Ponad osiemdziesiąt organizacji weryfikujących fakty z ponad 40 krajów wysłało 12 stycznia 2022 r. list do dyrektor generalnej YouTube Susan Wojcicki, wzywając ją do podjęcia zdecydowanych kroków w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się dezinformacji na platformie YouTube. Nasza fundacja jest jednym z sygnatariuszy listu. Publikujemy go w całości poniżej.

12 stycznia 2022

Szanowna Pani Susan Wojcicki,

minęły prawie dwa lata od wybuchu pandemii COVID-19. Świat wielokrotnie był świadkiem, jak niszczycielski wpływ może mieć dezinformacja na harmonię społeczną, demokrację i zdrowie publiczne; zbyt wiele istnień ludzkich i żyć zostało zrujnowanych, a zbyt wielu ludzi straciło bliskich w wyniku dezinformacji. Jako międzynarodowa sieć organizacji weryfikujących fakty monitorujemy rozpowszechnianie kłamstw w Internecie — i codziennie widzimy, że YouTube jest jednym z głównych kanałów dezinformacji online na całym świecie. Jest to źródłem poważnego zaniepokojenia dla naszej globalnej społeczności weryfikatorów faktów.

Nie dostrzegamy znaczących wysiłków ze strony YouTube, aby wdrożyć zasady, które rozwiązałyby ten problem. Wręcz przeciwnie: YouTube pozwala wykorzystywać swoją platformę przez pozbawione skrupułów podmioty do manipulowania i wykorzystywania ludzi oraz organizowania się i zbierania funduszy. Obecne mechanizmy są niewystarczające. Właśnie dlatego wzywamy do podjęcia skutecznych działań przeciwko dezinformacji oraz do opracowania planu interwencji ws. regulaminu i produktów, aby poprawić ekosystem informacyjny. Pragniemy, aby proces ten przebiegał we współpracy z niezależnymi, bezstronnymi organizacjami weryfikującymi fakty z całego świata.

W zeszłym roku byliśmy świadkami, jak grupy spiskowe rozwijają się i współpracują ze sobą na poziomie międzynarodowym, na przykład międzynarodowy ruch, który rozpoczął się w Niemczech, przeniósł do Hiszpanii i rozprzestrzenił w Ameryce Łacińskiej – a wszystko to z pomocą i na platformie YouTube. Tymczasem miliony użytkowników oglądały filmy w języku greckim i arabskim, które zachęcały do bojkotu szczepień oraz leczenia infekcji COVID-19 nieskutecznymi lekami. Oprócz dezinformacji związanej z COVID-19 filmy z YouTube od lat promują fałszywe leki na raka.

W Brazylii platforma została wykorzystana do szerzenia mowy nienawiści wobec szczególnie narażonych grup społecznych i dotarła do dziesiątek tysięcy użytkowników. W niebezpieczeństwie są także wybory. Na Filipinach fałszywe treści z ponad 2 milionami wyświetleń, zaprzeczające łamaniu praw człowieka i korupcji w okresie stanu wojennego są wykorzystywane do poprawiania reputacji syna zmarłego dyktatora, jednego z kandydatów w wyborach w 2022 roku.  Na Tajwanie ostatnie wybory upłynęły pod znakiem bezpodstawnych oskarżeń o oszustwa finansowe. Cały świat był świadkiem konsekwencji dezinformacji, gdy rozwścieczony tłum zaatakował amerykański Kapitol na początku zeszłego roku. Od dnia poprzedzającego wybory prezydenckie w USA do następnego dnia filmy na YouTube wspierające teorię „oszustwa” obejrzano ponad 33 miliony razy.

Takie przykłady można mnożyć bez końca. Wiele z tych filmów i kanałów pozostaje do dziś dostępna na YouTube, nie zostały one uznane jako niezgodne z regulaminami platformy, zwłaszcza w krajach nieanglojęzycznych i na Globalnym Południu. Cieszymy się, że YouTube podjął ostatnio pewne kroki, aby spróbować rozwiązać ten problem, ale sądząc po tym, co codziennie widzimy na platformie, uważamy, że te wysiłki są nieskuteczne – YouTube nie opublikował też żadnych przekonujących danych, aby potwierdzić skuteczność podjętych działań.

Platforma Pani firmy sprowadza dyskusję na temat dezinformacji do zero-jedynkowego wyboru: usuwania lub nieusuwania treści. W ten sposób YouTube unika działań o potwierdzonej skuteczności: nasze doświadczenie w weryfikacji faktów oraz dowody akademickie mówią nam, że promowanie zweryfikowanych informacji jest skuteczniejsze od usuwania treści. Metoda ta pozwala zachować wolność słowa, jednocześnie uznając potrzebę dodatkowych informacji w celu zmniejszania ryzyka zagrożenia życia, zdrowia, bezpieczeństwa i procesów demokratycznych. Biorąc pod uwagę, że duża część wyświetleń na YouTube pochodzi z własnego algorytmu rekomendacji, platforma powinna również upewnić się, że nie promuje dezinformacji wśród swoich użytkowników ani nie poleca treści pochodzących z niewiarygodnych kanałów. 

Mając to wszystko na uwadze, proponujemy kilka rozwiązań, które znacznie zmniejszyły rozpowszechnianie dezinformacji na YouTube. 

