Od kilku lat w polskim internecie krąży grafika prezentująca mężczyznę przedstawionego jako George Rapaforth wraz z jego rzekomą wypowiedzią dla The Times of Israel. Posty w mediach społecznościowych przypisują mu zdanie, że 70% polskiego biznesu jest kontrolowane przez Żydów. Ostatni wpis z tym memem zyskał ponad tysiąc reakcji na Twitterze oraz został udostępniony ponad 500 razy. Post z grafiką zamieszczony w 2018 roku na portalu Facebook cieszył się również dużą popularnością. W artykule wyjaśniamy, że Rapaforth nie mógł udzielić żadnego wywiadu, bo taka postać nie istnieje.
George Rapaforth – Pochodzenie dezinformacji
Najstarszą odnalezioną wzmianką na temat rzekomej wypowiedzi Georga Rapafortha jest ta pochodząca z nieistniejącego już serwisu innyexpress.pl. Mimo że sam serwis już nie istnieje, dostępny jest zrzut tej strony w serwisie Wayback Machine.
Wśród pozostałych wiadomości możemy przeczytać m.in. o rzekomym rosyjskim alpiniście narzekającym na Polaków oraz o innej fałszywej wypowiedzi, tym razem dotyczącej Fransa Timmermansa, ówczesnego wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej. Nagłówek tego artykułu mówi, że Holender w celu obrony praworządności w Polsce chce wysłać do naszego kraju wojsko.
Innyexpress.pl
Jak wykazało śledztwo portalu OKO.press, portal innyexpress.pl został stworzony przez Martę Szczecińska, specjalistkę od reklamy i PR-u z Kielc. Razem ze wspólnikami założyła również około 80 stron na Facebooku, które publikowały podobne artykuły z fałszywymi wiadomościami, jak na Innym Expressie. Połowa z nich nosiła nazwy przypominające znane media, m.in. wpolityce24.pl, wsieci24.pl, gpc24.pl. Jej wspólnikiem był Konrad Piotrowski, pracujący dla portalu kresy.pl, uznanego przez ekspertów uznawanym za “tubę rosyjskiej propagandy”. Do polubienia “Portalu Niezależnego” – pierwszego portalu w siatce Piotrowskiego i Szczecińskiej zachęcał w 2016 roku Janusz Korwin Mikke.
Szczecińska w rozmowie z Gazetą Wyborczą przyznaje, że jej portal Superekspress.pl (wcześniejsza nazwa Innego Expressu) zamieszczał fake newsy. Najczęściej, obok fałszywych wiadomości z krzykliwymi tytułami, były to artykuły będące kalką Sputnika z rosyjską propagandą atakującą Zachód. Sam portal w zakładce „O nas” opisany był jako strona satyryczna – parodia portali informacyjnych – prowokacja dziennikarska.
Kim jest mężczyzna na zdjęciu?
Mężczyzną na zdjęciu jest Carl Icahn, amerykański biznesmen żydowskiego pochodzenia. Według czasopisma Forbes Icahn to 80. najbogatszy człowiek świata. Fotografia pochodzi z jego wystąpienia na konferencji DealBook zorganizowanej przez New York Times w 2015 roku.
Na liście Forbesa nie ma nikogo o nazwisku Rapaforth. Przeglądarka Google również nie wykrywa takiej osoby wśród ludzi biznesu. O pomoc w poszukiwaniu izraelskiego biznesmena zwróciliśmy się do Moshe Kwiata, analityka OSINT oraz absolwenta Lauder School of Government, Diplomacy and Strategy, Uniwersytetu Reichmana w Herclijji i pracownika naukowego Uniwersytetu w Tel Awiwie. Kwiat potwierdził, że postać George’a Rapafortha nie występuje na łamach The Times of Israel, a jego nazwisko pisane w różnych odmianach nie pojawia się w języku hebrajskim w jakichkolwiek źródłach dotyczących biznesu. Na tej podstawie stwierdzamy, że nikt taki nie istnieje.
Izraelski biznes w Polsce
Na blogu cytującym Inny Express czytamy, że George Rapaforth jest właścicielem Cinema City oraz Super Pharmy. Rzeczywiście, to dwie najbardziej znane izraelskie firmy działające w Polsce. Jednak prezesem sieci kin jest Mooky Greidinger, a w zarządzie obok niego zasiadają również Amos Weltsch oraz Israel Greidinger. Właścicielem sieci aptek jest Leon Koffler, syn założyciela firmy Murraya Kofflera, a jej prezesem jest Nitzan Lavi.
Podsumowanie
George Rapaforth nie mógł udzielić kontrowersyjnego wywiadu dla The Times of Israel, ponieważ nikt taki nie istnieje. Wypowiedź z grafiki krążącej od 2018 roku w sieci jest dezinformacją mającą na celu wywołanie negatywnych emocji wobec Żydów. Fałsz oparty jest na popularnej antysemickiej teorii spiskowej, według której Żydzi mają wpływ na różne sfery życia w naszym kraju, m.in. na politykę oraz gospodarkę. Wiadomość ta pochodzi z nieistniejącego już portalu Inny Express zamieszczającego rosyjską propagandę.
Źródła
DealBook: https://www.youtube.com/watch?v=GsN0WVLjpcs
NPR: https://www.npr.org/2017/05/16/528449655/what-to-know-about-carl-icahn-trumps-special-adviser
OKO.press: https://oko.press/rosyjski-cien-nad-polskim-facebookiem-andruszkiewicz-korwin/
Gazeta Wyborcza: https://kielce.wyborcza.pl/kielce/7,47262,24845602,pani-pr-i-jej-medialne-krolestwo.html