Fundacja „Przeciwdziałamy Dezinformacji” zaprasza na webinary w ramach projektu „Świadome media: bez mitów o migracji”. Będą to dwa, dwudniowe webinary dla dziennikarzy mediów lokalnych z województw podlaskiego, lubelskiego oraz podkarpackiego. Poniżej prezentujemy więcej informacji na temat samej fundacji, tematów warsztatów oraz prowadzących. Zgłoszenia na warsztaty przyjmowane są poprzez formularz, do którego link znajduje się także poniżej.
Fundacja „Przeciwdziałamy Dezinformacji” – FakeNews.pl
Fundacja jest organizacją ekspercką specjalizującą się w zwalczaniu dezinformacji. Działa od 2020 roku. Najważniejszym obszarem działalności jest prowadzenie portalu weryfikującego fakty FakeNews.pl, na którym regularnie publikowane są artykuły weryfikujące informacje krążące w sieci i nie tylko. Od 2021 roku Fundacja jest członkiem IFCN (International Fact-Checking Network), międzynarodowej sieci organizacji zajmujących się weryfikacją faktów. Członkostwo w IFCN potwierdza, że Fundacja charakteryzuje się rzetelnością, przejrzystością finansową oraz wysoką wartością merytoryczną tworzonych przez nią raportów i analiz. Od 2020 roku opublikowaliśmy ponad 800 artykułów weryfikujących fakty, z których wiele dotyczyło niezwykle istotnych dla polskiego społeczeństwa kwestii, takich jak pandemia COVID-19 czy inwazja Rosji na Ukrainę.
Działalność analityczno-badawcza
Fundacja prowadzi działania w zakresie monitorowania Internetu, badając aktualne narracje dezinformacyjne i identyfikując zewnętrzne operacje wpływu, ze szczególnym uwzględnieniem rosyjskich działań propagandowych. Działania te zaowocowały dziesiątkami raportów i analiz, dostępnych na stronie FakeNews.pl. Do najważniejszych należy udział w międzynarodowej grupie roboczej monitorującej rosyjską dezinformację w krajach Europy Wschodniej w latach 2022-2023 oraz przygotowanie raportu „Kto koordynuje prorosyjskie ruchy antywojenne? Analiza” oparty na trwającym kilka miesięcy wspólnym śledztwie przeprowadzonym w 2024 r. z analitykami ze słowackiego GLOBSEC i węgierskiego Political Capital.
Fundacja od momentu powstania opublikowała również inne raporty. W nich ostrzegaliśmy przed działaniami rosyjskich ośrodków wpływów podczas pandemii, jeszcze przed rosyjską inwazją. W 2021 roku opublikowaliśmy dwie analizy na ten temat. Informowaliśmy również o nagłej zmianie nastawienia środowisk antyszczepionkowych w kierunku narracji antyukraińskich i prorosyjskich, co potwierdziło przeprowadzone przez nas kompleksowe badanie mediów społecznościowych. W 2024 r. przeanalizowaliśmy również działania jednej z najbardziej znanych grup antysystemowych w Polsce. Przez kilka miesięcy śledziliśmy działalność Stowarzyszenia Bronimy Munduru, identyfikując sieć powiązań między jego członkami a innymi podmiotami i politykami. Wreszcie, w styczniu 2025 r. opublikowaliśmy raport na temat kampanii dezinformacyjnych dotyczących szczepień przeciwko HPV.
Działalność edukacyjno-szkoleniowa
Fundacja prowadziła również działania edukacyjne przy wielu okazjach, od kampanii informacyjnych po organizację webinariów, warsztatów lub wykładów. W 2021 roku, dzięki dotacji od Ambasady Stanów Zjednoczonych, Fundacja przygotowała centrum informacyjne dotyczące COVID-19 (covidhub.edu.pl). W 2023 roku wspólnie z Fundacją Marsz Dla Nauki, dzięki dotacji Ministerstwa Edukacji i Nauki, przygotowaliśmy kurs online „Polemika naukowa w social mediach. Dezinformacja, manipulacja, erystyka – zagrożenia dla popularyzatorów”. Obejmował on wiele tematów związanych z krytycznym myśleniem, walką z dezinformacją lub wojną informacyjną. Przeprowadziliśmy również liczne warsztaty w szkołach podstawowych i średnich. Wygłosiliśmy wiele wykładów i prezentacji na konferencjach lokalnych, ogólnopolskich czy międzynarodowych.
Więcej o warsztatach
Sytuacja migracyjna na polskich granicach wschodnich wciąż jest napięta. Relacjonowanie tych wydarzeń, szczególnie dla lokalnej społeczności może być znacznym wyzwaniem. W sieci krąży wiele niesprawdzonych informacji, a wielu polityków celowo podgrzewa atmosferę. Negatywne nastroje społeczne dodatkowo wzmacniane są przez użycie w mediach sformułowań wywołujących niechęć i strach wobec osób z doświadczeniem uchodźstwa bądź migrantów.
