W związku z głośnym zachowaniem w Sejmie Grzegorza Brauna wiele osób zaczęło przywoływać w mediach społecznościowych domniemaną wypowiedź Szymona Hołowni. Miała ona udowadniać hipokryzję marszałka Sejmu, który ostro skrytykował działanie posła Konfederacji. Szymon Hołownia jakiś czas temu rzekomo miał stwierdzić, że należy zdjąć krzyż w szkole, gdy choć jedna osoba go tam nie chce. Za pomocą tych słów próbowano usprawiedliwiać zachowanie Grzegorza Brauna. Jednak krążąca w sieci wypowiedź została zmanipulowana i pozbawiona kontekstu.
Manipulacja
Więcej o naszym systemie oceniania:Jak się okazuje, mem z Szymonem Hołownią krąży w sieci już od kilku lat. Po raz pierwszy udostępniony został, jak wskazuje Konkret24, na portalu Demotywatory.pl w 2020 roku. W związku z ostatnimi kontrowersjami wokół zachowania Grzegorza Brauna cytat znów zyskał popularność. Spotkać go możemy na przykład na Facebooku. Kilka tysięcy wyświetleń uzyskał również w serwisie X.
Czy cytat Szymona Hołowni jest prawdziwy?
Omawiany cytat krąży w sieci właściwie tylko w formie powyższego mema. Nie odnajdziemy go w ani jednej wypowiedzi Szymona Hołowni w mediach. Również na żadnym że swoich kont w mediach społecznościowych nie zamieścił on wpisu, który zawierałby tę treść. Wszystko więc wskazuje na to, że takich słów obecny marszałek Sejmu nigdy nie wypowiedział.
Redakcja Konkret24 zapytała biuro prasowe Ruchu Polska 2050 w 2021 roku, czy z ust Szymona Hołowni padła kiedykolwiek omawiana wypowiedź. Przedstawiciele biura wskazali, że najprawdopodobniej krążący w sieci cytat pochodzi z nagłówka artykułu w serwisie Propolski.pl. Faktycznie, tytuł zawiera omawiany cytat, choć brakuje na jego końcu stwierdzenia, że „na tym polega demokracja”.
Wszystko więc wskazuje na to, że ktoś posłużył się cytatem z nagłówka do stworzenia krążącego mema. Dodał do niego tylko ostatnie zdanie. Wskazują na to również daty. Artykuł na stronie Propolski.pl został umieszczony 16 marca 2020 roku. W serwisie Demotywatory grafika z Szymonem Hołownią pojawiła się dwa dni później – 18 marca. Autor mema nie zwrócił jednak uwagi, że we właściwej części tekstu na Propolski.pl ten konkretny cytat nie pada ani razu. Co więc naprawdę powiedział marszałek Sejmu?
Skąd się wzięła wypowiedź Hołowni?
Wygląda na to, że krążący w sieci cytat zainspirowany został wypowiedzią Szymona Hołowni w programie Onet Rano z 8 stycznia 2020 roku. Prowadził ją Bartosz Węglarczyk, a odbyła się ona już po ogłoszeniu startu w wyborach prezydenckich przez obecnego marszałka sejmu. Jednym z poruszanych tematów był ten o umieszczaniu krzyża w przestrzeniach publicznych. Szymon Hołownia powiedział, że gdyby został prezydentem, to krzyż znajdowałby się w jego prywatnej przestrzeni w pałacu prezydenckim. Wskazał jednak, że nie umieściłby go w pomieszczeniach wspólnych. Wynikać by to miało z faktu, że państwo polskie jest świeckie.
Bartosz Węglarczyk zapytał też o kwestię krzyży w szkołach. Odniósł się w ten sposób do stwierdzenia rozmówcy, że to społeczność szkolna powinna decydować o ich obecności w salach lekcyjnych. To właśnie rzekomy cytat odnoszący się do tego tematu wykorzystano w krążącym memie. Poniżej zamieszczamy cały kontekst tej wypowiedzi (nagranie dostępne jest tutaj od 17:15):
BW: Jeżeli jeden rodzic w tej szkole czuje się źle z powodu tego, że krzyż wisi…
SH: …to większość powinna to uszanować.
BW: Czyli mówisz jednym słowem, że jeśli wszystkie osoby chcą…
SH: Nie, ale ja nie mówię o jednomyślności, ja mówię o takim głębokim rozumieniu demokracji i wspólnoty. Tym, że jeżeli mamy różne zdania, to nawzajem uznajemy to, że te różne zdania mamy. I nawet jeżeli mi to nie przeszkadza, a komuś przeszkadza, to czasem powinienem ustąpić. I to będzie większy akt wiary i większy akt mojego humanizmu i chrześcijaństwa niż to, jeżeli będę w jakiś sposób sprawiał mu ból, przykrość albo cokolwiek jeszcze innego. To jest opowieść o tym, czy my umiemy budować realne wspólnoty, takie naprawdę realne, w których większość nie dyktuje mniejszości wszystkiego, co mniejszość ma robić, tylko zauważa – nawet jeśli jest większością – że mniejszość istnieje.
Podsumowanie
Nie odnaleźliśmy nigdzie w wypowiedziach medialnych i internetowych Szymona Hołowni takiej, która brzmiałaby w dokładnie w ten sam sposób co krążący w sieci cytat. Wszystko więc wskazuje na to, że omawiany mem w rzeczywistości nie jest cytatem. Jest to parafraza i pewien skrót wypowiedzi marszałka Sejmu, nieoddający jednak w pełni jej pierwotnego sensu. Może to wprowadzać w błąd odbiorców mema, stwarzając wrażenie, że dokładnie takich słów użył Szymon Hołownia. Marszałek Sejmu ewidentnie odnosił się do kwestii krzyży w szkołach w sposób filozoficzny. Przedstawił swój punkt widzenia i pewien wymarzony sposób działania wspólnoty. Jednocześnie ani razu nie stwierdził, że według niego tego typu rozwiązania mają zostać wprowadzone w sposób systemowy w Polsce.
Źródła
Onet Rano: https://www.youtube.com/watch?v=dWHV8HL-YKQ&ab_channel=OnetRano
