Na portalu społecznościowym X zaczęła krążyć niepokojąca informacja o rzekomym zakazie naprawy pojazdów starszych niż 15 lat, który Unia Europejska miałaby wprowadzić w ramach pakietu Fit for 55. Jak jednak wskazują fakty, jest to fałszywe stwierdzenie i stanowi przykład na manipulację informacjami. Sprawdziliśmy, co tak naprawdę zawiera unijny pakiet Fit for 55 i dlaczego treść artykułu Lega Artis nie ma nic wspólnego z rzeczywistością.
Brak dowodów ze strony Lega Artis
Portal Lega Artis w artykule zatytułowanym „To koniec naprawiania samochodów. Unia wprowadza zakaz” powołuje się na rzekome przepisy wynikające z Fit for 55, które miałyby uniemożliwić naprawę pojazdów starszych niż 15 lat. Brak w artykule jakichkolwiek odnośników do konkretnych aktów prawnych czy regulacji, które potwierdzałyby to twierdzenie.
Zachęcanie do naprawy, nie zakaz
Rzecznik Komisji Europejskiej ds. środowiska i transportu, Adalbert Jahnz, zdementował krążące plotki o rzekomym zakazie naprawy pojazdów starszych niż 15 lat. Podkreślił, że w ramach inicjatywy Fit for 55 nie ma mowy o takim zakazie – ani wobec starszych aut, ani innych pojazdów. „Ta propozycja nie uniemożliwi naprawy lub wymiany silników samochodowych w razie potrzeby. Wręcz przeciwnie, kilka przepisów ma na celu ułatwienie naprawy samochodów” – zapewnił rzecznik.
Jahnz zwrócił również uwagę, że kontrowersje mogły wzbudzić przepisy dotyczące naprawy pojazdów, w których konieczna byłaby wymiana silnika. Wyjaśnił, że takie sytuacje uznaje się za problematyczne jedynie wtedy, gdy wymiana silnika prowadzi do „utraty pierwotnej identyfikacji pojazdu”. Dotyczy to jednak niewielkiej liczby aut, których specyfiką – czyli „pierwotną identyfikacją” – jest konkretny silnik. „Nie wszystkie pojazdy wymagające wymiany silnika będą klasyfikowane jako «wycofane z eksploatacji»” – zaznaczył Jahnz.
Skąd wzięła się teza o okresie 15-letnim?
Fałszywa informacja o zakazie naprawy samochodów starszych niż 15 lat mogła wynikać z nieporozumienia. Komisja Europejska wskazała, że średnia żywotność pojazdu wynosi około 15 lat, co w niektórych przypadkach zostało błędnie zinterpretowane jako granica, po przekroczeniu której samochody mają być automatycznie wycofywane z eksploatacji. W rzeczywistości przepisy te nie dotyczą istniejących pojazdów. Jak podkreślają eksperci, samochody mogą być używane tak długo, jak są sprawne technicznie i spełniają obowiązujące przepisy.
Kontrowersyjny wpis Jacka Saryusza-Wolskiego
Jacek Saryusz-Wolski, były wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego, opublikował w mediach społecznościowych wpis z linkiem do unijnego rozporządzenia, które jasno wskazuje, że zakaz naprawy dotyczy wyłącznie pojazdów niezdolnych do eksploatacji (np. uszkodzonych w wyniku pożaru czy powodzi). Mimo to, w swoim poście powielił fałszywą informację, jakoby Fit for 55 zakazywał napraw aut starszych niż 15 lat. Paradoksalnie artykuł, na który się powołał, wprost zaprzecza tej tezie, podkreślając, że UE namawia do napraw i recyklingu, a nie do wprowadzania zakazów reperacji pojazdów.
Podsumowanie
Informacje o rzekomym zakazie naprawy samochodów starszych niż 15 lat, powiązane z unijnym pakietem Fit for 55, są całkowicie nieprawdziwe. Regulacje te skupiają się na ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych i promowaniu zrównoważonego transportu, ale w żadnym miejscu nie wprowadzają zakazu użytkowania czy naprawy starszych pojazdów. Co więcej, zalecenia unijne zachęcają do napraw i recyklingu, kładąc nacisk na odpowiednie zarządzanie pojazdami wycofanymi z eksploatacji.
Portal Lega Artis, który opublikował artykuł pod tytułem „To koniec naprawiania samochodów. Unia wprowadza zakaz”, nie przedstawił żadnych dowodów ani odnośników do konkretnych aktów prawnych, co wskazuje na charakterystyczną dla dezinformacji manipulację emocjami czytelników.
Źródła
Rada Unii Europejskiej: https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/fit-for-55/
Baza aktów prawnych Unii Europejskiej: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=COM%3A2023%3A0451%3AFIN
Parlament Europejski: https://www.europarl.europa.eu/topics/de/article/20221019STO44572/verkaufsverbot-fur-neue-benzin-und-dieselfahrzeuge-ab-2035-was-bedeutet-das
