Dezinformacja związana z SARS-CoV-2 często sięga do literatury i kultury popularnej, by trafić do większego grona odbiorców. Dziś zajęliśmy się kolejnym, ciekawym tekstem-łańcuszkiem, który przypisywano autorowi Opowieści z Narni.
Transkrypcja:
„Jeden młody diabeł zapytał starego: Jak ci się udało zaprowadzić do piekła aż tyle dusz? Stary diabeł odpowiedział: Wzbudziłem w nich strach! Odpowiedział młody: Super robota! A czego się bali? Wojen? Głodu?
Odpowiedział stary: Nie, bali się choroby!
Na to młody: Czy to znaczy, że nie zachorowali? Nie umarli? Nie było dla nich ratunku?
Stary odpowiedział: ależ nie,… zachorowali, umarli, a ratunek był. Młody diabeł zdziwiony odpowiedział : to w takim razie nie rozumiem???
Stary odpowiedział:
Wiesz oni wierzyli, że jedyną rzeczą, którą muszą zatrzymać każdym kosztem przy sobie jest ich życie. Przestali się przytulać, witać ze sobą. Oddalili się od siebie. Zrezygnowali ze wszystkich kontaktów społecznych i z wszystkiego co było ludzkie! Później skończyły im się pieniądze, stracili pracę, ale to był ich wybór, bo bali się o swoje życie, dlatego zrezygnowali z pracy nie mając nawet chleba. Wierzyli ślepo we wszystko, to co słyszeli i czytali w gazetach. Zrezygnowali z wolności, nie wychodzili z własnych domów dosłownie nigdzie. Przestali odwiedzać rodzinę i przyjaciół. Świat zamienił się w taki obóz koncentracyjny bez przymuszania ich do niewoli. Zaakceptowali wszystko!!!
Tylko dlatego, by przeżyć chociaż jeszcze jeden mizerny dzień…. I tak żyjąc, umierali każdego dnia!!! I właśnie w taki oto sposób było mi bardzo łatwo zabrać ich mizerne dusze do piekła…
C.S. Lewis – „Listy starego diabła do młodego” książka z 1941.”
Sprawdziliśmy polskie wydanie przytoczonej książki i nie pojawia się w niej jakikolwiek fragment powyższego tekstu. Nie odnaleźliśmy go również w żadnym ze znanych dzieł Lewisa.
Wydaje się, iż powyższy fragment bazuje na ogólnej idei „Listów”, jednak jego autorem z pewnością nie jest Lewis. „Cytat” specjalnie przypisano znanemu autorowi, by podeprzeć się jego autorytetem. Okazuje się, iż tekst najprawdopodobniej przywędrował do nas z USA. W wersji anglojęzycznej pojawiał się wielokrotnie w amerykańskiej i brytyjskiej sieci. Sprawę opisał nawet Reuters.
Tekst został po prostu przetłumaczony na język polski, dość zresztą niechlujnie.
C.S. Lewisowi przypisywanych jest bardzo wiele fałszywych cytatów. Problem przybrał tak dużą skalę, iż pojawiła się nawet książka, która zebrała najlepsze z nich.
Materiał o fałszywych cytatach Lewisa znajdziecie poniżej:
Podsumowanie
Osoby próbujące przeforsować swoją wizję świata podczas pandemii sięgają po rozmaite środki, by wpłynąć na odbiorców. Tutaj zmyślony tekst inspirowany pandemią porównuje obostrzenia epidemiczne do życia w obozie koncentracyjnym, podpierając się autorytetem C.S. Lewisa. W przypadkach tak łatwych do weryfikacji jak ten, szczególnie mocno zachęcamy do samodzielnego sprawdzania informacji przed udostępnieniem.
Źródła:
„The Quotable Lewis” February 23, 1990, by Wayne Martindale
YouTube, „Fake C.S. Lewis SCREWTAPE Quotes | 90 Seconds to Knowing C.S. Lewis”: https://www.youtube.com/watch?v=xrg_98IRZuU&feature=emb_title
Essential C.S. Lewis, „Another Fake Screwtape Quote-Souls to Hell”