8 września w mediach społecznościowych pojawił się wpis dotyczący algierskiej zawodniczki Imane Khelif. Można w nim przeczytać, jakoby bokserce dożywotnio zakazano udziału w walkach, odebrano wszystkie zdobyte medale oraz nagrodę pieniężną w wysokości 25 milionów dolarów. Wpis ten jest przykładem klasycznego fake newsa, czyli nieprawdziwej informacji przedstawianej w formie wiadomości prasowej.
Wpis na platformie X jest napisany niejasnym językiem, ale dzięki znajomości kontekstu i analizie źródeł ustalono, że dotyczy on Igrzysk Olimpijskich 2024. Wpis został wyświetlony ponad 513 tys. razy i uzyskał 6 tysięcy interakcji. Źródło tej fałszywej informacji znajduje się w tekście z 16 sierpnia opublikowanym na stronie będącej agregatorem plotkarskich treści. W tym miejscu warto zwrócić uwagę na adres źródła fake newsa, tj. nytimesnews.us, co w oczywisty sposób nawiązuje do amerykańskiego czasopisma New York Times. Link do tego tekstu znalazł się pod jednym z postów popularnej strony na Facebooku poświęconej boksowi. Do tego wpisu odnosił się między inny AAP Factcheck.
Fałszywe informacje o Imane Khelif
Medale i nagroda pieniężna
Imane Khelif, reprezentując Algierię, zdobyła złoty medal na Igrzyskach Arabskich w 2023 roku w kategorii wagowej do 66 kg. W 2023 roku została zdyskwalifikowana przed walką o złoty medal na Mistrzostwach Świata IBA (International Boxing Associacion). Jako powód podano niespełnienie bliżej nieokreślonych norm medycznych, co wywołało spekulacje na temat jej płci. Mimo tych oskarżeń w 2024 roku Międzynarodowy Komitet Olimpijski (MKOl) pozwolił jej na udział w igrzyskach olimpijskich w Paryżu, gdzie spełniła wszystkie wymogi regulaminowe i medyczne. MKOl wystosował także oświadczenie, w którym odnosi się do kontrowersji związanych z Imane Khelif oraz Lin Yu Ting. Algierska bokserka zdobyła złoty medal w kategorii wagowej do 66 kg na Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu w 2024 roku. W finale zmierzyła się z reprezentantką Chin, Yang Liu, i wygrała walkę jednogłośną decyzją sędziów (5:0). Walka odbyła się 9 sierpnia na słynnym stadionie Roland Garros.
Ani jedno oficjalne lub uznawane za wiarygodne źródło nie potwierdza tezy o odebraniu Imane Khelif medalu olimpijskiego. Na stronie IBA nie znajduje się także żadne oświadczenie, ogłoszenie czy nawet komentarz odnoszący się do informacji o odebraniu medali i nagrody pieniężnej. Bokserka pozostaje w oficjalnym olimpijskim zestawieniu medalowym:
Na Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu w 2024 roku, podobnie jak na poprzednich igrzyskach, sportowcy mogli zdobyć nagrody finansowe za wywalczenie medali. Jednak pieniądze nie są wypłacane bezpośrednio przez MKOl, lecz przez krajowe komitety olimpijskie poszczególnych państw. Imane Khelif za zdobycie złotego medalu na Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu w 2024 roku otrzymała nagrodę pieniężną wynoszącą 100 tys. dolarów. Z tej kwoty połowa, czyli 50 tys. dolarów, trafiła bezpośrednio do Khelif, natomiast pozostałe 50 tys. dolarów zostało podzielone między jej trenera i federację bokserską Algierii.
Wysokość nagród pieniężnych różni się w zależności od kraju. W niektórych krajach sportowcy mogą otrzymać za złoty medal kwoty rzędu kilkudziesięciu, a nawet kilkuset tysięcy dolarów, podczas gdy w innych krajach nagrody są znacznie mniejsze. Polska oferuje swoim medalistom nagrody pieniężne za miejsca na podium, ale wysokość tych nagród jest ustalana przez Polski Komitet Olimpijski i może się zmieniać z każdymi igrzyskami.