1. Zobowiązanie do faktycznej transparentności w zakresie dezinformacji na platformie: YouTube powinien wspierać niezależne badania dotyczące źródeł różnych kampanii dezinformacyjnych, ich zasięgu i wpływu oraz najskuteczniejszych sposobów obalania fałszywych informacji. Platforma powinna również opublikować pełną politykę moderacji dezinformacji, w tym stosowania sztucznej inteligencji oraz wykorzystywanych przez nią danych.
2. Poza usuwaniem treści w trosce o zgodność z prawem YouTube powinien koncentrować się na dostarczaniu szerokiego kontekstu i demaskowaniu przekłamań – w formie dodatkowej informacji wyraźnie nakładanej na filmy lub dodatkowych treści wideo. Można to osiągnąć jedynie wskutek nawiązania autentycznej i ustrukturyzowanej współpracy, biorąc na siebie odpowiedzialność i systematycznie inwestując w wysiłki weryfikatorów faktów na całym świecie, którzy pracują nad rozwiązaniem tych problemów.
3. Walka z recydywistami, którzy tworzą treści regularnie oceniane jako dezinformacje (w szczególności z tymi, którzy zarabiają na tych treściach na platformie i poza nią) poprzez uniemożliwienie algorytmom rekomendacji promowania treści z takich źródeł.
4. Zwiększenie aktualnych i przyszłych wysiłków przeciwko dezinformacji w językach innych niż angielski oraz dostarczanie danych o poszczególnych krajach i językach wraz z usługą transkrypcji w każdym języku.

Mamy nadzieję, że rozważy Pani wdrożenie tych pomysłów dla dobra publicznego i przekształcenia YouTube w platformę, która dokłada autentycznych starań, aby zapobiegać wykorzystywaniu dezinformacji przeciwko użytkownikom i ogółowi społeczeństwa. Jesteśmy gotowi i zdolni do pomocy platformie YouTube. Chcielibyśmy spotkać się z Panią, aby omówić poruszone w tym liście kwestie i znaleźć możliwości dalszej współpracy. Czekamy na Pani odpowiedź na naszą propozycję.

Africa Check (Senegal, Nigeria, Kenia, RPA) / Animal Político – El Sabueso (Meksyk) / Aos Fatos (Brazylia) / Bolivia Verifica (Boliwia) / BOOM (Indie, Birma i Bangladesz) / Check Your Fact (USA) / Code for Africa – PesaCheck (Burkina Faso, Burundi, Kamerun, Republika Środkowoafrykańska, Wybrzeże Kości Słoniowej, Etiopia, Ghana, Gwinea, Kenia, Mali, Niger, Nigeria, Senegal, RPA, Sudan, Tanzania, Uganda i Zimbabwe) / Colombiacheck (Kolumbia) / CORRECTIV (Niemcy) / Cotejo.info (Wenezuela) / Chequeado (Argentyna) / Delfi Lithuania (Litwa) / Demagog Association (Polska) / Doğruluk Payı (Turcja) / Dubawa (Nigeria, Ghana, Sierra Leone, Liberia i Gambia) / Ecuador Chequea (Ekwador) / Ellinika Hoaxes (Grecja) / Fact Crescendo (Indie) / Fact-Check Ghana / FactCheck.org (USA) / FactSpace West Africa / Facta (Włochy) / FactcheckNI (Wielka Brytania) / Factly (Indie) / Factual.ro (Rumunia) /FactWatch (Bangladesz) / Fakenews.pl (Polska) / Faktist.no (Norwegia) / Faktograf.hr (Chorwacja) / Faktoje (Albania) / Fast Check CL (Chile) / Fatabyyano (Bliski Wschód i Afryka Północna) / Full Fact (Wielka Brytania) / GRASS – FactCheck Gruzja/ India Today Group (Indie) / Istinomer (Serbia) / Istinomjer (Bośnia i Hercegowina) / Hibrid.info (Kosowo) / Knack Magazine (Belgia) / La Silla Vacía (Kolumbia) / Lead Stories (USA) / Les Surligneurs (Francja) / Logically (Wielka Brytania) / Lupa (Brazylia) / Maldita.es (Hiszpania) / MediaWise (USA) / Mongolian Fact-checking Center (Mongolia) / MyGoPen (Tajwan) / Myth Detector (Gruzja) / NewsMobile (Indie) / Newschecker (Indie i Południowa Azja) / Newtral (Hiszpania) / Observador – Fact Check (Portugalia) / Open Fact-checking (Włochy) / OŠTRO (Słowenia) / Pagella Politica (Włochy) Poligrafo (Portugalia) / PolitiFact (USA) / Pravda (Polska) / Rappler  (Filipiny) / Raskrinkavanje (Bośnia i Hercegowina) / Re:Check/Re:Baltica (Łotwa) / RMIT ABC Fact Check (Australia) Rumor Scanner (Bangladesz) / Science Feedback (Francja) / StopFake (Ukraina) / Taiwan FactCheck Center (Tajwan) / Tempo (Indonezja) / Teyit (Turcja) / The Healthy Indian Project/THIP Media (Indie) / The Journal FactCheck (Irlandia) / The Logical Indian (Indie) / The Quint (Indie) / The Washington Post Fact-checker (USA) / The Whistle (Izrael) / Univision – elDetector (USA) / VERA Files