Kolejny internetowy łańcuszek podbija media społecznościowe. Tym razem po raz kolejny, gdyż jest delikatnie zmienioną wersją historii sprzed ponad dekady i pojawiał się w internecie już wielokrotnie. Aktualna sytuacja w Afganistanie tylko wzmacnia rzekomą wiarygodność tych doniesień. Jest nimi prośba o modlitwę za misjonarzy, którzy mają zostać poddani egzekucji w Afganistanie. Liczba skazańców w zależności od wpisu potrafi różnić się dość znacząco. Wszystkie rozpowszechniane wersje łączy jednak jedna cecha – są fałszywe.
Temat przez lata poruszany był przez redakcje różnych portali, takich jak Snopes, Lead Stories, AFP Fact Check czy Konkret24.
Jak podaje portal Snopes łańcuszek ten krążył już w 2009 roku w formie mailowej i sms-owej. W internecie wciąż dostępne są liczne wpisy sprzed lat, jak ten post z Facebooka z 2015 roku. Tutaj przykład z 2019 roku, wraz ze zdjęciem (Uwaga! Fotografia jest drastyczna!). Ostatnie wydarzenia w Afganistanie sprawiły, że łańcuszek wypłyną po raz kolejny. Najpierw za granicą, potem dotarł do Polski. Na Facebooku jeden z postów uzyskał ponad 300 udostępnień.
Misjonarze skazani na śmierć?
Jak widać na przykładach powyższych wpisów, liczba skazanych na śmierć misjonarzy z pierwotnych 22 wzrosła do 229. Osoby powielające ten łańcuszek twierdzą, że do egzekucji ma dojść „jutro” lub „dziś po południu”. Nigdzie jednak nie znajdziemy informacji o takich egzekucjach. Ani my, ani redakcje przynajmniej 7 innych portali fact-checkingowych (m.in. Reuters, PolitiFact czy USA Today) nie znalazły żadnych dowodów, by miało dojść do tego typu wydarzeń w ostatnich latach. Również katolicki portal ACI Prensa uznał łańcuszek za fałszywy.
Historia najprawdopodobniej jest oparta o rzeczywistą sytuację, która miała miejsce w 2007 roku, a więc dwa lata przed pierwszym pojawieniem się łańcuszka. Wówczas Talibowie porwali grupę 23 południowokoreańskich misjonarzy i wolontariuszy Kościoła Prezbiteriańskiego. Początkowo zamordowali dwójkę z nich, a następnie uwolnili dwie osoby. Pozostałe osoby wypuścili po półtoramiesięcznych negocjacjach i otrzymaniu okupu.
Kara Kusz
W niektórych postach znajdziemy również informację o mieście Quaragosh (spolszczona wersja – Kara Kusz, w obiegu są również dwie inne nazwy miasta – Al-Hamdanijja oraz Bachdida) w Iraku. Jest to miasto zamieszkiwane głównie przez chrześcijański lud Asyryjczyków. Według powielanych wpisów, Kara Kusz miał zostać zajęty przez bojowników Państwa Islamskiego. Faktycznie, taka sytuacja miała miejsce w 2014 roku. Ekstremiści zniszczyli sporą część zabudowy tego miasta, skupiając się przede wszystkim na budynkach sakralnych. W 2016 roku Kara Kusz został wyzwolony przez iracką armię i asyryjskie jednostki samoobrony.
Aktualnie Kara Kusz jest ciągle w stanie odbudowy, ale spora część mieszkańców powróciła do swojego miasta. W marcu tego roku Papież Franciszek odbył pielgrzymkę do Iraku odwiedzając również Kara Kusz. Region ten aktualnie nie jest zagrożony, a doniesienia z omawianych wpisów nie są prawdziwe. Informacje o zdobyciu Kara Kusz po prostu zostały dodane do łańcuszka po 2014 roku i powielane bez weryfikacji. Aktualnie w mieście znajduje się relikwia Krzyża Świętego, która została tam dostarczona przez Kustodię Ziemi Świętej. Ma to umożliwić mieszkańcom modlitwę przy jednej z najważniejszych relikwii chrześcijaństwa, gdyż w aktualnej sytuacji pielgrzymki do Ziemi Świętej są bardzo utrudnione.
Fotografie
Zdjęcia, które znajdziemy przy poszczególnych postach, również nie przedstawiają chrześcijańskich misjonarzy. Do tego wpisu dołączono zdjęcie pochodzące z artykułu The New York Times’a. Przedstawia ono jednak syryjskich rebeliantów, którzy wzięli do niewoli żołnierzy Armii Syryjskiej. Wkrótce dokonali na nich również egzekucji.
Z kolei w tym przykładzie (Uwaga! Fotografia jest drastyczna!) mamy do czynienia z morderstwami w Iraku, a nie w Afganistanie. Jak ustalił portal AFP Fact Check, zdjęcie zostało zrobione w 2015 w Niniwie, znajdującej się w północnej części kraju. Dokonano wówczas egzekucji trzech osób oskarżonych o szpiegowanie na rzecz irackiego rządu. W tamtym czasie region był pod panowaniem Państwa Islamskiego.