IBA a MKOl
Imane Khelif zakwalifikowała się na Igrzyska Olimpijskie w Paryżu w 2024 roku dzięki swojemu sukcesowi w afrykańskim turnieju kwalifikacyjnym w Dakarze w 2023 roku oraz spełnieniu wszystkich wymogów MKOlu. Po wcześniejszej dyskwalifikacji z Mistrzostw Świata w 2023 roku Khelif przeszła testy kwalifikacyjne MKOl, które potwierdziły jej prawo do rywalizacji w kategorii do 66 kg. Dzięki temu uzyskała miejsce w olimpijskim turnieju bokserskim.
Decyzje IBA nie mają bezpośredniego wpływu na decyzje MKOl. W 2023 roku MKOl zdecydował się odebrać IBA uznanie jako międzynarodowej federacji boksu, co oznacza, że IBA nie zarządza boksem na Igrzyskach Olimpijskich. Przyczyną tej decyzji były m.in. podejrzenia o niewłaściwe zarządzanie IBA pod przewodnictwem rosyjskiego prezydenta Umara Kremleva, a także decyzje o dopuszczeniu rosyjskich i białoruskich sportowców do udziału w zawodach pod ich narodowymi flagami mimo wojny w Ukrainie. Decyzja ta była wynikiem długotrwałych problemów IBA związanych z zarządzaniem, przejrzystością finansową oraz manipulacjami wynikami walk. Odpowiedzialność za organizację turnieju bokserskiego na Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu 2024 przejął specjalny komitet z ramienia MKOl, zwany Paris 2024 Boxing Unit (PBU).
Źródło fałszywych treści o Imane Khelif
Facebookowa strona boxing, obserwowana przez ponad 24 tys. użytkowników, regularnie rozpowszechnia fałszywe i/lub nieweryfikowalne treści na temat Imane Khelif. Znajdziemy tam zarówno wpisy o neutralnym lub pozytywnym nastawieniu do algierskiej bokserski, jak i treści mające na celu wywołać negatywne emocje.
Regularne posty dotyczące Imane Khelif zawierają tę samą treść, tylko w nowej oprawie. Przykładem jest wpis z 8 września, który odsyła do tekstu mającego taką samą zawartość co źródło omawianego w artykule fake newsa.
Na profilu „boxing” znajdziemy także link do tekstów udających artykuły fact-checkingowe. Celem wpisów publikowanych na omawianej stronie nie jest rzetelne przedstawianie informacji ze świata boksu, a przede wszystkim zdobycie jak największej liczby interakcji oraz osiągnięcie maksymalnych zasięgów. Autorzy treści skupiają się na tworzeniu sensacyjnych nagłówków, wywoływaniu kontrowersji i manipulowaniu emocjami odbiorców. Co ma na celu zachęcenie ich do polubień, udostępnień i komentarzy. Strategia ta skupia się na generowaniu ruchu na stronie, co przekłada się na większe zasięgi i większe zaangażowanie, a tym samym możliwe korzyści finansowe. Postać Imane Khelif wzbudza skrajne emocje, a informacje dotyczące jej osoby są powodem wielu interakcji i komentarzy. Tym samym czyni ją to atrakcyjnym tematem dla stron będących agregatorami treści i portali plotkarskich.
Podsumowanie
Omawiany w artykule wpis na platformie X jest klasycznym przykładem fake newsa, czyli fałszywej wiadomości udającej informację prasową. Stawiane tezy o Imane Khelif nie znajdują potwierdzenia w żadnych oficjalnych i weryfikowalnych źródłach. Co więcej, wpis ten bazuje na silnych emocjach wywołanych kontrowersjami wokół osoby Imane Khelif. Ponadto źródłem tej informacji jest strona, której celem jest zebranie jak największej liczby interakcji i osiągnięcie jak największych zasięgów, a nie dostarczenie wiarygodnych informacji.
Źródła
Olympics.com: https://olympics.com/ioc/news/ioc-session-withdraws-recognition-of-international-boxing-association
Olympics.com: https://olympics.com/ioc/news/joint-paris-2024-boxing-unit-ioc-statement
Boxing Athlete 365: https://boxing.athlete365.org/qualification-system-and-rules/
Sport Bible: https://www.sportbible.com/boxing/imane-khelif-olympic-games-gender-eligibility-prize-money-195646-20240809
AAP Factchceck: https://www.aap.com.au/factcheck/no-imane-khelif-not-stripped-of-olympic-gold/
