USAID nie opłaciła Zełenskiemu tytułu człowieka roku Time

W mediach społecznościowych pojawiła się fałszywa informacja, w myśl której przyznanie Wołodymyrowi Zełenskiemu tytułu człowieka roku 2022 zostało opłacone przez agencję pomocową USAID i nie wyraża przekonań redakcji Time. Teza jest promowana przy pomocy wideo stylizowanego na materiał New York Post.

Teza:

Magazyn Time przyjął 4 miliony dolarów od USAID w zamian za przyznanie Wołodymyrowi Zełenskiemu tytułu człowieka roku 2022.

Nasza ocena:

Fałsz

Więcej o naszym systemie oceniania:

Fałszywe nagranie zatacza kręgi

Opisywana wiadomość pojawiła się pod koniec lutego, ale w ciągu ostatnich kilku dni ponownie zdobywa zasięgi. Agencja informacyjna AFP przywołuje wypowiedź konta @its_The_Dr z 26.02, która w momencie archiwizacji osiągnęła na X 2,8 miliona wyświetleń. Miesiąc później ten sam klip uzyskał 1,7 miliona odsłon po udostępnieniu przez konto @karma44921039. Natknęliśmy się na niego również w polskojęzycznej sieci – za pośrednictwem profilu @Minister_Prawdy trafił do odbiorców ponad 262 tysiące razy. Na łamach FakeNews weryfikowaliśmy już wypowiedzi @Minister_Prawdy.

Godzące w Zełenskiego oraz Time doniesienie obiega internet w czasie, gdy dyskutowane są kontrowersje związane z działalnością USAID oraz jej demontażem przez administrację Donalda Trumpa. W momencie publikacji artykułu strona główna agencji wyświetla notę o globalnym urlopie administracyjnym. Klip wykorzystuje ten kontekst, aby przypisać odkrycie rzekomej nieprawidłowości Departamentowi Efektywności Rządowej (DOGE).

Nagranie zostało sfabrykowane. Zawiera więcej manipulacji

Plansza tytułowa zwodzi odbiorców przy pomocy logo New York Post, które sugeruje, że informacja pochodzi z prasy. Nie odnaleźliśmy jednak tego nagrania wśród materiałów zamieszczonych w sieci przez dziennik.

Zapytana przez AFP rzeczniczka New York Post potwierdziła, że redakcja nie publikowała takiej informacji, a nagranie jest nieprawdziwe. Również Time zaprzeczył oskarżeniom z viralowego nagrania i wykluczył wpływ zewnętrznych instytucji na proces wyboru człowieka roku. Wśród komunikatów na stronie Departamentu Efektywności Rządowej nie znaleźliśmy wiadomości na temat Zełenskiego ani Time.

Jednominutowe nagranie uderza także w przedsiębiorstwo mediowe Politico nieuzasadnionym stwierdzeniem, że przyjęło ono od USAID 8 milionów dolarów. Tę informację zdementowało już Associated Press. Zarzut zilustrowano wypowiedzią Donalda Trumpa, który oskarża media o stronniczość – szersze omówienie tej kwestii można znaleźć w artykule opublikowanym przez FactCheck.org. Dostępne dane wskazują, że przepływ pieniędzy między instytucjami rządowymi a Politico nie tyczył się subsydiów, lecz zwykłej sprzedaży usług, do których dostęp wykupiły m.in. różne podmioty państwowe. W przypadku USAID wydano w sumie 44 tysiące dolarów na subskrypcje Politico w latach 2023 oraz 2024.

Podsumowanie

Weryfikowane nagranie zostało sfabrykowane, a oskarżenia wobec Time, Politico oraz USAID nie znajdują oparcia w faktach. Fałszywa wiadomość podważa wiarygodność prasy oraz prezydenta Ukrainy w oczach opinii publicznej, a także zwiększa chaos informacyjny towarzyszący przebudowie struktur państwowych USA. Próba podszycia się pod rozpoznawalny dziennik dodatkowo podkreśla dezinformacyjny charakter nagrania. Fabrykacja wpisuje się w szerszą narrację, która przedstawia wyrażane przez zachodnie społeczeństwa poparcie dla Ukrainy jako pozorne.