28 lutego 2022, czyli cztery dni od agresji Rosji na Ukrainę portal Real Raw News opublikował artykuł pt. „Putin Vows to “Crush” Child Traffickers in Ukraine” [ang. Putin przysięga zmiażdżyć handlarzy dziećmi w Ukrainie]. Autor artykułu stawia tezę o rzekomym handlu nieletnimi na terenie Ukrainy, a Putina stawia w roli wybawiciela cierpiących dzieci. Podobne treści były powielane przez wiele portali, stron i prywatnych użytkowników w mediach społecznościowych, np. na Twitterze czy Facebooku. „Uratowanie” ukraińskich dzieci miało być jednym z powodów rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
17 kwietnia, również na łamach Real Raw News, ukazał się artykuł, w którym autor oskarża prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego o ukrywanie i chronienie handlarzy dzieci. O tym fakcie miał poinformować Donalda Trumpa w prywatnej rozmowie sam Putin. Z kolei Best News Here podaje dokładną liczbę 35 tys. uratowanych dzieci, którą miał przekazać Trumpowi w tejże rozmowie prezydent Federacji Rosyjskiej.
Brak dowodów
Więcej o naszym systemie oceniania:Handel ludźmi monitorowany przez międzynarodowe organizacje
Artykuł 4 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka mówi o bezwzględnym zakazie niewolnictwa we wszelkich formach. Proceder handlu ludźmi jest monitorowany przez wiele organizacji międzynarodowych, zarówno pozarządowych, jak i państwowych. Żaden z raportów niezależnych organizacji zajmujących się ochroną praw człowieka nie wskazuje na masowy proceder handlu i niewolnictwa dzieci w Ukrainie: Amnesty International, Human Rights Watch, ONZ, Europol, Anti-Traffic Review.
Dodatkowo należy zwrócić uwagę na fakt braku jakichkolwiek bezpośrednich źródeł, dokumentacji reporterskiej, czy w końcu bezpośrednich relacji uratowanych dzieci. Treści umieszczane na łamach Real Raw News były wielokrotnie poddawane analizom organizacji fact-checkingowych, które udowadniały portalowi fabrykowanie treści. Doniesienia Real Raw News nie zostały poparte żadnymi dowodami.
Jakie jest źródło dezinformacji o uratowanych dzieciach?
Podobne materiały, tj. opisujące handel i niewolnictwo dzieci w różnych kontekstach, pojawiały się w Internecie już wcześniej. Portal Before It’s News opublikował artykuł, wedle którego armia Stanów Zjednoczonych uratowała 35 tys. dzieci w tajnych tunelach pod amerykańskimi miastami. Informacje te również okazały się fałszywe, co opisywał Reuters. Liczba 35 tys. pojawia się także w związku z innymi wydarzeniami skupionymi wokół inwazji Rosji na Ukrainę, jak np. działaniami haktywistów. Na Twitterze grupa The Black Rabbit World podała informację o 35 tys. tajnych dokumentów wykradzionych z Rosyjskiego Banku Centralnego
Podsumowanie
Nie ma żadnych dowodów potwierdzających handel i niewolnictwo dzieci w Ukrainie, zorganizowanych grup przestępczych podejmujących ten proceder na tak wielką skalę, ani tym bardziej zaangażowanie w niego prezydenta Wołodymyra Zełeńskiego. Portalowi Real Raw News, który jako pierwszy opublikował te informacje, wielokrotnie udowodniano szerzenie fake newsów i dezinformacji. Niewolnictwo, handel dziećmi oraz rzekome uratowanie tychże dzieci jest częstym tematem podejmowanym przez radykalnych wyznawców teorii spiskowych. Cała sprawa została naprawdopodobniej całkowicie zmyślona.
Źródła:
Raport Amnesty International Ukraina: https://www.amnesty.org/en/location/europe-and-central-asia/ukraine/report-ukraine/
Raport Human Rights Watch: https://www.hrw.org/publications?country%5B0%5D=9630
Raport ONZ nt. handlu ludźmi: https://www.unodc.org/unodc/en/human-trafficking/global-report-on-trafficking-in-persons.html
Anti-traffic Review: https://antitraffickingreview.org/index.php/atrjournal/issue/archive
Europol: https://www.europol.europa.eu/media-press/newsroom/news/child-trafficking-92-minor-victims-identified-across-europe#empact
Politifact: https://www.politifact.com/article/2021/sep/24/hangings-guillotines-and-gitmo-going-behind-real-r/