika Solidarność został bezpośrednio zalinkowany przez profil Saryusza-Wolskiego na X. Jacek Sasin i Krzysztof Mulawa udostępnili zrzuty ekranu tego samego artykułu, ale skadrowane w sposób uniemożliwiający rozpoznanie źródła.
Na łamach FakeNews.pl pisaliśmy już wielokrotnie o treściach publikowanych przez portal Kresy (1, 2, 3).
Jak informuje Konkret24, teksty o tym samym wydźwięku pojawiły się też na stronach wPolityce, Radio Maryja i Niezależna.
Moment opublikowania informacji przez EUAA nie ma związku z wyborami
Konta @daily_romania, @bp_martyna oraz @JKowalski_posel powołały się na wypowiedź Agencji Unii Europejskiej ds. Azylu (EUAA) z 23 maja. Do tego samego wpisu odnoszą się także teksty opublikowane przez Tygodnik Solidarność oraz Kresy. Przytoczeni wyżej autorzy sugerują związek między opublikowaną przez EUAA informacją a wyborami w Rumunii. Pomimo tego nie znaleźliśmy powodu, aby wnioskować o takiej zależności.
W rzeczywistości wypowiedź konta @EUAsylumAgency jest wycinkiem dłuższego informowania o współpracy z państwami członkowskimi. Podobne wpisy opublikowano w kwestii choćby Bułgarii (20 maja), Włoch (20 kwietnia) czy Hiszpanii (15 kwietnia). Co więcej, na opublikowanych przez EUAA wizualizacjach widoczne są terminy rozpoczęcia współpracy oraz realizacji planu operacyjnego. W przypadku Rumunii obie daty poprzedzają obecną prezydenturę – współpracę rozpoczęto w 2022 roku, zaś ostatni plan jest realizowany od stycznia 2025. Oznacza to, że aktualny plan operacyjny został przyjęty oraz wprowadzony do działania za prezydentury Klausa Iohannisa.
Plan operacyjny EUAA dla Rumunii to nie pakt migracyjny
Plany operacyjne dla wszystkich państw wspieranych przez EUAA są dostępne publicznie, zaś pomoc jest świadczona na wniosek Rumunii, a nie z inicjatywy UE. W dokumencie określającym współpracę EUAA z Rumunią na lata 2025–26 nie znaleźliśmy ani jednej wzmianki o pakcie migracyjnym. Opisane w nim cele operacyjne dotyczą poprawy działania instytucji odpowiedzialnych za rozpatrywanie wniosków o azyl i recepcję azylantów. Według zawartego w nim uzasadnienia presja migracyjna, której podlega Rumunia i która stała się podstawą do asysty EUAA, wynika z napływu uchodźców wojennych z Ukrainy. To wtedy Rumunia po raz pierwszy złożyła wniosek o współpracę z EUAA – pierwszy plan operacyjny pochodzi właśnie z 2022 roku.
Umowa zawarta między Agencją Unii Europejskiej ds. Azylu (EUAA) a Rumunią nie ma związku z paktem migracyjnym. Potwierdza to również fakt, iż tego rodzaju działania są prowadzone przez EUAA od 2011 roku. Tymczasem pakt o migracji i azylu został przyjęty w 2024, a realizowany będzie od 1 lipca 2026 roku. Warto dodać, że Polska nie złożyła wniosku do EUAA, co można potwierdzić brakiem stosownego planu operacyjnego w bazie.
Podsumowanie
Pogląd, w myśl którego wygrana Nicușora Dana zapoczątkowała relokację migrantów w Rumunii, jest fałszywy. Próbę skojarzenia go z sytuacją wyborczą w Polsce oceniamy jako manipulację. Nacechowane politycznie wypowiedzi, których autorzy posługują się wnioskowaniem przez analogię z nieprawdziwymi informacjami na temat Rumunii, mylą odbiorców podwójnie:
1. Przedstawiają nieuzasadnioną interpretację wpisu EUAA na X, przekonując, że oznacza on relokację migrantów do Rumunii w ramach paktu migracyjnego.
2. Błędnie opisują zbieżność wpisu EUAA i wygranej Nicușora Dana w czasie jako relację przyczynowo-skutkową.
Źródła
EUAA:
- https://euaa.europa.eu/pt-pt/archive-of-operations
- https://euaa.europa.eu/sites/default/files/EUAA_Operational_Plan_to_Romania_2025-2026.pdf
- https://euaa.europa.eu/sites/default/files/RO_OPERATIONAL_PLAN_2022-clean_0.pdf
EUR-Lex: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32024R1351