Dlatego też niezwykle istotnie jest obalanie mitów na ten temat oraz budowanie świadomości. Szczególną rolę odegrać mogą media i dziennikarze w rejonach, w których występuje kryzys. Mogą one dotrzeć do lokalnych społeczności i w prawidłowy sposób reagować na sytuację, relacjonując zdarzenia w sposób, który nie będzie pogłębiał strachu i niechęci wobec uchodźców oraz migrantów.
Informacje organizacyjne
Warsztaty odbędą się online w dniach 16-17 oraz 23-24 października 2025. Każdy z warsztatów będzie składał się z dwóch dni, po 4 godziny zajęć (10-14). Udział jest bezpłatny. Liczba miejsc jest jednak ograniczona do 10 na warsztat (łącznie 20). Zapraszamy dziennikarzy mediów lokalnych z województw podlaskiego, lubelskiego oraz podkarpackiego. Organizator zastrzega sobie prawo do selekcji uczestników.
Pierwszy dzień warsztatów dotyczyć będzie rozpoznawania dezinformacji, zwalczania jej oraz identyfikacji działań propagandowych i informacyjnych Rosji w zakresie migracji. Wśród zagadnień poruszanych podczas webinaru znajdą się między innymi:
- Najważniejsze definicje z zakresu walki z dezinformacją;
- Jaki jest poziom kompetencji medialnych w Polsce? Rozróżnianie faktów od opinii;
- Chwyty erystyczne i manipulacja;
- Myślenie spiskowe i teorie spiskowe;
- Błędy poznawcze;
- Techniki weryfikacji treści: operatory wyszukiwania, odwrotne wyszukiwanie obrazem, archiwa cyfrowe;
- Rosyjsko-białoruskie operacje wpływu: operacja „Ukraina” oraz działania propagandowe wobec Polski dotyczące sytuacji na granicy z Białorusią.
Drugi dzień natomiast przedstawi zagadnienia związane z mitami na temat migracji, użyciem inkluzywnego języka oraz obiektywnym informowaniem o migracji swoich czytelników. Zajęcia będą oparte przede wszystkim na materiałach Fundacji EMIC. Wśród najważniejszych poruszanych zagadnień będą:
- Neokolonializm a migracje;
- Osoby migranckie i uchodźcze w Polsce;
- Strategia odpychania — ochrona granic;
- Efekt jednorodności grupy obcej.
Warsztaty będą obejmowały zarówno część wykładową, jak i różnego rodzaju ćwiczenia, quizy oraz dyskusje.
Zgłoszenia należy składać przez formularz do 30.09.2025: https://forms.gle/QNqMEixqjdfLSJi59
Prowadzący
Paweł Cymbor
Fact-checker, analityk i szkoleniowiec. Specjalizuje się w weryfikacji informacji dotyczących polityki, spraw społecznych, klimatu i technologii. Z Fundacją powiązany od 2020 roku. Oprócz napisania dziesiątek artykułów weryfikujących informacje, w tym fałszywe przekazy na temat migracji, prowadził szereg warsztatów dla uczniów szkół podstawowych i liceum. Dotyczyły one m.in. krytycznego myślenia (chwyty erystyczne i błędy poznawcze), odpowiedzialnego korzystania z mediów społecznościowych czy weryfikowania informacji na temat globalnego ocieplenia.
Mateusz Zadroga
Fact-checker, analityk i szkoleniowiec. W FakeNews.pl od grudnia 2020 roku, od marca 2025 redaktor naczelny portalu. Specjalizuje się w tematach historycznych, wojskowych, rosyjskiej dezinformacji oraz działalności ruchów zwolenników teorii spiskowych. W ramach projektu Infotester na Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych badał m.in. dezinformację migracyjną, pisał również liczne artykuły na temat fałszywych informacji o migrantach i uchodźcach. W 2022 roku koordynował grupę 8 wolontariuszy w trakcie badań do raportu „Ruch antyszczepionkowy, a propaganda prorosyjska w mediach społecznościowych”. Od kwietnia 2024 na PJATK koordynuje cztery międzynarodowe zespoły studentów obejmujące łącznie około 40 osób, badające dezinformacje na portalach internetowych w ramach projektu Infotester4Education. Od marca 2025 roku jest redaktorem naczelnym portalu FakeNews.pl, kierując działaniami merytorycznymi fundacji. Jeden z autorów kursu „Polemika naukowa w social mediach” w ramach projektu „A dowodzik jest?”. Twórca raportów na temat rosyjskiej propagandy uderzającej w osoby uchodźcze z Ukrainy.
Projekt współfinansowany w ramach polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.