Od kilku dni w sieci krąży informacja, że do kiełbas będą aplikowane dodatki z ekologicznego mięsa. Według krążącego w sieci zrzutu ekranu mają to być owady albo mieszanki wegańskie, takie jak kora czy trawy. Ma się to odbywać zgodnie z nowym rozporządzeniem Unii Europejskiej w ramach pakietu Fit for 55. Rzekomo rozwiązanie zacznie być wprowadzane od 2028 roku. Liczne troll konta w mediach społecznościowych szybko podchwyciły temat, nie informując w większości przypadków swoich odbiorców, że jest to żart.
Satyra / Żart
Więcej o naszym systemie oceniania:Temat ten powielany był przez znane z szerzenia dezinformacji troll konta, takie jak Coolfonpl czy Polscy Ekolodzy. Zrzut ekranu pojawił się także na przykład na portalu jbzd.com.pl.
W żadnym wypadku profile powielające powyższe treści nie umieściły jasnej informacji, że jest to forma żartu. Konto @coolfonpl dopiero po otrzymaniu dziesiątek komentarzy i osiągnięciu dużych zasięgów przyznało, że nie jest to prawdziwa wiadomość. Jednak tyle wystarczyło, żeby wprowadzić setki internautów w błąd, co widać po wypowiedziach pod postem czy udostępnieniach w serwisie X. Poniżej zrzut ekranu zawierający przykładowe komentarze pod wpisem @coolfonpl.
Dodatki z ekologicznego mięsa — żartobliwy artykuł
Szybkie wyszukiwanie wsteczne obrazem w Google łatwo pozwoliło określić, skąd pochodzi powielany w Internecie fragment tekstu. Jego oryginał znajdziemy na stronie wysokienapiecie.pl. Portal zajmuje się tematyką energetyki. Tytuł artykułu, z którego pochodzi krążący w sieci zrzut ekranu, to „Wielkie farmy fotowoltaiczne powodują efekt stroboskopowy u ptaków”. Już początek tekstu nie pozostawia żadnych złudzeń co do jego charakteru:
Ostatnie kampanie wyborcze pokazały, że konieczne jest pokazywanie prostych i chwytliwych informacji, które mogły być umieszczane i powielane (np. na X, dawnym Twitterze), aby wspierać daną opcję lub koncepcję polityczną. Ponieważ wszystkie informacje mają krótki okres świeżości, ale z drugiej strony nikt tych informacji nie sprawdza – pojawia się zapotrzebowanie na nowy zestaw czegoś w rodzaju „fejków polityczno-energetycznych”. (…) Zachęcony teraz czasem wakacyjnym i powyborczym – podrzucam nowy zestaw zmyślonych propozycji do pokazywania na własnych kontach Twitterowych. Dla równowagi – fejki na razie dla przeciwników transformacji energetycznej i nowych zmian (w przygotowaniu zestaw dla ich zwolenników).
Cały artykuł składa się z 12 twierdzeń, które mają satyryczny charakter i są fałszywe. Autorem tekstu jest prof. dr hab. inż. Konrad Świrski, wykładowca Politechniki Warszawskiej. Specjalizuje się w tematyce energetyki, jej przemian i nowych technologii. Profesor Świrski znany jest z tego typu satyrycznych tekstów. Najsłynniejszym przykładem jest twierdzenie, jakoby UE miała wprowadzić zakaz poruszania się samochodami spalinowymi w weekendy. Omawialiśmy ten przypadek na naszych łamach, gdyż wówczas wiele osób (w tym prominentni politycy) dało się nabrać na ten żart.
Profesor Świrski, aby nabrać jak najwięcej osób, wykorzystuje efekt potwierdzenia. Jest to zjawisko, w którym preferujemy i uważamy za bardziej wiarygodne informacje, które potwierdzają nasz światopogląd. Z zaprezentowanego przez nas cytatu jasno wynika, że zmyślone twierdzenia były specjalnie spreparowane w taki sposób, by jedna, określona grupa była bardziej skłonna w nie uwierzyć.
Podsumowanie
Krążące w sieci informacje o dodatkach z ekologicznego mięsa do kiełbas pochodzą tak naprawdę z żartobliwego artykułu. Unijny pakiet Fit for 55 nie przewiduje tego typu rozwiązań. Liczne troll konta w mediach społecznościowych udostępniały fragment artykułu, nie informując odbiorców o tym, że jest to satyra. Doprowadziło to do sytuacji, w której dziesiątki osób uwierzyły w prawdziwość krążących w Internecie twierdzeń. Jak zawsze zwracamy uwagę, by zachowywać szczególną ostrożność w mediach społecznościowych, zwłaszcza w przypadku różnego rodzaju sensacyjnych doniesień. Warto się mieć na baczności, gdy ktoś podaje dalej zrzuty ekranu, nie podając źródła, co utrudnia weryfikację zawartych na nim treści.
Źródła:
Wysokienapiecie.pl: https://wysokienapiecie.pl/101591-wielkie-farmy-fotowoltaiczne-powoduja-efekt-stroboskopowy-u-ptakow/
Politechnika Warszawska: https://www.itc.pw.edu.pl/Pracownicy/Badawczo-dydaktyczni/Swirski-Konrad