Natomiast ta fotografia przedstawia modlące się przy krzyżu pakistańskie kobiety w intencji Asii Bibi. Kobieta została w 2010 roku oskarżona o bluźnierstwo przeciwko Allahowi i skazana na karę śmierci. W 2018 roku, po ośmiu latach przebywania w celi śmierci, została uwolniona, po tym gdy pakistański sąd najwyższy uznał, że nie ma wystarczających dowodów na jej winę. Obecnie kobieta mieszka w Kanadzie.
Sytuacja chrześcijan w Afganistanie
Nie ma wątpliwości, że sytuacja chrześcijan w Afganistanie nigdy nie była łatwa. Teraz, gdy kraj został przejęty przez Talibów, wydaje się jeszcze gorsza. Jak podaje Departament Stanu USA w swoim raporcie za 2020 rok, mniejszościowe grupy (Hindusi czy chrześcijanie) stanowią najprawdopodobniej zaledwie 0,3% mieszkańców Afganistanu. Jak czytamy w dokumencie:
“According to international sources, Baha’is and Christians lived in constant fear of exposure and were reluctant to reveal their religious identities to anyone. According to some sources, converts to Christianity and individuals studying Christianity reported receiving threats, including death threats, from family members opposed to their interest in Christianity. Christian sources estimated there were “dozens” of Christian missionaries in the country, mostly foreign but some local.”
Tłumacznie:
„Według międzynarodowych źródeł, bahaici i chrześcijanie żyli w ciągłym strachu przed ujawnieniem i niechętnie ujawniali komukolwiek swoją tożsamość religijną. Według niektórych źródeł, nawróceni na chrześcijaństwo i osoby studiujące naukę chrześcijańską zgłaszały otrzymywanie gróźb, w tym gróźb śmierci, od członków rodziny, którzy sprzeciwiali się ich zainteresowaniu religią chrześcijańską. Źródła chrześcijańskie szacują, że w kraju przebywało „dziesiątki” chrześcijańskich misjonarzy, w większości zagranicznych, ale niektórzy lokalni.”
Liczba misjonarzy i osób wyznających chrześcijaństwo w Afganistanie jest trudna do określenia. Afgańczycy nie mają prawa legalnie zmienić wyznania na chrześcijańskie. W całym kraju nie ma też ani jednej publicznej świątyni tego wyznania. Po zajęciu Kabulu przez Talibów, część osób poprosiła o wsparcie papieża w ucieczce ze stolicy. Przykładem może być historia Alìego Ehsani, którego rodzice zostali zamordowani w latach 90. przez islamskich fundamentalistów za wyznawanie chrześcijaństwa.
Podsumowanie
W tym przypadku mamy do czynienia z dość starym łańcuszkiem, który od lat udostępniany jest w internecie. Sama historia jest prawdopodobnie oparta na dramacie koreańskich misjonarzy z 2007 roku. Łańcuszek zmieniał się przez lata, od liczby skazanych na śmierć osób, poprzez dodawanie informacji, takich jak ta o Kara Kusz. Zdjęcia, które są dołączone do wpisów, ani razu nie przedstawiały chrześcijańskich misjonarzy. Na koniec warto zaznaczyć, że sytuacja chrześcijan w Afganistanie jest bardzo ciężka. Przyznanie się do wyznawania tej religii może grozić nawet śmiercią. Nie zmienia to jednak faktu, że historia o egzekucji od 22 do 229 misjonarzy jest nieprawdziwa.
Źródła
Snopes: https://www.snopes.com/fact-check/22-missionaries-prayer-request/ oraz https://www.snopes.com/fact-check/229-christian-missionaries-afghanistan/
United Press International: https://web.archive.org/web/20070813183235/http://www.upi.com/International_Intelligence/Briefing/2007/07/31/seoul_confirms_death_of_second_hostage/8840/
MSNBC: https://web.archive.org/web/20070817163050/http://www.msnbc.msn.com/id/20243456/
France24: https://www.france24.com/en/middle-east/20210307-pope-visits-iraqi-christian-city-of-qaraqosh-rebuilding-after-jihadist-rule oraz https://www.france24.com/en/middle-east/20210307-pope-calls-on-christians-of-qaraqosh-city-ravaged-by-is-fighters-to-forgive
Vatican News: https://www.vaticannews.va/fr/eglise/news/2021-08/relique-sainte-croix-cheriens-qaraqosh.html
AFP Fact Check: https://factcheck.afp.com/old-hoax-about-christian-missionaries-being-sentenced-death-afghanistan-spreading-online-again
The Globe and Mail: https://www.theglobeandmail.com/politics/article-asia-bibi-pakistani-christian-woman-cleared-of-blasphemy-charges/
Departament Stanu USA: https://www.state.gov/reports/2020-report-on-international-religious-freedom/afghanistan/
The Washington Post: https://www.washingtonpost.com/religion/christian-family-in-afghanistan-appeals-to-pope-to-help-them-flee-persecution/2021/08/17/3e38915a-ffab-11eb-87e0-7e07bd9ce270_story.html
Reuters: https://www.reuters.com/article/factcheck-22-christian-idUSL1N2PR1R1
Lead Stories: https://leadstories.com/hoax-alert/2020/09/fact-check-22-christians-did-not-get-executed-in-afghanistan.html
